Sinh nhật, liên hoan, lâu ngày gặp lại nhau... rủ nhau dùng ma túy. Đó là cách một bộ phận giới trẻ  lựa chọn để tăng thêm “gia vị” cho những cuộc vui bất tận. Họ không biết hoặc cố tình quên rằng đây là hành vi vi phạm pháp luật, sẽ đưa tương lai, cuộc đời họ vào con đường tăm tối. 

1h ngày 30/11/2019, quán karaoke Thành Đạt (phường Cẩm Thịnh, TP Cẩm Phả) vẫn sáng đèn. Bên ngoài, 30 xe ô tô đủ loại đỗ dọc hai bên đường. Trong các phòng hát, 143 thanh niên đang “bay” trong tiếng nhạc sàn công suất lớn. Khi lực lượng công an tỉnh ập đến, nhạc tắt, trong căn phòng mờ mịt khói, một vài người tìm chỗ giấu mặt, một số thẫn thờ, ngơ ngác, số khác vẫn ngất ngây, tưởng mình như đang trên những tầng mây…

Mẫu nước tiểu thu được của 143 đối tượng này thời điểm đó có đến 99 mẫu có chứa chất ketamine. Tang vật thu được là rất nhiều túi có chứa chất ma túy. 10 đối tượng sau đó đã bị xử lý hình sự vì hành vi “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”, 89 đối tượng còn lại bị phạt hành chính vì sử dụng trái phép (SDTP) chất ma túy.

Trước đó, 2h30 ngày 5/10/2019, tại quán karaoke Kingdom (phường Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long), Công an tỉnh phát hiện 46 người có biểu hiện SDTP chất ma túy, trong đó có 44 người cho kết quả dương tính. Đáng chú ý, cả chủ quán và quản lý của quán đều tham gia sử dụng ma túy dạng ketamine cùng khách. Qua kết quả điều tra, có 9 đối tượng đã bị bắt về các tội: Tổ chức SDTP chất ma túy; chứa chấp việc SDTP chất ma túy và tàng trữ trái phép chất ma túy.

Không chỉ ở thành thị, việc tổ chức SDTP chất ma túy đang xâm lấn, lan về các vùng nông thôn, các đô thị mới. Rạng sáng 13/6/2020, Công an TX Quảng Yên tóm gọn 7 đối tượng đang "bay lắc" (5 nam, 2 nữ) trong quán karaoke Tùng Yến (khu 7, phường Phong Hải, TX Quảng Yên). Tại hiện trường có nhiều dụng cụ, thiết bị phục vụ cho việc sử dụng ma túy, như đĩa sứ, ống hút nhựa, bật lửa, thẻ nhựa, túi nilon chứa tinh bột màu trắng mà các đối tượng khai nhận là ma túy đá.

Cả 3 vụ việc trên đều giống nhau ở điểm: Các đối tượng sử dụng điểm kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (quán karaoke) để tiệc tùng, vui chơi thâu đêm; sử dụng ma túy để “vui” thêm; hầu hết các đối tượng ở độ tuổi còn rất trẻ. 

Nhiều năm nay, Thượng tá Hoàng Văn Định, Phó Phòng CSĐT tội phạm về ma túy, Công an tỉnh, trở thành một trong những “khắc tinh” của tội phạm ma túy. Ngoài “đánh” thành công hàng chục vụ án liên quan đến ma túy, anh dành nhiều thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu về xu hướng, trào lưu sử dụng ma túy của các đối tượng. 

“Thực tế cho thấy, người sử dụng ma túy tổng hợp (MTTH) đa phần là giới trẻ. Các bạn trẻ thường thích khám phá, thử những cái mới, dễ bị lôi kéo, dụ dỗ. Vì vậy, những sự kiện như sinh nhật, liên hoan, gặp mặt... thường là “cái cớ” để tổ chức SDTP ma túy, trong đó có MTTH. Họ cho rằng, sử dụng ma túy mới là sành điệu, là đẳng cấp; dùng MTTH không gây nghiện như heroin, “chơi” cho vui, cho “bằng bạn, bằng bè” - Thượng tá Hoàng Văn Định chia sẻ. 

Tại sao MTTH hấp dẫn giới trẻ? Đi tìm câu trả lời cho câu hỏi này, chúng tôi đến Cơ sở Cai nghiện ma túy tỉnh (xã Vũ Oai, TP Hạ Long), nơi có đến vài trăm người, đa phần là thanh niên, đang thực hiện quá trình cai nghiện. 

Phương là một trong 7 cô gái đang cai nghiện tại Cơ sở. Năm nay Phương 26 tuổi nhưng đã có 8 năm sử dụng ma túy đá. “Học hết cấp 2, bố em qua đời. Sau đó, mẹ em đi bước nữa. Em làm nhiều nghề, như phục vụ nhà hàng ăn uống, công nhân. Ngày đi làm, tối về em đi chơi với bạn. Bạn bè rủ dùng ma túy là em theo, cũng không nghĩ gì nhiều. Mỗi tuần em chỉ ở nhà trọ ngủ 3-4 đêm, còn đâu là đi “chơi đá” với bạn. Nhiều người bảo dùng ma túy đá bị ảo giác, phá phách này kia, còn em thần kinh tốt nên chỉ ngồi chơi điện tử. Trong một lần đi lấy hàng về dùng, em bị công an bắt rồi đưa đi cai nghiện” - Phương kể. 

Tân năm nay 29 tuổi, “chơi” MTTH năm 19 tuổi, dùng heroin từ năm 2014. Đây là lần thứ hai Tân đi cai nghiện. Trước khi vào Cơ sở lần thứ hai, Tân làm pha chế cho một nhà hàng ở Hà Nội. “Năm 2018 em đi cai. Năm 2019 về đi học pha chế 6 tháng rồi đi làm. Tết vừa qua, em về nhà chơi, gặp lại các bạn trong xóm rủ, không cưỡng được, em tái nghiện” - Tân cho biết. Lần đầu Tân sử dụng MTTH cũng là trong một buổi sinh nhật bạn. “Hôm ấy đi sàn, các anh mang hàng vào, bảo em thử đi. Em nghĩ dùng đá cũng như uống rượu, bia hay hút thuốc lá, nên dùng thôi…” - Tân kể. 

Trò chuyện với Phương, Tân, chúng tôi nhận ra rằng, trong suy nghĩ của họ, dùng MTTH cũng đơn giản như một thú chơi. Nếu người trẻ này thích game, du lịch hay trà đá, trà sữa…, thì Phương, Tân hay nhiều bạn khác thích… ma túy đá.

Thượng tá Hoàng Văn Định nói: Điều nguy hiểm là rất nhiều thanh thiếu niên khi được hỏi đều có nhận thức mơ hồ, cho rằng nếu chỉ dùng MTTH 1-2 lần thì không thể nghiện. Vì thế họ sẵn sàng buông thả bản thân, “thử” dùng ma túy, coi đó là chất xúc tác cho cuộc vui hoặc để “khẳng định” bản lĩnh, “chất chơi” của mình. Rất nhiều thanh niên, trong đó có học sinh, sinh viên, công nhân... đã chọn dùng MTTH để trải qua những đêm dài lắc lư điên dại, để quãng thời gian tuổi trẻ của mình trôi đi trong ảo giác, hoang tưởng.

Thượng tá Hoàng Văn Định cho biết: Những năm trước đây, người nghiện thường sử dụng ma túy truyền thống (heroin, thuốc phiện), thì vài năm trở lại đây chuyển sang sử dụng các loại MTTH, thông dụng nhất là ma túy đá (methamphetamine), thuốc lắc (MDMA), ketamine, cỏ Mỹ... Ma túy mang lại sự kích thích lớn. Nếu như sử dụng heroin, người nghiện rơi vào trạng thái “phê”, thường nằm yên để cảm nhận, hưởng thụ; thì với MTTH, người dùng bị kích thích mạnh, hoang tưởng, thích những nơi náo nhiệt, ồn ào. Chính vì ảo giác do sử dụng MTTH mang lại, họ cảm thấy bản thân có thể “nghe thấy ánh sáng, nhìn thấy âm thanh”, nên các đối tượng rất thích tìm đến những cơ sở kinh doanh có điều kiện như vũ trường, bar, karaoke, nhà nghỉ, homstay... để “bay”, “lắc”.

Năm 2019, các lực lượng chức năng của tỉnh đã bắt giữ 346 vụ/597 đối tượng mua bán, tàng trữ, vận chuyển MTTH, thu giữ 11,231kg MTTH; trong đó số đối tượng dưới 35 tuổi chiếm trên 60%. Qua đấu tranh với các nhóm tổ chức sử dụng MTTH tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện, số thanh niên bị xử lý hành chính về hành vi SDTP chất ma túy là 161/190 đối tượng; trong đó 3 trường hợp dưới 18 tuổi, 158 trường hợp từ 18-35 tuổi.

Công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn ma túy tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự hiện còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc: Chế tài xử lý đối với các cơ sở kinh doanh có điều kiện vi phạm để cho nhiều người SDTP ma túy chưa đủ sức răn đe; tổ chức SDTP chất ma túy thường vào ban đêm, số đối tượng đông, do vậy công tác phát hiện, bắt giữ gặp nhiều khó khăn, trong khi đó lực lượng phòng chống ma túy ở công an cấp huyện còn thiếu, mỏng; nhiều cơ sở kinh doanh có điều kiện vì lợi nhuận đã dung túng, bao che, thậm chí tiếp tay cho các đối tượng sử dụng MTTH.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp trong quản lý, kiểm tra các hoạt động kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường chưa thực sự tốt, để kịp thời phát hiện những hành vi mua bán, tàng trữ, sử dụng, tổ chức SDTP chất ma túy. “Trào lưu”, “xu thế” sử dụng MTTH trong giới trẻ ngày càng lan rộng. Ngày càng xuất hiện nhiều loại MTTH mới, nhiều chất gây nghiện, gây ảo giác, nhưng lại chưa hề được công nhận là ma túy, nhiều người, nhất là giới trẻ không nhận biết được, nhưng vì tò mò, đua đòi, chủ quan, nên sử dụng. 

Phòng chống tệ nạn ma túy là công việc vô cùng gian nan và nguy hiểm. Đây không chỉ là nhiệm vụ của riêng lực lượng công an, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của toàn xã hội. Đặc biệt các bạn trẻ cần nhận rõ hơn tác hại của ma túy để tránh xa, đừng để “vui một giờ, buồn một đời”... 

Thực hiện: Hoàng Quý - Hằng Ngần

Trình bày: Đỗ Quang