Nỗ lực vượt khó của Than Quang Hanh

So với nhiều đơn vị hầm lò của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), Công ty Than Quang Hanh có đặc thù địa chất “khó tính” bậc nhất. Các vỉa than phân bố ở độ sâu lớn, độ dốc trung bình đến lớn, liên tục biến đổi về hướng và chiều dày. Đặc biệt, các diện khai thác của Than Quang Hanh thường ngắn, nghĩa là tuổi thọ của một lò chợ chỉ vài tháng, chưa kịp ổn định guồng máy thì đã phải tháo dỡ để chuyển diện. Đối mặt với khó khăn, những người thợ mỏ Quang Hanh đã phải nỗ lực gấp nhiều lần các đơn vị bạn để hoàn thành nhiệm vụ sản xuất được giao. 

Kết quả thăm dò địa chất hàng năm của Than Quang Hanh cho thấy, nhiều lò chợ phải đối mặt với điều kiện địa chất dị thường: Đá kẹp, đá trụ, khép vỉa, đứt gãy địa chất bất ngờ, tầng than mỏng và mất ổn định. Có những lò chợ đang khai thác giữa chừng gặp trụ nổi, tức khu vực mà lớp đá vôi cứng chen ngang, không thể khấu tiếp, buộc phải tháo toàn bộ thiết bị để chuyển sang diện khác.

Không chỉ vậy, mỏ nằm ở khu vực có nhiều tầng nước áp lực cao. Một số vùng sản xuất từng phải dừng khai thác để xử lý nước thẩm thấu, mất nhiều thời gian và công sức. Việc này khiến công tác chuẩn bị lò chợ mới càng trở nên gian nan, không thể thực hiện kiểu “cuốn chiếu” thông thường như ở các mỏ có điều kiện ổn định.

Ông Nguyễn Minh Tuân, Phó Giám đốc Công ty Than Quang Hanh - TKV cho biết: Trong các năm trước đây, mức độ chuyển diện của đơn vị từ 17-20 lần/năm, nhưng những năm gần đây, mức độ chuyển diện càng tăng lên từ 28-30 lần/năm, dẫn đến chi phí sản xuất tăng, chất lượng than giảm, thu hút lao động gặp khó. 

Không chấp nhận đi lùi trong đội hình sản xuất của Tập đoàn, Than Quang Hanh đã nhìn thẳng vào khó khăn, hạn chế của mình để tìm ra giải pháp. "Vấn đề nổi cộm của mỏ là thời gian chuyển diện quá nhiều và quá dài trong năm, ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất. Các diện khai thác lò chợ có đường phương hạn chế khiến việc chuyển diện là điều không tránh khỏi, nhưng làm thế nào để thời gian chuyển diện ngắn hơn, thời gian sản xuất thực tế dài hơn là việc bắt buộc phải tìm cách cải thiện" - ông Tuân cho phân tích thêm.

Bước ngoặt của Than Quang Hanh đến vào cuối năm 2024, khi công ty quyết định thành lập Phân xưởng Phục vụ Hầm lò. Đây là đơn vị chuyên trách việc chuyển diện, được tổ chức bài bản để đảm bảo khi lò chợ cũ vừa khấu xong, diện mới đã sẵn sàng. Việc tổ chức sản xuất theo cách cắt lớp chuyên biệt đã tạo ra một chuỗi liên kết linh hoạt, phân xưởng khai thác chỉ tập trung vào khấu than, còn công tác chuyển diện với hàng loạt hạng mục phức tạp từ thu hồi, vận chuyển, lắp đặt thiết bị, chống giữ được thực hiện đồng bộ, chuyên sâu.

Để đảm bảo mọi điều kiện cho lò chợ mới vận hành được ngay khi lò cũ kết thúc, phân xưởng Phục vụ hầm lò chia làm 3 ca sản xuất liên tục. Nhờ đó, các phân xưởng khai thác được chuẩn bị diện gối đầu liên tục, không còn tình trạng đứt gãy guồng sản xuất như trước kia.

Ông Nguyễn Văn Tưởng, Quản đốc Phân xưởng Phục vụ hầm lò, Công ty Than Quang Hanh - TKV cho biết: Tính riêng quý I/2025, Phân xưởng Phục vụ hầm lò đã hoàn thành nhiều hạng mục trọng điểm: Thu hồi 136 giàn chống ZRY tại mức -150/-120, vận chuyển lắp đặt 34 giá ZH1600 tại mức -130/-110, hoàn thiện tuyến băng tải phục vụ đưa lò chợ mới thuộc hệ thống khai thác sâu mức -175/-300 vào hoạt động - đúng tiến độ công ty giao. Nhờ đó, sản lượng toàn công ty trong quý I đạt tới 25,2% kế hoạch năm, cao hơn hẳn mức 22-23% thường thấy nhiều năm trước.

Chỉ sau một thời gian ngắn đưa vào hoạt động, Phân xưởng Phục vụ hầm lò đã phát huy năng lực. Hiệu quả lớn nhất và cũng rõ ràng nhất chính là sản lượng đạt được từ các lò chợ của Than Quang Hanh. Đơn cử tại Phân xưởng Khai thác 7, các chỉ số sản xuất đều vượt kế hoạch. Năng suất với công nghệ ZH đạt 5,2 tấn/công, vượt kế hoạch là 4,2 tấn/công; với công nghệ ZRY giữ vững mức 5 tấn/công.

Quý I/2025, sản lượng than nguyên khai công ty giao cho phân xưởng là 189.500 tấn, tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu như trước đây, chỉ tiêu này sẽ rất khó để hoàn thành khi mà trở ngại lớn nhất là thời gian chuyển diện dài. Nhưng quý I năm nay, đơn vị đã bứt phá rất đáng ghi nhận, với 38% kế hoạch sản lượng. Thu nhập công nhân đạt gần 19 triệu đồng/tháng, đời sống được nâng lên từng bước. 

"Chúng tôi đang thực hiện bình quân từ 1-2 ca chuyển diện mỗi tháng, tức là trong năm, dự kiến có tới 22 lần chuyển. Nếu không có một đơn vị chuyên trách, công việc chuyển diện dễ bị đứt mạch, ảnh hưởng tới sản xuất toàn công ty" - ông Trần Minh Tuấn, Quản đốc Phân xưởng Khai thác 7, Công ty Than Quang Hanh - TKV cho biết.

Như vậy, bài toán khó đã được giải cho Than Quang Hanh. Năm 2025, Than Quang Hanh được TKV giao sản lượng than nguyên khai là 1 triệu tấn, mét lò đào 19.400 mét. Các chỉ tiêu này tuy không cao so với các đơn vị bạn, nhưng Than Quang Hanh sẽ phải hoàn thành trong điều kiện địa chất vẫn rất khắc nghiệt: Nhiều vùng khép vỉa, trụ nổi, đứt gãy, số lần chuyển diện vẫn sẽ ở mức cao. Với bước đột phá mới và kế hoạch tổ chức sản xuất chặt chẽ, Than Quang Hanh đang kỳ vọng kết thúc quý II sẽ hoàn thành 60-65% kế hoạch năm, tạo dự trữ cần thiết để vượt qua quý III - mùa mưa và mùa cao điểm chuyển diện.