Phát triển du lịch sinh thái rừng

Quảng Ninh hiện có gần 434.000 ha rừng và đất lâm nghiệp, chiếm 70% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh. Trong đó có nhiều khu rừng phòng hộ đẹp nổi tiếng và hệ động thực vật phong phú, là nguồn tài nguyên quý để khai khác phát triển du lịch sinh thái rừng.

Nhằm xúc tiến thu hút các doanh nghiệp đầu tư dự án du lịch rừng khu vực miền Đông, mở ra hướng phát triển kinh tế du lịch gắn với rừng toàn tỉnh, tháng 6/2025 UBND tỉnh phê duyệt Đề án du lịch sinh thái trong rừng phòng hộ miền Đông.

Theo Đề án, trong 1.628 ha rừng phòng hộ sẽ hình thành 4 tuyến du lịch dựa trên các tuyến đường mòn, đường tuần tra bảo vệ rừng, đường ven biển, đường dân sinh kết nối có sẵn và 19 điểm du lịch tại những nơi có hệ sinh thái rừng tự nhiên đất ngập nước, có cảnh quan đẹp, hệ sinh thái động thực vật đa dạng thích hợp cho tổ chức hoạt động du lịch, nghỉ dưỡng, giải trí kết hợp giáo dục môi trường, bảo tồn, phát triển rừng, như: Bãi biển Trà Cổ, bãi Đá Đen, đảo Vĩnh Thực, đảo Vĩnh Trung, thác 72 Gian, suối Hải Sơn, hồ Tràng Vinh.

Tuy nhiên việc xây dựng các công trình phục vụ cho hoạt động du lịch phải đảm bảo các nguyên tắc: Không ảnh hưởng tiêu cực đến mục tiêu bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học, không chặt phá rừng; các công trình xây dựng phải dựa vào thiên nhiên, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên, khuyến khích sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, không làm mất quyền sở hữu của Nhà nước về rừng, tài nguyên thiên nhiên trên mặt đất và dưới lòng đất, không làm ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử văn hóa. Chỉ được xây dựng các công trình trên trảng cỏ, đất có cây bụi, những nơi đất trống được tính theo mức độ che kín của tán cây rừng; tổng diện tích công trình không vượt quá 5% diện tích thuê môi trường rừng.

Theo Sở NN&MT, đến nay có 5 doanh nghiệp đăng ký thuê môi trường rừng để kinh doanh du lịch trên lâm phần của BQL Rừng phòng hộ, đặc dụng Miền Đông là: Công ty CP Phát triển Nghỉ dưỡng Mochi; Công ty CP Đầu tư Du lịch Kim Bôi; Công ty CP Casa Group (tỉnh Phú Thọ); Công ty CP Đầu tư Zen Việt Nam; Công ty CP Đầu tư Nghỉ dưỡng Việt Nhật (TP Hà Nội).

Ông Đoàn Xuân Kiên, Giám đốc BQL Rừng phòng hộ, đặc dụng Miền Đông, cho biết: Đề án được triển khai sẽ thu hút đông đảo người dân địa phương tham gia hoạt động dịch vụ du lịch, góp phần tăng thu nhập, ổn định đời sống, nhất là người dân ở các xã ven rừng, từ đó giảm áp lực phụ thuộc vào rừng. Mặt khác, khi du lịch phát triển, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, các công trình phúc lợi được đầu tư xây dựng, các hoạt động văn hóa truyền thống được phục hồi và duy trì còn góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ rừng của người dân.

Đề án cũng giúp Ban tăng thêm nguồn thu để tái đầu tư bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học, nâng cao độ che phủ rừng. Qua đó cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái, như giữ nước, điều hòa dòng chảy, hạn chế xói mòn, cung cấp nước cho sản xuất, sinh hoạt cho cộng đồng...hiệu quả hơn.

Du lịch sinh thái rừng đang là hướng mở cho kinh tế rừng phát triển. Nhận thức rõ vấn đề này, tỉnh tăng cường quản lý, phát triển du lịch rừng đảm bảo đúng mục tiêu khai thác gắn với bảo vệ và phát triển. Thời gian tới tỉnh tiếp tục xây dựng một số đề án phát triển du lịch sinh thái rừng có quy mô lớn. Trong đó tập trung vào các khu rừng đặc dụng, phòng hộ, rừng quốc gia, khu bảo tồn cả trên cạn và dưới nước có cảnh quan đa dạng, sinh động, là tiềm năng giàu có cho phát triển du lịch rừng, như: Khu Bảo tồn loài - sinh cảnh Quảng Nam Châu; Vườn Quốc gia Bái Tử Long; Khu Du lịch sinh thái đảo Đá Dựng Đầm Hà; Khu Du lịch sinh thái đảo Cái Chiên; Rừng Quốc gia Yên tử; Khu rừng bảo vệ cảnh quan Vịnh Hạ Long; Khu Bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng; Khu rừng phòng hộ Hồ Yên Lập; Khu rừng phòng hộ Hồ Cao Vân…