Trong dòng chảy phát triển mạnh mẽ của tỉnh Quảng Ninh, bên cạnh những bước chuyển mình bứt phá về mọi mặt kinh tế - xã hội, thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên Quảng Ninh cũng đang từng bước khẳng định bản thân, trở thành một nguồn lực dồi dào làm giàu thêm cho quê hương đất Mỏ anh hùng. Dưới bầu trời tri thức rộng lớn, thế hệ trẻ hôm nay đang viết nên một hành trình chinh phục nhiều đỉnh cao tri thức, khẳng định tài năng, trí tuệ, sự tự tin và khát vọng cống hiến dựng xây quê hương.

​Nhắc đến hành trình chinh phục đỉnh cao tri thức của học sinh Quảng Ninh, không thể không nhắc đến những cái tên đã làm rạng danh đất mỏ trên sân chơi "Đường lên đỉnh Olympia". Với 3 lần vô địch trong 21 năm cuộc thi được tổ chức, gồm: Đặng Thái Hoàng, cựu học sinh Trường THPT Hòn Gai, vô địch năm 2012; Nguyễn Hoàng Cường, cựu học sinh Trường THPT Hòn Gai, vô địch năm 2018; và Nguyễn Hoàng Khánh, cựu học sinh Trường THPT Bạch Đằng, vô địch năm 2021. Ba chàng trai, ba cá tính khác nhau nhưng đều chung một tinh thần quyết tâm, bản lĩnh, dám ước mơ và dám chinh phục.

Mở màn cho những dấu ấn đặc biệt của Quảng Ninh trên hành trình cuộc thi “leo núi” tri thức này là Đặng Thái Hoàng – chàng trai sinh năm 1994, không chỉ ngoan hiền, học giỏi mà còn năng nổ, chín chắn. Là đại diện của Quảng Ninh tham gia vào trận chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 12 (2012), với pha bứt tốc “thần kỳ” ở phần Vượt chướng ngại vật, Thái Hoàng đã mạnh mẽ vượt lên và bằng kiến thức, bản lĩnh, sự tự tin, bình tĩnh, nam sinh Quảng Ninh giành chiến thắng chung cuộc với 250 điểm.

Với giải thưởng 35.000 USD và suất học bổng du học, giống nhiều Quán quân khác, Hoàng lên đường du học tại trường Đại học Kỹ thuật Swinburne (Australia), chuyên ngành Kỹ sư dân dụng. Sau khi tốt nghiệp, anh đầu quân cho 1 công ty xây dựng tại thành phố Melbourne. Năm 2018, Thái Hoàng lập gia đình, vợ của anh cũng là một du học sinh người Việt, quê ở TP Hồ Chí Minh, theo học tại Đại học Swinburne, hiện 2 vợ chồng Hoàng đã có 1 cậu con trai với tên gọi thân mật là Sunny.

Đặng Thái Hoàng, nay là một kỹ sư xây dựng đang làm việc tại Australia, anh chia sẻ: "Đoạt ngôi vị quán quân Đường lên đỉnh Olympia là một kỷ niệm, một dấu mốc đáng nhớ mà em không thể nào quên. Cuộc thi với em là một sân chơi lớn để mình được thoả mãn đam mê tri thức, không đặt nặng vấn đề thắng, thua. Điều em trân trọng ở cuộc thi này là đã bồi đắp cho mình sự tự tin, truyền cảm hứng về tinh thần học tập bền bỉ và những tình bạn vượt khoảng cách địa lý". Dù đang làm việc ở nước ngoài, Thái Hoàng vẫn luôn hướng về quê hương và khẳng định "Em muốn vừa làm việc, vừa va vấp và trải nghiệm để tích luỹ thật nhiều kinh nghiệm thực tế. Tương lai dài hạn, em nhất định sẽ đóng góp trực tiếp nhiều hơn cho việc xây dựng và phát triển quê hương Quảng Ninh nói riêng và Việt Nam nói chung".

Tiếp nối hành trình chinh phục đỉnh Olympia, năm 2018, Nguyễn Hoàng Cường ghi tên mình trở thành “kỷ lục gia” với 12/12 câu trả lời đúng ở phần thi khởi động mà vẫn thừa đến 7 giây và vô địch với 370 điểm - số điểm cao nhất của chương trình trong suốt 18 năm tổ chức. Tuy nhiên, sau khi đã xuất sắc giành vé tham gia trận Chung kết Olympia năm thứ 18, Nguyễn Hoàng Cường lại không có lợi thế ngay từ vòng thi Khởi động, thậm chí kết thúc 2 vòng thi đầu tiên, anh chàng còn kém xa người dẫn đầu đến 100 điểm. Nhưng càng chơi, nam sinh càng cho thấy khả năng tăng tốc vượt trội của mình và giành chức Vô địch một cách ngoạn mục.

Dù rụt rè, nhút nhát nhưng lại sở hữu một kho tàng kiến thức sâu rộng, Cường được bạn bè gọi vui là “giáo sư” khi có một niềm đam mê đặc biệt với việc tự đọc, tự học và có một “kho” kiến thức về đa dạng các môn học, lĩnh vực. Suốt những năm học phổ thông, Cường cũng xây dựng được cho mình một bộ sưu tập thành tích đáng nể phục với 12 năm liền học sinh giỏi, 3 lần đạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh  môn Tiếng Pháp, huy chương Đồng kỳ thi chọn học sinh giỏi khu vực Duyên hải và Đồng bằng Bắc Bộ năm 2016, huy chương Bạc Olympic và giải Nhất cuộc thi Rung chuông Vàng trại hè Hùng Vương 2017…

Sau khi giành học bổng từ Olympia, Hoàng Cường cũng đã sang Australia học ngành Khoa học dữ liệu tại Đại học Công nghệ Swinburne. Hoàng Cường chia sẻ: "Em muốn nhắn nhủ đến các bạn học sinh Quảng Ninh, những người đang mơ ước chinh phục các đỉnh cao tri thức, rằng các em hãy tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê học hỏi của chính mình, và hãy nỗ lực tham gia tất cả các cuộc thi kiến thức, đừng nên ngần ngại. Bởi vì những cuộc thi đó không chỉ là một cuộc thi về trí tuệ, đó còn là một cơ hội để các em có thể rèn cho mình bản lĩnh, sự tự tin và có cơ hội giao lưu, học hỏi với các bạn cũng như khẳng định khả năng của bản thân mình".

Nối tiếp thành công của các đàn anh, Nguyễn Hoàng Khánh đã mang về vòng nguyệt quế thứ 3 cho tỉnh Quảng Ninh. Khác với 2 đàn anh, Khánh nổi trội ở sự điềm tĩnh, ổn định khi dẫn đầu ở cả 4 vòng thi chung kết năm 2021, đoạt vòng nguyệt quế với chiến thắng tuyệt đối. Trước khi trở thành quán quân đứng trên đỉnh Olympia, Hoàng Khánh cũng tích luỹ cho mình một loạt thành tích học tập vô cùng đáng ngưỡng mộ như: Giải Nhì cấp tỉnh cuộc thi Tự hào Việt Nam do Trung ương Đoàn tổ chức vào năm 2020; giải Nhất học sinh giỏi tiếng Anh cấp thị xã Quảng Yên và giải Nhì học sinh giỏi tiếng Anh cấp thành phố Uông Bí năm 2019; giải nhất Hóa học cấp trường cùng nhiều giải cao khác trong các cuộc thi chọn học sinh giỏi và hùng biện tiếng Anh cấp tiểu học và THCS.

Học giỏi và đạt nhiều thành tích xuất sắc như vậy nhưng Khánh lại khá “khép kín”, vô cùng ít nói và điềm đạm. Ngay sau khi vô địch Đường lên đỉnh Olympia, Khánh không chọn con đường du học ngay mà quyết định ở bên gia đình và hoàn thành chương trình học tập cùng các bạn và tiếp tục chinh phục những kiến thức mới. Đến tháng 2/2023, Khánh mới sử dụng học bổng để du học và đã sắp tốt nghiệp ngành Khoa học máy tính tại Đại học Công nghệ Swinburne, Australia. Vừa qua, Khánh đã hoàn thành khoá thực tập tại Đan Mạch và một số nước Châu Âu khác. Sau chương trình thực tập, Tập đoàn Bảo hiểm Suncorp của Australia giữ Khánh ở lại làm việc ở vị trí kĩ sư phần mềm thực tập sinh. Chia sẻ với phóng viên, Nguyễn Hoàng Khánh không nói nhiều về bản thân, mà chỉ nói rằng em đang cố gắng học tập thật tốt, trước mắt là tốt nghiệp đại học và sau đó tích luỹ thêm thật nhiều kiến thức thực tế. Đồng thời bày tỏ mong muốn trong tương lai, em sẽ cùng các anh chị, các bạn trẻ khác góp sức, góp kiến thức phát triển khoa học và công nghệ cho quê hương Quảng Ninh, đưa Quảng Ninh và Việt Nam vươn xa trên bản đồ khoa học công nghệ thế giới.

​Không chỉ có những ngôi sao trên sân chơi kiến thức tổng hợp như Đường lên đỉnh Olympia, thế hệ học sinh Quảng Ninh còn khẳng định tài năng trên nhiều đấu trường tri thức, nhiều cuộc thi các môn khoa học khác. Nhắc đến những thành tích đáng tự hào của các thế hệ học sinh Quảng Ninh, không thể không nhắc đến Nguyễn Ngọc Minh Hải, cựu học sinh Trường THPT Chuyên Hạ Long, với tấm huy chương Đồng Olympic Sinh học quốc tế (IBO) lần thứ 27, năm 2016. Đây là một tấm huy chương vô cùng ý nghĩa khi phải sau gần 20 năm, kể từ tấm huy chương Bạc Olympic Hóa học năm 1998 của Vi Anh Tuấn, cựu học Trường THPT Cẩm Phả, Quảng Ninh mới lại có một học sinh xuất sắc đoạt huy chương trong tại một kỳ Olympic khoa học quốc tế dành cho học sinh phổ thông.

Nguyễn Ngọc Minh Hải, cựu học sinh Trường THPT Chuyên Hạ Long, xuất sắc đoạt tấm huy chương Đồng Olympic Sinh học quốc tế (IBO) lần thứ 27, năm 2016 trong ngày nhận Bằng tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội.

Gợi lại câu chuyện về tấm huy chương ý nghĩa ấy, cảm xúc của Hải vẫn vẹn nguyên như ngày tham dự kỳ thi: “Ngày ấy em choáng ngợp với quy mô của một kỳ thi học thuật hàng đầu thế giới dành cho học sinh THPT, rộn ràng vì được giao lưu với “anh tài” có cùng niềm đam mê, hồi hộp và lo lắng khi bước vào phòng thi. Đến tận thời điểm này, khi đọc lại đề thi hoặc đi qua trường Đại học Sư phạm Hà Nội, nơi tổ chức kỳ thi năm 2016, em vẫn cảm giác như mới nghe tiếng chuông hiệu lệnh kết thúc giờ thi, vẫn không khí rộn ràng và háo hức khi các anh chị tình nguyện viên cổ vũ chào đón thí sinh ra ngoài”.

Sau khi đạt được thành tích tuyệt vời ấy, Nguyễn Ngọc Minh Hải đủ điều kiện để được cấp rất nhiều học bổng du học toàn phần chuyên ngành hoá sinh ở nhiều nước trên thế giới, tuy nhiên thật bất ngờ khi Hải lại lựa chọn con đường học tập và nghiên cứu trong nước, lựa chọn chuyên ngành Bác sỹ Phụ sản, Trường Đại học Y Hà Nội. Đó thực sự là một quyết định bất ngờ với nhiều người, đặc biệt là với các thầy cô đã từng dẫn dắt Hải trên con đường học tập. Chia sẻ về câu chuyện này, Hải nói: “Đây là câu hỏi rất nhiều người, thậm chí là nhiều Giáo sư các trường Đại học hỏi em. Việc lựa chọn ở lại Việt Nam tại thời điểm năm 2016, phần rất lớn vì em đã có mục tiêu học Y và lựa chọn trường Đại học Y Hà Nội ngay từ khi bước chân vào lớp chuyên sinh của trường Chuyên Hạ Long. Bác sĩ vừa làm một nghề cao quý giúp đỡ cho người bệnh bằng trí tuệ và tình yêu thương con người, mà học Y lại thỏa mãn được ước muốn chinh phục những khát khao kiến thức mới cập nhật mỗi ngày của nhân loại. Còn việc em quyết định theo học chuyên ngành Phụ sản, trước đây chỉ là vì một ước muốn “vô tư”, muốn được là người đầu tiên nhìn thấy con mình chào đời. Nhưng hiện nay, ước muốn, dự định của em đã lớn hơn và niềm vui dài rộng hơn, không chỉ là được chào đón những “công dân nhí” khỏe mạnh chào đời, mà còn góp phần chăm sóc sức khỏe toàn diện cho phụ nữ - những người như mẹ em - luôn hy sinh hết mực vì gia đình mà không để ý đến bệnh của mình…”

Hiện Nguyễn Ngọc Minh Hải đã tốt nghiệp Trường Đại học Y Hà Nội và đang tiếp tục học sau đại học tại Trường Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Phụ Sản Trung ương. Minh Hải tâm sự, bản thân em đang tập trung cao nhất cho việc học và rèn luyện nâng cao kiến thức, năng lực chuyên môn. Hải vẫn dành một tình yêu rất lớn với quê hương Quảng Ninh, thường xuyên theo dõi tin tức về quê hương, luôn tự hào với sự phát triển về mọi mặt kinh tế - xã hội của tỉnh nhà và chắc chắn sau này khi thành tài sẽ quay về đóng góp phần nào công sức nhỏ bé cho quê hương Quảng Ninh luôn văn minh, nghĩa tình, đẹp giàu.

Tiếp nối thành công của Nguyễn Ngọc Minh Hải với tấm huy chương Đồng Olympic Sinh học quốc tế (IBO) lần thứ 27 năm 2016, những năm sau đó, các thế hệ học sinh Quảng Ninh đã ghi thêm được nhiều dấu ấn, với những tấm huy chương cao quý trong các kỳ Olympic khoa học quốc tế dành cho học sinh phổ thông, nhiều giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp quốc tế, khu vực. Trong đó có thể kể đến tấm huy chương Vàng và Giải Đặc biệt của Đội thi Trường THPT Hòn Gai gồm 5 học sinh Nguyễn Phương Anh, Vũ Chí Doanh, Đặng Thanh Bình, Vũ Trung Dũng và Đỗ Như Minh Khôi với Đề tài “Ứng dụng công nghệ nano chế tạo hạt ZnO để khử khí CO trong hầm lò” tại Cuộc thi Olympic khoa học quốc tế Hàn Quốc (KiYO 4I) 2023. Hay em Trịnh Việt Hoàng, học sinh lớp chuyên Hóa, Trường THPT Chuyên Hạ Long, đã xuất sắc giành huy chương Bạc Olympic Hóa học quốc tế Abu Rayhan-Biruni 2025 – kỳ thi kiến thức Hóa học uy tín do Bộ Giáo dục Uzbekistan tổ chức từ năm 2023.

Đặc biệt, mới đây nhất, tại Kỳ thi Olympic Tin học quốc tế (IOI) lần thứ 37 - "đấu trường" Tin học có quy mô, chất lượng chuyên môn và uy tín tốt nhất thế giới - được tổ chức từ ngày 27/7 - 3/8/2025 tại Bolovia, học sinh Ninh Quang Thắng của Trường THPT Chuyên Hạ Long đã vô cùng xuất sắc mang về tấm huy chương Đồng. Đây là thành quả đến từ sự nỗ lực không ngừng nghỉ, quyết tâm rất cao của cậu học trò lớp chuyên Tin, Trường Trường THPT Chuyên Hạ Long, sau khi đã đoạt tấm huy chương Đồng Olympic Tin học châu Á - Thái Bình Dương (APIO) 2025.

Để đạt được kết quả đáng tự hào đó, Ninh Quang Thắng đã trải qua một hành trình đáng khâm phục. Sinh ra và lớn lên trong gia đình không mấy khá giả ở thị trấn Mạo Khê (Đông Triều cũ), bố mẹ đều là lao động tự do, Thắng lớn lên bằng những giọt mồ hôi vất vả của bố, bằng xe bánh mỳ trước cửa nhà mà mẹ đều đặn dọn hàng mỗi sáng tinh mơ, chắt chiu từng đồng nuôi em ăn học. Suốt những năm học phổ thông, Thắng luôn thể hiện sự nỗ lực bền bỉ, sáng tạo và đam mê không ngừng, nhiều lần đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi từ cấp trường đến tận cấp quốc gia. Nhờ những tháng ngày rèn luyện nghiêm túc, dưới sự dẫn dắt của thầy Hà Đại Tôn, vừa là giáo viên chủ nhiệm, vừa là giáo viên phụ trách đội tuyển Tin học và sự đồng hành của bố mẹ, các bạn, Thắng đã mang về niềm tự hào không chỉ cho cá nhân, gia đình và nhà trường, mà còn ghi thêm dấu mốc quan trọng, khẳng định vị thế giáo dục mũi nhọn của Quảng Ninh trên bản đồ trí tuệ quốc tế.

Ngay khi đặt chân xuống sân bay quốc tế Nội Bài sau gần 30 giờ bay, với 3 chặng bay, qua nửa vòng trái đất từ Bolivia, mang theo tấm huy chương quý giá và niềm tự hào về Đất Mỏ, Thắng nở nụ cười tươi và chia sẻ ngắn gọn nhưng cũng tràn đầy cảm xúc: "Em không biết nói gì hơn ngoài lời cảm ơn bố mẹ, thầy cô và bạn bè đã luôn yêu thương, động viên, đồng hành, hỗ trợ em trong suốt thời gian qua. Thành tích em đạt được hôm nay là động lực, bước đà để em tiếp tục nỗ lực hơn trên con đường học tập và rèn luyện, xứng đáng hơn với sự tin tưởng, kỳ vọng của bố mẹ và thầy cô. Em cũng trân trọng cảm ơn tình cảm, sự quan tâm, động viên của các cấp lãnh đạo tỉnh, của Sở Giáo dục và Đào tạo đã dành cho em. Sự quan tâm ấy sẽ khích lệ không chỉ em mà tất cả các bạn học sinh khác đang miệt mài phấn đấu trên con đường học tập".

Ninh Quang Thắng, chàng học sinh tài năng của Trường THPT Chuyên Hạ Long, xuất sắc đem về cho quê hương huy chương Đồng Olympic Tin học châu Á - Thái Bình Dương (APIO) 2025 và sau đó là huy chương Đồng kỳ thi Olympic Tin học quốc tế (IOI) lần thứ 37 năm 2025 - kỳ thi về Tin học có quy mô, chất lượng chuyên môn và uy tín tốt nhất thế giới.

Khép lại bài viết về thế hệ trẻ Quảng Ninh chinh phục đỉnh cao tri thức, góp sức xây dựng quê hương, phóng viên xin được mượn dòng tâm sự của bác sĩ tương lai Nguyễn Ngọc Minh Hải: “Theo em, học tập tốt và luôn phấn đấu vươn lên là một trong những cách để thế hệ trẻ thể hiện tình yêu với quê hương, đó cũng là tiền đề để xây dựng quê hương, đất nước ngày càng đẹp giàu. Đối với các bạn học sinh, sinh viên đã và đang đạt được những thành tích cao trong học tập, em muốn gửi một lời chúc mừng nhiệt thành, sự tin tưởng, lòng khâm phục dành cho thế hệ trẻ ngày càng giỏi giang, thông minh, hội nhập. Đây chắc chắn là những “thức quà quý” cho sự phát triển bứt phá sau này của quê hương Quảng Ninh. Em tin rằng, “hào quang” học tập của một học sinh có thể chỉ nhất thời, rồi lùi dần về sau, nhưng khi quay đầu nhìn lại một thời phấn đấu với đam mê, với khát khao cống hiến, với ước mơ về sự mạnh giàu và niềm tự hào mang hai tiếng “Quảng Ninh” vươn ra biển lớn, thì không chỉ em, mà thế hệ trẻ Quảng Ninh nói chung sẽ luôn nỗ lực hết mình, vì tương lai rạng ngời của quê hương, xứng tầm với vị thế, cơ đồ của đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình bừng sáng của dân tộc Việt Nam”.