CHECK-IN QUẢNG NINH

Rươi Đông Triều - Đặc sản "lộc trời cho"

Bài & Ảnh: Thu Chung - Lưu Linh - Hùng Sơn • Trình bày: Tất Đạt • 07:00 - 22/10/2020

“Tháng chín đôi mươi, tháng mười mùng 5” - Rươi sẽ nổi trên các ruộng nằm sát bờ sông Cầm, sông Đạm Thủy (TX Đông Triều). Với người dân quê lúa của Quảng Ninh thì đây là một trong những sản vật trời cho.

Trong toàn bộ các tỉnh thành Bắc Bộ, Đông Triều là nơi có rươi ngon nhất vùng. Hiện vùng rươi phân bố tự nhiên ven các sông trên địa bàn thị xã là 108 ha. Mùa sinh sản của rươi tập trung nhiều nhất vào hai vụ: Vụ 1 vào cuối tháng 4, đầu tháng 5 và vụ 2 vào cuối tháng 10 đầu tháng 11 dương lịch.

Vào mùa sinh sản, rươi từ những hang dưới đất nổi lên mặt nước theo dòng để ra các vùng cửa sông. Quá trình sinh sản chịu ảnh hưởng của các yếu tố chu kỳ mùa vụ, nhiệt độ môi trường, độ mặn, độ cao của thủy triều...

Từ khi biết giá trị của rươi, nhiều hộ dân trện địa bàn thị xã đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang quai vùng, đắp bờ, cải tạo ao, đầm, cống tại các bãi bồi ven sông để tạo điều kiện cho rươi tự nhiên sinh trưởng, phát triển vì rươi chỉ sống ở vùng đất và nước sạch.

Theo phòng kinh tế của TX Đông Triều, rươi là sản phẩm đặc thù nếu tiếp xúc với hóa học không sống được vì vậy để khai thác rươi đạt hiệu quả, tươi xốp, có nguồn dinh dưỡng, nhằm mục đích nâng cao năng suất, người khai thác phải thực hiện các biện pháp canh tác theo hình thức truyền thống, tuyệt đối không sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật.

Đặc biệt, sau một thời gian nghiên cứu, rươi có thể nuôi và kết hợp với cây lúa giá trị kinh tế cao, năm 2018, Đông Triều được lựa chọn triển khai mô hình nuôi rươi thương phẩm. Qua kết quả đánh giá, khi kết hợp nuôi rươi và trồng cây lúa đã bổ trợ cho nhau, rươi sẽ xử lý được các chất thải hữu cơ trong đất, nước, tạo ra phân bón giúp cây lúa khỏe mạnh chống chọi lại với sâu bệnh, không cần tác động đến thuốc trừ sâu. Ngược lại, việc cải tạo đất, chăm sóc và quá trình sinh trưởng, phát triển của cây lúa đã tạo ra nơi trú ẩn lý tưởng, cùng nguồn thức ăn dồi dào cho rươi phát triển tốt, đồng đều về mật độ phân bố đạt 80-100 con/m2, kích thước đạt 6-8cm/con. So với các diện tích ngoài mô hình, mật độ rươi cao hơn 3-4 lần.

Hiện nay, diện tích khai thác rươi toàn thị xã Đông Triều là 65-70ha, tập trung nhiều nhất ở các phường Xuân Sơn, Kim Sơn, Hưng Đạo… với số lượng rươi thu được khoảng hơn 10 tấn/năm.

Anh Đặng Văn Vững, là hộ khai thác rươi lâu năm ở khu vực sông Cầm, phường Kim Sơn, TX Đông Triều, cho biết: Vào chính vụ rươi, lần thu hoạch nhiều nhất có thể đạt gần 1 tạ rươi. Nhà tôi thu đến đâu là có thương lái đến tận nơi thu mua hết đến đó”.

Rươi Đông Triều thường có kích thước lớn. Rươi tươi, ngon và dày mình. Khi ăn có vị bùi, béo, ngậy. Đây đồng thời là một loại thực phẩm rất nhiều chất dinh dưỡng. Rươi có thể chế biến được nhiều món ngon: chả rươi, canh rươi, rươi kho, rươi chiên, mắm rươi. Trong đó, chả rươi và rươi kho là 2 món du khách có thể mua về dùng hoặc làm quà biếu.

Rươi là món thơm ngon đặc biệt, người sành ăn đều cố nhớ những ngày có rươi mà mua cho bằng được. Vừa là loại ngon nhất, lại chỉ xuất hiện trong một thời điểm nhất định nên giá bán rươi dao động từ 400.000 – 600.000 đồng/1kg tùy thời điểm.