Thúc đẩy du lịch xanh

Văn hóa "du lịch xanh" đang dần hình thành tại Quảng Ninh, bắt đầu từ những thay đổi nhỏ, từ hành động của mỗi người dân, du khách đến chính sách của các cơ sở kinh doanh du lịch, điểm đến và tầm nhìn phát triển dài hạn của các đặc khu, đô thị du lịch biển. Qua đó, góp phần bồi đắp thương hiệu du lịch xanh, thân thiện với môi trường của Quảng Ninh.  

Sài Gòn Hạ Long là khách sạn 4 sao top đầu của Quảng Ninh. Đến nay, dù đã có nhiều khách sạn mới, hiện đại, cao tầng và hoành tráng mọc lên tại Bãi Cháy song khi nhắc tới thương hiệu “Khách sạn xanh ASEAN” thì Sài Gòn Hạ Long vẫn là một trong số rất ít khách sạn của Quảng Ninh và Việt Nam kiên định đi theo con đường bền vững này.

"Khách sạn xanh ASEAN" là danh hiệu được trao cho các khách sạn đáp ứng 6 tiêu chuẩn cơ bản trong Bộ tiêu chuẩn du lịch ASEAN, với 11 nhóm tiêu chí, 30 mục và 80 tiêu chí cụ thể, do các nước thành viên ASEAN xây dựng. Theo đó, những khách sạn này cần có chính sách và hành động bảo vệ môi trường, sử dụng sản phẩm xanh, hợp tác với cộng đồng và các tổ chức ở địa phương, phát triển nguồn nhân lực, quản lý chất thải rắn, sử dụng năng lượng và nước hiệu quả, có giải pháp quản lý chất lượng không khí, kiểm soát tiếng ồn và xử lý, quản lý chất thải rắn, hóa chất, chất thải nguy hại.

Ông Nguyễn Thái Hưng, Tổng Giám đốc Khách sạn Sài Gòn Hạ Long, chia sẻ: Từ những ngày đầu thực hiện dự án xây dựng khách sạn trên diện tích khoảng 2,5ha, ngoài khoảng 20-30% số lượng thông buộc phải chặt bỏ để lấy không gian xây nhà, đường nội bộ, hàng trăm cây thông còn lại đã được đơn vị giữ nguyên. Khách sạn bố trí ngân sách mỗi năm hàng trăm triệu đồng cho việc chăm sóc, diệt trừ sâu, mối mọt, bảo vệ cây thông và trồng bổ sung cây xanh trong khuôn viên.

Không gian xanh trong lành không chỉ tạo ấn tượng cho du khách về độ thoáng, mở của không gian, mang tới sự thư thái mà còn cung cấp thêm trải nghiệm như dạo bộ hay cắm trại, trà chiều cho du khách. Cùng với tạo khuôn viên, cảnh quan xanh mát, Sài Gòn Hạ Long còn tiên phong trong việc tiết kiệm, sử dụng "năng lượng xanh", đầu tư lắp đặt dàn năng lượng mặt trời và nồi hơi để đun, cung cấp nước nóng thay thế hệ thống hàng trăm bình nước nóng riêng biệt; sử dụng thiết bị tiết kiệm điện và hệ thống điều hòa trung tâm thông minh, chú trọng sử dụng các sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường.

Phát triển xanh giúp khách sạn tiết kiệm hàng trăm triệu đồng chi phí điện năng, đồng thời tạo ấn tượng tốt đẹp với du khách. Chị Alison, du khách Mỹ chia sẻ: “Khách sạn rất sạch đẹp và yên tĩnh. Đồ ăn ngon và có nhiều lựa chọn. Gia đình tôi đã có một kỳ nghỉ tuyệt vời tại đây”. Trong nhiều năm qua, kể cả vào những thời điểm khó khăn nhất, Sài Gòn Hạ Long luôn duy trì lượng khách hàng trung thành là chuyên gia, thương nhân nước ngoài lưu trú dài ngày. Công suất buồng, phòng cao điểm luôn đạt từ 90-100%. Chênh lệch giữa hai mùa du lịch không nhiều.

Theo khảo sát về du lịch bền vững năm 2025 của nền tảng du lịch trực tuyến Agoda, Việt Nam là một trong những nước ở châu Á có mức độ quan tâm cao nhất đến du lịch bền vững. 77% du khách Việt cân nhắc yếu tố bền vững khi lập kế hoạch du lịch; 22% chọn du lịch vào mùa thấp điểm để giảm tải áp lực lên điểm đến và 21% ưu tiên cơ sở lưu trú đạt chứng nhận bền vững.

Du lịch là ngành kinh tế phụ thuộc chặt chẽ vào thiên nhiên, không thể đứng ngoài cuộc khi toàn cầu đều gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, suy giảm đa dạng sinh học... Chuyển đổi xanh trong du lịch giờ không còn là lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện bắt buộc nếu muốn phát triển bền vững. Tại Quảng Ninh, chuyển động du lịch xanh nổi bật với chương trình gắn nhãn sinh thái “Cánh buồm xanh” cho các du thuyền hoạt động trên Vịnh Hạ Long, triển khai chương trình làm sạch bãi biển của các doanh nghiệp và tình nguyện của người dân; chương trình nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần trên Vịnh Hạ Long.

Đáng chú ý, đặc khu Vân Đồn và Cô Tô đều hướng tới phát triển mô hình du lịch xanh. Trong đó, Cô Tô tiên phong xây dựng du lịch “Cô Tô xanh”. Năm 2022, Cô Tô triển khai đề án “Huyện đảo Cô Tô không có rác thải nhựa”. Đề án đã lan tỏa sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là những người kinh doanh dịch vụ, du lịch. Túi nilon và đồ nhựa dùng một lần từng bước được thay thế bằng những sản phẩm thân thiện với môi trường, dễ phân hủy và dần tiến tới nói “không” với những đồ dùng bằng nhựa sử dụng một lần.

Tháng 9/2022, Cô Tô thí điểm quy định du khách không mang chai nhựa, túi nilon, vật liệu có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường lên đảo. Một năm sau, Cô Tô áp dụng cấm mang đồ nhựa dùng một lần ra đảo. Nhiều khách sạn, nhà hàng trên đảo cũng dùng chai thủy tinh thay cho chai nhựa. Cùng với đó, thứ 5 hàng tuần, các đoàn thể, học sinh, các chủ cơ sở kinh doanh dịch vụ, du lịch tiến hành dọn rác tại các bãi tắm, khu dân cư...

Cô Tô cũng phát triển được các sản phẩm du lịch xanh như lặn biển nhặt rác, kết hợp tổ chức các giải chạy, giải thể thao với nhặt rác làm sạch bãi biển. Mỗi đợt phát động ra quân dọn vệ sinh môi trường đều nhận được sự hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân. Du lịch xanh tại Cô Tô không phải là khẩu hiệu mà đã trở thành thói quen, văn hóa và sự cam kết với phát triển bền vững.