“Sau 35 năm hòa mình vào công cuộc Đổi mới của đất nước, tỉnh Quảng Ninh đã đạt được những kết quả đáng tự hào. Dấu ấn đặc biệt của Quảng Ninh là chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế từ “nâu” sang “xanh” để đảm bảo sự phát triển đột phá; từ đó tạo ra những giá trị phát triển mới theo chiều sâu và tăng trưởng bền vững”. Đó là chia sẻ của đồng chí Nguyễn Văn Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh trong dịp trò chuyện với Trung tâm Truyền thông tỉnh nhân dịp đón Xuân Canh Tý 2020.

- PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí đã dành thời gian trò chuyện với bạn đọc của Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh! Với những thành tựu đã đạt được, đồng chí đánh giá như thế nào về hành trình đã qua và dự cảm của đồng chí về thời cơ, vận hội của tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn mới?

+ Đ/c Nguyễn Văn Thắng:
Nhìn lại hành trình tỉnh Quảng Ninh hòa mình vào công cuộc Đổi mới của đất nước, của dân tộc với những thành tựu to lớn đã đạt được; tôi và chắc hẳn là tất cả những người con của quê hương Vùng mỏ đều có chung niềm tự hào. Thành tựu to lớn cùng niềm tự hào đã trở thành sức mạnh và động lực để mỗi người dân Quảng Ninh thêm yêu mến, gắn bó, khát vọng và cống hiến cho Vùng mỏ ngày càng phát triển và thịnh vượng.

Qua những năm tháng, các thế hệ người con Quảng Ninh đã đắp bồi, kế thừa và phát huy truyền thống “Đoàn kết và Kỷ cương” của Vùng mỏ Anh hùng để từng bước hiện thực hóa những mục tiêu chính trị - kinh tế - văn hóa - xã hội. Theo đó, Quảng Ninh đã đổi mới công tác xây dựng Đảng, thí điểm mô hình hệ thống chính trị mới, sáng tạo và đột phá cách làm trong các hoạt động… Với định hướng đúng đắn cùng giải pháp thiết thực, hệ thống chính trị của Quảng Ninh đã chứng minh hiệu quả, hiệu lực và các giá trị mang lại. Ý nghĩa hơn thế là niềm tin của nhân dân đối với Đảng được củng cố và tăng cao hằng năm; là thực tiễn sinh động được ghi nhận và bổ sung cho Đảng trong định hướng, chỉ đạo nhiệm vụ.

Song song với công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; Quảng Ninh đổi mới, đột phá và tiên phong trong lĩnh vực kinh tế - xã hội với quyết tâm trong ý chí và quyết liệt trọng hành động để chuyển đổi phát triển từ “nâu” sang “xanh”. Từ một tỉnh có cơ cấu kinh tế chủ đạo là công nghiệp nặng, nguồn thu chủ yếu từ hoạt động sản xuất của ngành Than, nhiệt điện và đất; Quảng Ninh đã chuyển hướng nhanh sang trọng tâm phát triển du lịch, dịch vụ và các ngành sản xuất xanh - sạch.

Với nền tảng vững chắc cùng nguồn sức mạnh dồi dào hội tụ, tôi tin rằng mỗi người con của quê hương Vùng mỏ đều đang tràn đầy kỳ vọng về tương lai tốt đẹp. Trong giai đoạn mới, Quảng Ninh đang tràn đầy tiền năng, lợi thế và nguồn lực để tiếp tục tạo ra sự phát triển nhảy vọt toàn diện. Thời cơ mở ra cho Quảng Ninh đó là phát triển trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, trung tâm du lịch quốc tế. Từ đó vươn tầm khẳng định vị thế là một trong những cực tăng trưởng đột phá của miền Bắc và trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương.

- PV: Thưa đồng chí! Phát triển kinh tế nhanh nhưng phải bảo đảm sự bền vững là chỉ đạo xuyên suốt của Đảng và Chính phủ. Như đồng chí vừa chia sẻ thì Quảng Ninh là tỉnh đi đầu trong cả nước đề ra và thực hiện quyết liệt chiến lược tăng trưởng xanh. Vậy kết quả chúng ta đạt được đến thời điểm này như thế nào?

+ Đ/c Nguyễn Văn Thắng:
Để ban hành quyết sách và quyết định chiến lược chuyển đổi mô hình phát triển từ “nâu” sang “xanh”, tỉnh Quảng Ninh đã rất thận trọng thực hiện: Nghiên cứu khoa học; tham vấn ý kiến của các chuyên gia hàng đầu. Trên cơ sở đó Quảng Ninh phân tích, đánh giá những mâu thuẫn, thách thức để đề ra quan điểm, nguyên tắc phát triển trên triết lý chung là tích cực chuyển đổi phương thức phát triển theo hướng bền vững dựa vào 3 trụ cột: Thiên nhiên - Con người - Văn hóa kết hợp với xu thế hòa bình, hợp tác và hội nhập.

Cần nhấn mạnh rằng để phát triển kinh tế, Quảng Ninh đã đổi mới hệ thống chính trị và xây dựng nền hành chính hiện đại. Đây là yếu tố then chốt, có ý nghĩa quyết định và bảo đảm cho phát triển bền vững theo định hướng chiến lược là dựa vào lợi thế về dịch vụ, du lịch, văn hóa, công nghiệp giải trí và công nghiệp sáng tạo. Với không gian phát triển kinh tế là “Một tâm - Hai tuyến - Đa chiều - Hai mũi đột phá”; Quảng Ninh đã nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế. Trong đó “Tâm phát triển” là TP Hạ Long; hai tuyến gồm phía Tây và phía Đông của tỉnh; hai mũi đột phá là Vân Đồn và Móng Cái.

Sau 10 năm chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nâu” sang “xanh”, tăng trưởng kinh tế của Quảng Ninh duy trì ở mức cao so với bình quân chung cả nước: Giai đoạn 2011 - 2015 là 7,6%/năm; giai đoạn 2016 - 2020 dự kiến đạt 11,1% (hoàn thành mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIV của tỉnh). Trong đó riêng năm 2019, Quảng Ninh đã phát triển đột phá và đạt tốc độ tăng trưởng 12,01%. Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn luôn đứng trong nhóm đầu các tỉnh/thành phố có số thu cao nhất cả nước. Tổng thu giai đoạn 2011 - 2015 đạt 161.486 tỷ đồng, tăng gấp 2,2 lần so với giai đoạn 2006 - 2010; trong đó, thu nội địa tăng bình quân 15,3%/năm. Dự kiến giai đoạn 2016 - 2020, Quảng Ninh sẽ đạt 201.000 tỷ đồng; trong đó thu nội địa tăng bình quân 12,6%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng dịch vụ từ 39,3% năm 2010, lên 48% năm 2020; công nghiệp giảm từ 53,4% năm 2010, xuống còn 47% năm 2020; nông nghiệp giảm từ 8,7% năm 2010, xuống còn 5,0% năm 2020.

Dấu ấn đặc biệt của Quảng Ninh là: Tổng sản phẩm bình quân đầu người (GRDP) năm 2015 đạt 3.900 USD, gấp 1,76 lần so với năm 2010 và gấp 1,77 lần so với bình quân cả nước (2.200 USD). Dự kiến năm 2020, GRDP của Quảng Ninh sẽ đạt 6.535 USD - tăng 2,94 lần so với năm 2010.

- PV: Đồng chí nhấn mạnh đến sự đổi mới của hệ thống chính trị và nền hành chính. Vậy hiệu lực và hiệu quả của sự đổi mới này thể hiện ra sao thưa đồng chí?

+ Đ/c Nguyễn Văn Thắng:
Để tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững, Quảng Ninh đã tập trung thực hiện các đột phá chiến lược với việc tiên phong đầu tư ngân sách của tỉnh (hoặc ứng vốn cho Trung ương); xây dựng cơ chế huy động các nguồn lực và đi đầu thực hiện các dự án lớn theo hình thức đối tác công - tư (PPP); tập trung đầu tư các dự án, công trình trọng điểm có tính đột phá, lan tỏa, nhất là hạ tầng giao thông như: Nâng cấp quốc lộ, xây dựng đường cao tốc, sân bay, cảng tàu khách quốc tế....

Trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, Quảng Ninh quyết liệt cải cách hành chính với khâu đột phá là thành lập Trung tâm phục vụ Hành chính công cấp tỉnh, cấp huyện. Quảng Ninh là địa phương đầu tiên thành lập Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư (IPA) trực thuộc UBND tỉnh từ năm 2011 với mục tiêu đổi mới quy trình đầu tư theo hướng từ “trên xuống” thay vì từ “dưới lên” như trước đây. Hoạt động này đã cắt giảm thời gian, đầu mối làm việc; kết nối nhanh nhất dưới sự chỉ đạo thường xuyên của Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh. Bên cạnh đó, Quảng Ninh thực hiện đồng bộ các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng và cạnh tranh bình đẳng; đổi mới quy trình giải quyết các thủ tục đầu tư theo hướng minh bạch và thuận lợi cho nhà đầu tư. 

Xin điểm nhanh các kết quả rõ rệt như sau: Thời gian giải quyết thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư rút ngắn 2/3; Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) từ vị trí thứ 20 năm 2012 được nâng lên và duy trì trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu cả nước và đứng đầu trong Vùng Đồng bằng sông Hồng từ năm 2013 đến nay. Trong đó năm 2015 đứng thứ ba, năm 2016 đứng thứ hai, đặc biệt trong 2 năm liên tiếp (năm 2017, 2018) tỉnh Quảng Ninh dẫn đầu Chỉ số PCI toàn quốc.

Chưa dừng lại ở đó: Tính chung giai đoạn năm 2012 đến nay, vốn FDI vào Quảng Ninh đạt trên 2,5 tỷ USD; vốn đầu tư trong nước quy đổi đạt gần 6 tỷ USD. Từ năm 2013 - 2018, tổng nguồn vốn các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP) trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 47.000 tỷ đồng với 44 dự án. Trong đó, vốn Nhà nước tham gia khoảng 4.700 tỷ đồng (chủ yếu là cho công tác giải phóng mặt bằng) chiếm 10%. Như vậy cứ 01 đồng ngân sách bỏ ra, Quảng Ninh đã huy động được từ 8 đến 9 đồng cho hoạt động đầu tư vào phát triển.

- PV: Xin đồng chí cho biết: Kinh nghiệm từ quá trình thực hiện phát triển bền vững là gì?

+ Đ/c Nguyễn Văn Thắng:
Với mục tiêu phát triển là vì con người và cho con người, vì thế mọi hoạt động đều phải hướng đến lợi ích của cộng đồng nhân dân. Đánh giá quá trình từ hoạch định chính sách, quyết tâm thực hiện đến thực tiễn kết quả, tôi cho rằng bài học và kinh nghiệm xác đáng được đúc kết là:

- Quảng Ninh luôn bám sát chỉ đạo của Trung ương; chủ động, tích cực đổi mới phương thức và nâng cao năng lực lãnh đạo gắn với thực tiễn.

- Đoàn kết và thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, phát huy tính gương mẫu, quyết liệt, chủ động và phối hợp chặt chẽ gắn với phân công rõ trách nhiệm của tập thể và người đứng đầu. Kinh nghiệm cho thấy là trong quá trình thực hiện, Quảng Ninh đã xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và thường xuyên rà soát, giám sát để bảo đảm kết quả của mục tiêu đặt ra.

- Đối với việc mới - việc khó, Quảng Ninh chỉ đạo tổ chức thực hiện trên cơ sở khoa học, bài bản có ứng dụng những sáng tạo và đổi mới.

- Quảng Ninh phát huy tối đa sức mạnh từ sự ủng hộ, giúp đỡ từ Trung ương; xây dựng và tạo niềm tin và sự đồng thuận để huy động sức mạnh từ nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước.

- Sử dụng tiết kiệm và tối ưu hóa hiệu quả nguồn lực ngân sách; ưu tiên phát triển và tăng tưởng chất lượng. Gắn tăng trưởng nhanh, hiệu quả với đảm bảo an ninh, phúc lợi xã hội, bảo vệ môi trường theo yêu cầu phát triển xanh và sạch.

Tuy nhiên, cũng cần thẳng thắn đánh giá rằng Quảng Ninh còn những tồn tại, hạn chế cần phải vượt qua trong giai đoạn tới. Đó là: Kinh tế phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh, nhất là một số ngành có cơ hội nổi trội, như dịch vụ, thương mại, du lịch. Việc phân cấp, phân quyền cho địa phương còn chưa thực sự mạnh mẽ; thiếu cơ chế chính sách trích lại nguồn thu phục vụ đầu tư phát triển đối với các địa phương là đầu tầu các vùng kinh tế trọng điểm. Quá trình đổi mới các thành phần kinh tế diễn ra chưa thực sự mạnh mẽ và quyết liệt. Vai trò dẫn dắt, định hướng phát triển đối với nền kinh tế của doanh nghiệp Nhà nước chưa xứng tầm. Chưa có cơ chế chính sách khuyến khích đối với các tập đoàn kinh tế tư nhân trong nước có vai trò tạo động lực phát triển kinh tế. Sự thiếu hụt cả về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực - nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển. Những tồn tại, hạn chế này sẽ được đánh giá, phân tích, tìm rõ những nguyên nhân để có giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

- PV: Tiềm năng dồi dào và lợi thế vượt trội sẽ được Quảng Ninh phát huy như thế nào để tiếp tục tạo bứt phá và thành tựu mới trên hành trình phát triển xanh, thưa đồng chí?

+ Đ/c Nguyễn Văn Thắng:
Xin nhấn mạnh là với nền tảng vững chắc cùng nguồn sức mạnh dồi dào hội tụ; Quảng Ninh đã sẵn sàng cho chiến lược phát triển bứt phá trong giai đoạn mới. Theo đó, Quảng Ninh kiên định mục tiêu phát triển xanh bền vững; đồng thời ưu tiên các mục tiêu trọng tâm, trọng điểm để tạo ra sự đột phá và nhảy vọt. Ngay trong giai đoạn đến năm 2025, Quảng Ninh phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt trên 10%/năm; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 10.000 USD. Đặc biệt Quảng Ninh đặt ra mục tiêu: Trước năm 2030 sẽ trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương.

Để đạt được mục tiêu này, Quảng Ninh tiếp tục ưu tiên cải cách thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy gắn với cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giữ vững chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI). Đặc biệt, Quảng Ninh sẽ sớm hoàn thành xây dựng Chính quyền Điện tử, Chính quyền Số và Thành phố Thông minh để đưa Quảng Ninh trở thành một trong những tỉnh đứng đầu cả nước về ứng dụng công nghệ thông tin. Mục tiêu này gắn liền với việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, thu hút, trọng dụng nhân tài cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh phát triển, ứng dụng và chuyển giao, làm chủ khoa học công nghệ, nhất là những công nghệ của Cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4.

Đối với công tác nguồn lực và hạ tầng, Quảng Ninh chú trọng đột phá trong phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, ưu tiên nguồn lực cho các công trình giao thông nội khu Khu Kinh tế Vân Đồn, Cửa khẩu Móng Cái; các công trình động lực nhằm mở rộng không gian phát triển và kết nối Vịnh Hạ Long - Vịnh Cửa Lục, Hạ Long - Hoành Bồ; kết nối chuỗi các đô thị Hạ Long - Quảng Yên - Uông Bí - Đông Triều. Chính sách này nhằm tạo quỹ đất để thu hút các nhà đầu tư chiến lược.

Đối với hoạt động cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng phát triển nhanh, mạnh và bền vững gắn với phương thức chuyển từ “nâu” sang “xanh”; Quảng Ninh tiếp tục bảo vệ và phát huy sức hút và giá trị của Di sản Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long để đẩy du lịch, dịch vụ phát triển lên tầm cao mới. Song song với đó là ưu tiên phát triển công nghiệp sạch, nông nghiệp xanh, công nghệ cao để vừa khai thác, sử dụng hiệu quả và tiết tài nguyên; vừa bảo vệ môi trường và hệ sinh thái. Một vài chủ điểm quan trọng trong những năm tới là thúc đẩy hình thành và mở rộng các trung tâm tài chính - ngân hàng tại Hạ Long, Móng Cái, Vân Đồn. Phát triển chuỗi ngành công nghiệp sạch tại các Khu Kinh tế Quảng Yên, Vân Đồn, Cửa khẩu Móng Cái, Việt Hưng - Hạ Long…

Kiên định mục tiêu phát triển vì con người và cho con người, Quảng Ninh quan tâm và đầu tư nguồn lực để phát triển văn hóa, giáo dục; chăm lo đảm bảo an sinh xã hội, phát triển toàn diện con người. Đặc biệt, mọi hoạt động trong quá trình phát triển kinh tế luôn phải gắn kết chặt chẽ với phát triển văn hóa, xã hội, thực hiện tiến bộ công bằng và bảo vệ môi sinh; chú trọng nâng cao chất lượng dân số, thu hẹp chênh lệch vùng miền; xây dựng môi trường văn hóa, đạo đức xã hội lành mạnh, văn minh và xã hội trật tự, kỷ cương.

Cần nhấn mạnh rằng dù có tiềm năng và nguồn lực, song mục tiêu đề ra là rất to lớn. Mục tiêu đó đòi hỏi sức mạnh tổng hòa của sự đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân mới có thể hiện thực hóa. Chính vì thế mà ngay bây giờ và trong suốt quá trình thực hiện thì ngọn lửa tâm huyết, các giá trị truyền thống, các nguồn lực xã hội cùng với ý chí quyết tâm luôn cần được phát huy cao nhất và mạnh mẽ nhất. Tôi có niềm tin sâu sắc rằng các thế hệ người con Quảng Ninh chắc chắn sẽ thực hiện thắng lợi toàn diện và nhảy vọt các mục tiêu đề ra.

Nhân dịp chào Xuân Canh Tý và đón Tết cổ truyền, tôi xin thay mặt các đồng chí Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh gửi lời tri ân sâu sắc đến các bậc Lão thành Cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các gia đình chính sách; thân ái gửi tới nhân dân các dân tộc trong toàn tỉnh và cộng đồng người Quảng Ninh ở nước ngoài; người nước ngoài đang sống và làm việc tại Quảng Ninh lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công! Chúc cho tất cả chúng ta cùng đoàn kết, quyết tâm và tràn đầy sức mạnh để chung tay xây dựng và phát triển tỉnh Quảng Ninh văn minh và thịnh vượng!

Trân trọng cảm ơn đồng chí Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh! Kính chúc đồng chí và gia đình năm mới sức khỏe và hạnh phúc!

Lan Hương (thực hiện)

Trình bày: Tất Đạt