Du lịch Hoành Mô đa dạng, đặc sắc

Sau sáp nhập, xã Hoành Mô mới đang chuyển mình mạnh mẽ, sôi động, mở hướng trở thành điểm đến du lịch đa dạng và đầy triển vọng, hội tụ cảnh quan thiên nhiên, bản sắc văn hóa độc đáo và cánh cửa giao thương xuyên biên giới.

Đầu tháng 8/2025, 45 du khách Việt Nam đã sang Trung Quốc qua cửa khẩu Hoành Mô - Động Trung, đánh dấu chuyến du lịch xuyên biên giới đầu tiên. Trước đó, nhiều doanh nghiệp du lịch TP Đông Hưng đã khảo sát tuyến biên giới vào dịp đầu năm, hoạt động đạp xe với 300 vận động viên hai nước cũng tạo điểm nhấn sôi động, góp phần thúc đẩy du lịch khu vực.

"Không chỉ du lịch biên giới, du lịch Hoành Mô đang phát triển ngày càng đa dạng, đặc sắc. Việc sáp nhập mở ra cơ hội lớn để quy hoạch đồng bộ, kết nối các nguồn lực trước đây bị chia cắt, từ đó xây dựng sản phẩm du lịch đa dạng, đặc sắc, hướng đến phát triển bền vững” - ông Vi Ngọc Nhất, Trưởng Phòng VH-XH xã, cho biết.

Theo đó, sau sáp nhập xã Hoành Mô với xã Đồng Văn, xã Hoành Mô mới có diện tích gần 138km² với hơn 9.000 dân. Sự sáp nhập hành chính này đã mở ra bức tranh tài nguyên du lịch rộng lớn và đa dạng. Với hơn 30km đường biên và cửa khẩu Hoành Mô - Động Trung đã mở từ giữa năm 2024, nơi đây đang trở thành điểm kết nối quan trọng cho du lịch biên giới. Hoành Mô còn thu hút bởi cảnh quan hoang sơ, bản sắc văn hóa đậm đà và không khí yên bình. Cao Ly, Cao Ba Lanh phù hợp trekking, cắm trại; thác Khe Tiền, Sông Moóc cùng rừng trúc, ruộng bậc thang, rừng hồi, quế..., tạo không gian lý tưởng cho du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng.

Không chỉ có thiên nhiên kỳ thú, Hoành Mô còn giàu bản sắc văn hóa dân tộc. Các bản người Dao Thanh Phán ở Sông Moóc, Khe Tiền vẫn giữ được kiến trúc nhà gỗ, nghề thủ công, ẩm thực truyền thống và lễ hội như Kiêng Gió, Pả Dung, hát Then. Nếu được bảo tồn và lồng ghép hiệu quả vào du lịch cộng đồng, những giá trị này sẽ tạo nên trải nghiệm đặc trưng vùng cao, thu hút du khách. Chiều sâu lịch sử vùng biên giới tạo điều kiện phát triển du lịch trải nghiệm, giáo dục truyền thống. Đó là cung trekking đến cột mốc 1305 gắn với niềm tự hào biên cương; đỉnh Cao Ba Lanh, điểm đến lịch sử, nơi từng là cứ điểm kháng chiến, dự kiến xây dựng cột cờ tổ quốc, đền, đài tưởng niệm...

Từ nguồn tài nguyên phong phú, Hoành Mô đang phát triển các sản phẩm du lịch theo nhóm chuyên đề, phù hợp thị trường. Du lịch biên giới - thương mại là sản phẩm chiến lược, tận dụng lợi thế cửa khẩu Hoành Mô với các tour kết nối Việt - Trung, giao lưu văn hóa và phiên chợ biên giới. Du lịch mạo hiểm như trekking, săn mây, phượt xe máy phát triển tại Cao Ly, Cao Ba Lanh, đường tuần tra.

Du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng khai thác thác nước, rừng tự nhiên, vườn hoa Cao Sơn, tạo không gian thư giãn, gần gũi thiên nhiên. Du lịch cộng đồng ở bản Dao Sông Moóc, Khe Tiền tập trung vào lưu trú homestay, lễ hội, ẩm thực, nghề truyền thống. Du lịch nông nghiệp theo mùa gắn với trồng lúa, hồi, quế... cũng đang được triển khai, vừa mang tính giáo dục vừa tạo sinh kế.

Một điểm nhấn đặc biệt là Hoành Mô định hướng phát triển du lịch gắn với điện gió tại núi Cao Ly. Với tốc độ gió trung bình 5,5 - 7m/s, nơi đây đủ điều kiện làm điện gió trên bờ. Các tua-bin không chỉ sản xuất điện sạch mà còn là điểm check-in, trekking hấp dẫn gắn với trải nghiệm văn hóa bản địa, phù hợp xu hướng du lịch xanh, bền vững.

Trên cơ sở đó, các tuyến du lịch chuyên đề đang được xây dựng, như “Tuyến di sản biên giới” kết nối cửa khẩu Hoành Mô - đường tuần tra - Cao Ba Lanh, hay “Con đường sinh thái - văn hóa” đi qua vườn hoa Cao Sơn - thác Khe Tiền - bản Sông Moóc. Cách làm này không chỉ tạo ra hành trình có câu chuyện xuyên suốt, thu hút du khách lưu trú lâu hơn mà còn giúp nâng cao hiệu quả kết nối hạ tầng, dịch vụ, quảng bá.

Hoành Mô là địa phương tiên phong ứng dụng công nghệ số vào phát triển du lịch. Các giải pháp như bản đồ số, ứng dụng thông minh, chatbot, tour thực tế ảo VR - AR, đặt chỗ và thanh toán trực tuyến đang được triển khai, nhằm nâng cao trải nghiệm, tối ưu vận hành và thu hút khách trẻ yêu công nghệ.

Tuy nhiên, để phát triển bền vững, Hoành Mô cần được quan tâm đầu tư đồng bộ hạ tầng. Hiện xã có khoảng 15 cơ sở lưu trú, có thể phục vụ hơn 300 khách/đêm, thấp so với tiềm năng. Ưu tiên nâng cấp đường sá, dịch vụ và đào tạo người dân kỹ năng du lịch, giao tiếp, hướng dẫn du khách tìm hiểu văn hóa bản địa.

Bên cạnh đó, cần tăng cường liên kết vùng, quốc tế, như: Kết nối du lịch các địa phương ven bờ Vịnh Hạ Long - Mẫu Sơn (tỉnh Lạng Sơn) - Hoành Mô hình thành chuỗi du lịch biển - rừng - biên giới; hợp tác với Phòng Thành (Trung Quốc) qua cửa khẩu Hoành Mô - Động Trung để tổ chức tour chung là hướng đi giàu triển vọng.