Để doanh nghiệp tự tin đổi mới sáng tạo

Đổi mới sáng tạo giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường, thích ứng nhanh với biến động, đồng thời tạo ra những giá trị khác biệt. Với Quảng Ninh, một tỉnh năng động, giàu tiềm năng, đang trên hành trình hiện thực hóa khát vọng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030, việc nuôi dưỡng tinh thần đổi mới sáng tạo trong cộng đồng doanh nghiệp càng mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Những năm qua, Quảng Ninh đã nhất quán chủ trương đồng hành cùng doanh nghiệp, lấy thành công của doanh nghiệp làm thước đo hiệu quả quản lý. Tỉnh triển khai mạnh mẽ các chính sách cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI), chỉ số cải cách hành chính (PAR Index). Thủ tục hành chính được cắt giảm, minh bạch hóa, quy trình cấp phép, tiếp cận đất đai, tín dụng ngày càng thuận lợi hơn. Song song với đó là những chính sách ưu đãi, hỗ trợ tiếp cận vốn, hỗ trợ đào tạo nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin, chuyển đổi số, quản trị doanh nghiệp hiện đại. Những bước đi này đã tạo nền tảng vững chắc để doanh nghiệp an tâm đầu tư, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới.

Cùng với đó, hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Quảng Ninh cũng ngày càng khởi sắc. Các trung tâm khởi nghiệp, vườn ươm doanh nghiệp được hình thành, nhiều chương trình hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất được triển khai. Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã ra đời, không chỉ trong lĩnh vực công nghệ cao mà còn ở nông nghiệp, du lịch, dịch vụ, góp phần làm phong phú bức tranh kinh tế địa phương. Các sản phẩm OCOP, sản phẩm du lịch thông minh, sản phẩm thân thiện môi trường chính là những minh chứng rõ nét cho sự sáng tạo từ chính những nguồn lực sẵn có của tỉnh.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, hành trình đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp Quảng Ninh vẫn còn không ít thách thức. Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa có đủ nguồn lực để đầu tư cho nghiên cứu phát triển; khả năng kết nối với các viện nghiên cứu, trường đại học còn hạn chế; văn hóa sáng tạo trong một bộ phận doanh nghiệp chưa được chú trọng đúng mức. Bên cạnh đó, thói quen sản xuất theo lối cũ, phụ thuộc nhiều vào nguồn tài nguyên, hoặc chạy theo lợi nhuận ngắn hạn, đôi khi khiến doanh nghiệp e dè khi phải thay đổi mô hình, công nghệ… Chính vì vậy, ngoài sự hỗ trợ từ Nhà nước, bản thân doanh nghiệp cũng phải chủ động hơn, coi đổi mới sáng tạo là phương châm hành động lâu dài. Đổi mới sáng tạo không chỉ đồng nghĩa với việc áp dụng công nghệ hiện đại, mà còn nằm ở cách tư duy, cách tổ chức quản lý, cách kết nối thị trường. Có thể ví dụ như một doanh nghiệp du lịch có thể đổi mới bằng việc thiết kế tour thông minh gắn với trải nghiệm số; một hợp tác xã nông nghiệp có thể sáng tạo bằng việc áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, kết nối thương mại điện tử; một công ty dịch vụ có thể thành công nhờ ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chăm sóc khách hàng... Đó là những minh chứng cụ thể, gần gũi, thiết thực mà Quảng Ninh đang khuyến khích…

Trong giai đoạn tới, Quảng Ninh định hướng xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện. Tỉnh chú trọng phát triển các trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo; tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp với trường đại học, viện nghiên cứu trong và ngoài nước; hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các chương trình đổi mới sáng tạo quốc gia, quốc tế. Đồng thời, tỉnh khuyến khích hình thành các quỹ đầu tư, quỹ hỗ trợ khởi nghiệp, coi đây là nguồn lực quan trọng để chắp cánh cho các ý tưởng sáng tạo bay xa. 

Trước mắt, ngay trong năm 2025, Quảng Ninh đã đẩy mạnh hàng loạt hoạt động xúc tiến đầu tư chuyên sâu, bao gồm các hội nghị cấp cao, diễn đàn doanh nghiệp và các đoàn công tác nước ngoài tại Bỉ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, hướng tới các nhà đầu tư công nghệ cao, doanh nghiệp đa quốc gia và tổ chức nghiên cứu uy tín. Công tác số hóa xúc tiến đầu tư cũng được chú trọng, với việc xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử về dự án mời gọi đầu tư và nâng cấp website của tỉnh với thông tin đa ngôn ngữ. Trên nền tảng các chủ trương lớn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành kế hoạch hành động triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW, nhấn mạnh nhiệm vụ khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Các cơ chế chính sách hỗ trợ  được thiết kế theo hướng toàn diện, từ thủ tục pháp lý, không gian làm việc, đào tạo kỹ năng quản trị, marketing, gọi vốn… đến việc kết nối mạng lưới chuyên gia, nhà đầu tư thiên thần và quỹ đầu tư mạo hiểm trong nước, quốc tế.

Tỉnh cũng chú trọng hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đầu tư vào chuyển đổi số, nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả quản trị, gia tăng sức cạnh tranh trong nền kinh tế số. Đồng thời, khuyến khích phát triển các doanh nghiệp KHCN, doanh nghiệp FDI có năng lực nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, tham gia sâu vào quá trình chuyển đổi số và sản xuất thông minh tại địa phương.

Một nội dung trọng tâm nữa là xây dựng và triển khai Đề án phát triển thị trường KHCN, với mục tiêu từng bước nâng tỷ trọng công nghệ và thiết bị trong nước. Các tổ chức trung gian KHCN, doanh nghiệp số, vườn ươm sáng tạo… được khuyến khích hình thành và phát triển, đóng vai trò cầu nối hiệu quả giữa cung - cầu công nghệ, thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Với định hướng đúng đắn, sự đồng hành của chính quyền và tinh thần vươn lên của cộng đồng doanh nghiệp, hoàn toàn có cơ sở để  các doanh nghiệp Quảng Ninh tự tin hơn trên hành trình đổi mới sáng tạo. Đây không chỉ là chìa khóa giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế trên thương trường, mà còn góp phần trực tiếp vào mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, đưa Quảng Ninh trở thành trung tâm kinh tế năng động của cả nước, gắn với tầm nhìn hội nhập toàn cầu, sớm hiện thực hóa mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.