Sự cố toàn cầu của ChatGPT và Sora: Cảnh báo từ một thế giới phụ thuộc AI

Ngày 10/6, sự cố kỹ thuật lớn khiến ChatGPT và Sora ngừng hoạt động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dùng. Cùng tìm hiểu nguyên nhân và những bài học từ sự cố này.

Ngày 10/6 đánh dấu một trong những sự cố kỹ thuật nghiêm trọng nhất mà OpenAI từng gặp phải: nền tảng ChatGPT và công cụ tạo video Sora đồng loạt ngừng hoạt động trong nhiều giờ, ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dùng trên toàn cầu. Từ người dùng cá nhân, doanh nghiệp nhỏ đến các tập đoàn tích hợp API AI đều chịu tác động không nhỏ.

OpenAI phản ứng sớm nhưng không đủ nhanh

Sự cố bắt đầu vào khoảng 14h45 theo giờ Việt Nam. Ngay lập tức, lượng báo cáo lỗi tăng vọt trên các nền tảng theo dõi sự cố như DownDetector, với hơn 1.800 báo cáo chỉ trong vòng 30 phút.

Người dùng trên khắp thế giới từ Mỹ, Anh, Đức, Nhật Bản, Ấn Độ đến Việt Nam đồng loạt ghi nhận tình trạng không thể truy cập ChatGPT, API không phản hồi, hoặc lỗi giao diện người dùng. Riêng với Sora - nền tảng tạo video bằng trí tuệ nhân tạo của OpenAI thì toàn bộ dịch vụ gần như bị tê liệt.

Chỉ trong vòng 30 phút đầu tiên, OpenAI đã cập nhật trang trạng thái hệ thống với ghi chú: "chúng tôi đang điều tra lỗi kỹ thuật ảnh hưởng đến ChatGPT và các dịch vụ liên quan". Tuy nhiên, phải đến gần 5 giờ sau, công ty mới xác nhận đã "xác định được nguyên nhân gốc và đang khắc phục".

Việc khôi phục hoàn toàn dịch vụ chỉ diễn ra vào khoảng 6h30 sáng hôm sau theo giờ Việt Nam - gần 16 tiếng sau khi lỗi xuất hiện lần đầu. Mặc dù API và phần lớn chức năng chính của ChatGPT đã hoạt động bình thường, một số tính năng nâng cao như voice mode (chế độ trò chuyện bằng giọng nói) vẫn tiếp tục bị chập chờn.

Nguyên nhân là gì? OpenAI vẫn chưa công bố chi tiết

Mặc dù OpenAI không công bố nguyên nhân cụ thể, công ty xác nhận sự cố bắt nguồn từ hạ tầng lõi của hệ thống.

Trong khi đó, giới chuyên gia công nghệ đưa ra một số giả thuyết đáng chú ý. Một khả năng là hệ thống bị quá tải hoặc gặp lỗi trong quá trình cân bằng tải do số lượng người dùng tăng vọt - ước tính hiện nay ChatGPT đang phục vụ hơn 400 triệu người dùng mỗi tuần.

Ngoài ra, một lỗi kỹ thuật phát sinh từ cập nhật nội bộ không ổn định cũng có thể là nguyên nhân tiềm ẩn.

Một số ý kiến còn đặt nghi vấn về khả năng nền tảng bị tấn công từ chối dịch vụ (DDoS), dù hiện chưa có dấu hiệu xác nhận chính thức nào từ OpenAI liên quan đến giả thiết này.

Phản ứng từ người dùng và bài học về sự phụ thuộc vào AI

Trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), hashtag #ChatGPTDown nhanh chóng leo lên top xu hướng. Nhiều người tỏ ra bối rối khi không thể sử dụng công cụ đã trở thành "trợ lý số" hằng ngày của họ. Một số chia sẻ vui vẻ rằng họ "phải dùng lại trí nhớ thật" để viết email, lên ý tưởng hay tra cứu thông tin.

Tuy nhiên, với các doanh nghiệp và nhà phát triển tích hợp API AI vào hệ thống, sự cố không hề nhẹ nhàng. Nhiều trang web chatbot bị vô hiệu, công cụ phân tích dữ liệu gián đoạn, các hệ thống chăm sóc khách hàng tự động bị ngưng trệ trong nhiều giờ.

'Sự cố lần này là lời cảnh báo rõ ràng về mức độ phụ thuộc ngày càng lớn vào AI trong vận hành kinh doanh và đời sống hàng ngày' - một chuyên gia công nghệ chia sẻ.

OpenAI đang đối mặt với thách thức vận hành ở quy mô toàn cầu

Từ cuối năm 2023 đến nay, OpenAI đã liên tục ra mắt các sản phẩm như GPT-4.5 Turbo, Sora, ChatGPT Voice... giúp công ty trở thành trung tâm hệ sinh thái AI thương mại. Tuy nhiên, đi kèm với đó là áp lực khổng lồ lên hạ tầng kỹ thuật.

"Một giây trễ của AI có thể kéo theo cả chuỗi trễ trong vận hành" - theo phân tích của MarketWatch. Bài học ở đây là cần xây dựng giải pháp dự phòng, cả ở phía người dùng và nhà cung cấp.

Tính đến ngày 11-6, hầu hết các dịch vụ của OpenAI đã hoạt động trở lại. Dù vậy, một số tính năng như chế độ thoại vẫn còn ghi nhận sự cố lẻ tẻ. OpenAI cho biết đang tiếp tục giám sát hệ thống và tăng cường độ ổn định trong những ngày tới.

Đã phục hồi, nhưng rủi ro vẫn còn

Sự cố lần này không chỉ là một trục trặc kỹ thuật đơn thuần, mà là hồi chuông cảnh báo cho cả thế giới công nghệ: AI tuy mạnh mẽ nhưng không bất bại.

Việc thiết kế hệ thống kỹ thuật và hạ tầng xã hội cần đi kèm tư duy dự phòng, tính toán rủi ro và khả năng tự lực khi cần thiết.