Khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trước 31/12/2026

Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương có liên quan tổ chức lựa chọn nhà thầu giai đoạn thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, ký kết hợp đồng và đảm bảo các điều kiện để khởi công xây dựng trước ngày 31/12/2026.

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 106/2025 về kế hoạch triển khai Nghị quyết số 172/2024 ngày 30/11/2024 của Quốc hội, về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Theo nghị quyết, quy mô xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam với tổng chiều dài hơn 1.540 km, tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục; 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa; đầu tư phương tiện, thiết bị để vận chuyển hành khách; đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết.

Đối với công tác triển khai thực hiện dự án, nghị quyết nêu rõ Bộ Xây dựng là cơ quan chủ quản, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương có liên quan, tổ chức lập, trình Thủ tướng quyết định phê duyệt dự án và tổ chức triển khai đáp ứng tiến độ yêu cầu.

Tiến độ tổng thể dự kiến thực hiện các công việc của dự án theo Phụ lục II của nghị quyết này, trong đó các mốc tiến độ thực hiện một số nhiệm vụ, công việc chính như sau:

Tổ chức lựa chọn các nhà thầu tư vấn để thực hiện công tác khảo sát, lập Báo cáo nghiên cứu khả thi và thực hiện các công việc liên quan, trình Thủ tướng Báo cáo nghiên cứu khả thi trong tháng 8/2026.

Hội đồng thẩm định Nhà nước thẩm định, trình Thủ tướng quyết định phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án trong tháng 9/2026.

Các địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời công trình đường điện bị ảnh hưởng bởi dự án, cơ bản hoàn thành trước tháng 12/2026 để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công xây dựng.

Tổ chức lựa chọn nhà thầu giai đoạn thực hiện dự án, ký kết hợp đồng và đảm bảo các điều kiện để khởi công xây dựng trước ngày 31/12/2026.

Triển khai thi công xây dựng, mua sắm, lắp đặt thiết bị, cơ bản hoàn thành dự án đưa vào khai thác, vận hành từ năm 2035 theo Nghị quyết số 172/2024 của Quốc hội.

Về mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) tại các ga đường sắt tốc độ cao, căn cứ phương án vị trí ga đường sắt tốc độ cao trên địa bàn, các địa phương chủ động phối hợp với Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát, điều chỉnh quy hoạch vùng phụ cận ga đường sắt. Đồng thời điều chỉnh các chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội (nếu cần) để triển khai dự án khai thác quỹ đất theo mô hình TOD.

Các địa phương tổ chức lập, phê duyệt dự án khai thác quỹ đất theo mô hình TOD tại các ga đường sắt tốc độ cao.

Bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương để triển khai dự án đầu tư công độc lập thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy hoạch vùng phụ cận ga đường sắt để tạo quỹ đất đấu giá nhằm phát triển đô thị.

Tổ chức đấu giá quỹ đất vùng phụ cận ga đường sắt để phát triển đô thị theo quy định của pháp luật, để tạo nguồn ngân sách cho địa phương và trung ương tái đầu tư.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam với tổng vốn hơn 67 tỷ USD được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tháng 11/2024. Dự kiến, dự án hoàn thành vào năm 2035 với nguồn vốn ngân sách Nhà nước được bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn trong khoảng 12 năm.

Theo chủ trương được thông qua, Quốc hội cho phép dự án được áp dụng 19 cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt. Về quy mô sẽ xây dựng mới tuyến đường sắt đôi, khổ 1.435mm, điện khí hóa, tốc độ thiết kế 350 km/h. Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có có tổng chiều dài tuyến hơn 1.540 km, bắt đầu tại TP. Hà Nội (ga Ngọc Hồi) và kết thúc tại TPHCM (ga Thủ Thiêm), đi qua địa phận 20 tỉnh, thành phố.