Số hóa dữ liệu để ứng dụng sâu AI trong du lịch

Ứng dụng AI không chỉ dừng lại ở sáng tạo nội dung số mà còn tham gia vào chuẩn hóa quy trình hoạt động, hỗ trợ quản trị và xây dựng nền du lịch thông minh, giàu bản sắc. Để ứng dụng AI sâu trong hoạt động du lịch là bước đi tiên quyết xây dựng cơ sở dữ liệu chuẩn. Với Quảng Ninh, tăng cường ứng dụng AI trong du lịch còn gắn liền với yêu cầu liên thông dữ liệu và chiến lược tiếp cận riêng cho các điểm đến thuộc vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau.

Tài nguyên số trong du lịch

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu cần được nhìn nhận là nguồn tài nguyên quan trọng giống như đất đai. Ngành nào có nhiều dữ liệu thì ngành đó sẽ có nhiều nguồn tài nguyên mới. Nhưng khác với đất đai hữu hạn, dữ liệu là vô hạn và sẽ càng ngày càng tăng lên. Việc xây dựng và phát triển dữ liệu là tạo ra được nguồn tài nguyên mới và tư liệu sản xuất mới. Với ngành du lịch, tài nguyên số sẽ giúp xây dựng sản phẩm đa dạng, đặc thù phù hợp với từng nhóm khách hàng. Ngành du lịch vì thế có tính cá nhân hóa cao hơn và giàu bản sắc hơn.

Đây là nội dung được nhấn mạnh trong Lớp tập huấn ứng dụng AI trong hoạt động kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh do Sở VH-TT&DL phối hợp với Công ty CP Công nghệ Viindoo tổ chức ngày 26/8/2025 tại phường Bãi Cháy. Bà Nguyễn Thị Hồng Huế, chuyên trách ứng dụng AI thuộc Công ty Viindoo, cho biết: “Cốt lõi trong ứng dụng AI là dữ liệu. Doanh nghiệp cần xây dựng nền tảng dữ liệu từ khách hàng và hoạt động kinh doanh, chuẩn hóa và đưa AI vào xử lý. Khi đó, AI mới có thể đưa ra định hướng, dự báo, cảnh báo kịp thời, hỗ trợ quản trị và triển khai hoạt động của doanh nghiệp hiệu quả”.

Thiếu dữ liệu và dữ liệu không được chuẩn hóa, rời rạc cũng là trở ngại khiến việc ứng dụng AI trong ngành du lịch còn hạn chế. Đại diện Công ty Viindoo cho hay, ứng dụng AI trong hoạt động, hầu hết doanh nghiệp du lịch mới dừng ở giai đoạn tìm hiểu: AI này là gì? Có tác dụng gì và mang lại giá trị gì? Doanh nghiệp cũng đang sử dụng AI một cách đơn lẻ. Theo số liệu điều tra của Công ty Tư vấn quản trị toàn cầu McKinsey & Company, 70% doanh nghiệp được hỏi cho biết họ mới đang ứng dụng AI vào một trong các hoạt động như marketing, kinh doanh hay dự báo.

Thực tế là ứng dụng AI trong hoạt động của doanh nghiệp khá đắt đỏ. Đa phần các doanh nghiệp lớn, các tập đoàn mới có đủ năng lực tài chính và đội ngũ để triển khai. Việt Nam, với đặc điểm doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ chiếm đa số, hạn chế về nguồn lực nên ứng dụng AI mới ở bước đầu. Doanh nghiệp đã khó thì các địa phương, phường, xã, đặc biệt là các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, việc ứng dụng AI lại càng thách thức. Chủ động tiếp cận các chương trình quốc gia về chuyển đổi số và xây dựng chiến lược phát triển chung sẽ là lời giải phù hợp cho khối chính quyền địa phương và doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam.

Liên thông dữ liệu quốc gia với phường, xã

Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh: Việc kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước, nhất là từ các cơ sở dữ liệu quốc gia, các hệ thống thông tin có quy mô, phạm vi từ Trung ương đến địa phương sẽ giúp tối đa hóa giá trị dữ liệu; nâng cao chất lượng dịch vụ công cung cấp cho người dân và doanh nghiệp, theo hướng lấy người dùng làm trung tâm..

Xây dựng và triển khai đồng bộ kiến trúc hệ thống, nền tảng dùng chung trong toàn bộ hệ thống chính trị, xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương, sẽ tạo thuận lợi cho các phường, xã tăng cường hiệu quả ứng dụng AI. Bà Nguyễn Thị Hồng Huế cho rằng: “Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là một trong những dữ liệu đầu tiên được thu thập và chuẩn hóa, có ý nghĩa vô cùng quan trọng, đặc biệt với ngành du lịch vì khách hàng của du lịch là cá nhân. Khi biết được các thông tin về độ tuổi, giới tính, xu hướng, doanh nghiệp có thể phát triển những trải nghiệm phù hợp với khách hàng theo từng nhóm tuổi. Một ví dụ khác là định danh điện tử không chỉ giúp công dân Việt Nam mà cả du khách nước ngoài khi đến Việt Nam du lịch cũng cảm thấy thuận tiện hơn rất nhiều”.

Tại Quảng Ninh, nhiều cơ sở lưu trú nhỏ như nhà nghỉ đã bắt đầu nhận thấy sự tiện lợi từ việc triển khai Đề án 06 về “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Từ tháng 6/2023, sau khi được hỗ trợ hướng dẫn lắp đặt và sử dụng phần mềm quản lý lưu trú tự động ASM do Bộ Công an triển khai, việc đăng ký lưu trú cho khách tại các cơ sở lưu trú đã trở nên đơn giản hơn rất nhiều.

Ông Nguyễn Văn Hải, chủ Nhà nghỉ Việt Hưng, xã Đầm Hà, cho biết: "Khách chỉ cần xuất trình căn cước công dân gắn chíp điện tử, lễ tân quét mã và hệ thống sẽ tự động khai báo thông tin cho khách và gửi đến cơ quan công an. Phần mềm cũng giúp cho gia đình thuận lợi cho việc quản lý phòng và nhận phòng, quản lý kinh doanh tốt hơn".

Chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ AI là xu hướng tất yếu để ngành du lịch ngày càng hiện đại và chuyên nghiệp hơn. Để không địa phương, điểm đến nào bị bỏ lại phía sau trong hành trình chuyển đổi, các điểm đến du lịch hải đảo và du lịch cộng đồng của tỉnh cần được đặc biệt quan tâm. Ông Nguyễn Lâm Nguyên, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL, cho biết: “Năm 2025, Sở VH-TT&DL sẽ tổ chức 5 lớp tập huấn về AI trên địa bàn toàn tỉnh, tập trung vào các địa phương miền núi, vùng đồng bào DTTS, với mục tiêu là phổ cập kiến thức về AI, cung cấp kiến thức ban đầu cho cán bộ quản lý du lịch tại địa phương cũng như người dân tham gia vào phát triển du lịch. Sau lớp tập huấn ứng dụng AI trong hoạt động kinh doanh du lịch tại phường Bãi Cháy, chúng tôi sẽ tổ chức các lớp tại khu vực miền Tây, khu vực miền Đông và một lớp tại đặc khu Cô Tô”.

Các lớp học tập trung giới thiệu về chủ trương, định hướng, thực trạng chuyển đổi số trong ngành du lịch; triển khai Chatbot AI trả lời tự động 24/7, hỗ trợ đặt phòng, tư vấn điểm tham quan và gợi ý lịch trình dựa trên sở thích khách hàng. Dựa trên công nghệ AI, các công ty du lịch phân tích dữ liệu từ đánh giá khách hàng hoặc mạng xã hội để tối ưu hóa dịch vụ như điều chỉnh gói tour phù hợp với từng nhóm khách, dự báo và quản lý giá để điều chỉnh giá vé tour, phòng khách sạn hoặc dịch vụ ăn uống giúp tăng doanh thu mà không cần đội ngũ phân tích lớn. Ứng dụng AI sâu được kỳ vọng sẽ thúc đẩy du lịch thông minh tại điểm đến Quảng Ninh.