Tạo động lực bứt phá cho khu vực DTTS từ hạ tầng

Kiên trì, nhất quán với phương châm lấy người dân làm trung tâm, thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã dành mọi nguồn lực ưu tiên đầu tư hạ tầng khu vực đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, biên giới, hải đảo. Sự đầu tư xứng đáng này không chỉ mang lại diện mạo mới cho khắp các thôn, xóm, bản, làng trên địa bàn tỉnh, hệ thống kết cấu kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, liên thông, tổng thể, kết nối thuận lợi với các vùng phát triển của tỉnh mà còn để mọi người dân Quảng Ninh đều được thụ hưởng thành quả phát triển, tăng trưởng bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Hạ tầng là then chốt

Nằm trên xã đảo Đồng Tiến của huyện Cô Tô, năm học 2024-2025 vừa qua, cô và trò Trường Tiểu học Đồng Tiến vui mừng, phấn khởi, hân hoan bởi được học tập, giảng dạy và rèn luyện trong ngôi trường mới khang trang. Theo đó, toàn bộ 10 lớp học tại 2 phân hiệu của nhà trường đều được nâng cấp, sửa chữa và xây mới. Cùng với đó, ngôi trường còn có các phòng chức năng, nhà đa năng... Công trình thể hiện sự quan tâm sâu sắc của tỉnh đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo, nhất là giáo dục khu vực hải đảo. Tất cả cơ sở vật chất được đầu tư đồng bộ, đảm bảo chất lượng, đáp ứng nhu cầu giảng dạy, học tập cho giáo viên và học sinh trong khu vực. 

Cùng với đó, giữa tháng 4/2025, cô và trò Trường THPT Ba Chẽ đón niềm vui mới đó là sau gần 1 năm thi công ngôi trường khang trang, đồng bộ, hiện đại đã được khánh thành và đưa vào sử dụng. Công trình được khởi công vào giữa năm 2024 với các hạng mục: Nhà hiệu bộ, thư viện, bộ môn; nhà học lý thuyết, bộ môn và các hạng mục phụ trợ khác; tổng mức đầu tư gần 64 tỷ đồng. Công trình được xây dựng nhằm hoàn thiện cơ sở vật chất, đảm bảo tiêu chuẩn mức 2 theo quy định của Bộ GD&ĐT, hướng tới xây dựng Trường THPT Ba Chẽ là cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao trong khu vực.

Bà Đinh Thị Nguyệt, Phó Hiệu trưởng THPT Ba Chẽ, cho biết: Phần lớn học sinh nhà trường đều là đồng bào DTTS. Những năm qua, được sự quan tâm đặc biệt của các cấp, nhà trường đã được xây dựng ngôi trường mới khang trang với 18 phòng học và 7 phòng bộ môn cùng sân bóng, nhà đa năng… Đây là sự động viên rất lớn dành cho học sinh vùng cao, vùng đồng bào DTTS, miền núi, từ đó, tạo tiền đề quan trọng để nhà trường nỗ lực nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng mong mỏi của nhân dân, phát triển nguồn nhân lực. Chúng tôi sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả cơ sở vật chất được đầu tư; thực hiện đúng, đủ chính sách hỗ trợ giáo dục để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ năm học; tạo môi trường học tập, rèn luyện tốt nhất cho học sinh

Xác định giáo dục là mũi nhọn, Quảng Ninh đã ưu tiên dành hàng trăm tỷ đồng để đầu tư cơ sở vật chất trường lớp, nhất là ở vùng đồng bào DTTS, miền núi, vùng sâu, vùng xa của tỉnh. Vì vậy, không chỉ hai ngôi trường nói trên, riêng giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh đã đầu tư sửa chữa, nâng cấp 24 trường học các cấp. Đến nay, ở vùng đồng bào DTTS, miền núi, hải đảo, tỉnh đã hoàn thành, đưa vào sử dụng nhiều ngôi trường khang trang, hiện đại, đồng bộ như: Trường THPT Bình Liêu, Trường THCS&THPT Quảng La, Trường PTDT Nội trú Ba Chẽ… Quảng Ninh cũng đặt lộ trình đến năm 2025, toàn tỉnh sẽ có 22 trường tiểu học, THCS, THPT được đầu tư xây dựng theo tiêu chí chất lượng cao. Qua đó, tạo điều kiện để mọi học sinh trong tỉnh được thụ hưởng thành quả của sự phát triển, được học tập trong môi trường tiên tiến, hiện đại. 

Cùng với hạ tầng giáo dục, giao thông, văn hoá… việc đầu tư các công trình đảm bảo an sinh xã hội, đáp ứng nhu cầu thiết yếu, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.

Việc đầu tư các công trình nước sạch cho người dân được tỉnh đặc biệt quan tâm. Phần lớn khu vực đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo đều có địa hình phức tạp, mật độ dân cư thưa thớt và tập quán của người dân đã quen sử dụng nước. Không có mạng lưới cung cấp nước, các hộ dân phải bỏ số tiền hàng triệu đồng để tự kéo nước trên các sông suối đầu nguồn về dùng. Nhà càng xa, đường ống kéo càng dài, chi phí đầu tư càng lớn mà mỗi khi đường ống hỏng, có hộ dân mất cả ngày chỉ để đi tìm chỗ bị rò rỉ, bục vỡ. Vì vậy, tính từ năm 2024 đến nay, toàn tỉnh đã xây mới, sửa chữa, nâng cấp và đưa vào sử dụng 16 dự án, công trình nước sạch, với tổng kinh phí trên 81,1 tỷ đồng, phục vụ đời sống nhân dân vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo như: Công trình nước tập trung thôn Ngàn Mèo - Khau Pưởng - Nặm Tút, xã Lục Hồn, công trình nước tập trung thôn Pắc Cương, xã Hoành Mô (Bình Liêu); dự án nâng cấp nước sinh hoạt Khe Lầm phục vụ các thôn Khe Mằn, Làng Cổng, Nà Bắp, Lang Cang, xã Đồn Đạc (Ba Chẽ); công trình đầu tư đường ống cấp nước sạch trục chính vào trung tâm 2 xã Bình Dân và Đài Xuyên; dự án nâng cấp hệ thống nước sinh hoạt xã Ngọc Vừng (Vân Đồn)…

Chị Triệu Thị Dung, thôn Thành Công, xã Thanh Sơn, huyện Ba Chẽ chia sẻ: Nhiều năm trước, gia đình tôi cũng như các hộ dân trong thôn đều sử dụng nước khe suối. Vào mùa khô, suối cạn thì bà con phải gánh nước ở các khu vực khác về sinh hoạt. Vì thế nên bà con mong mỏi được sử dụng nước sạch sinh hoạt. Được nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt ngay trên địa bàn, hỗ trợ kinh phí ống dẫn, đồng hồ tới từng hộ dân, giá nước phù hợp với kinh tế của bà con nên nhân dân ai cũng vui mừng, phấn khởi, yên tâm sử dụng. Bởi không chỉ có nước sinh hoạt ổn định, mà sức khỏe của người dân trên địa bàn cũng được đảm bảo.

Anh Diệp Văn Hưng, thôn Trại Thụ, xã Tràng Lương, TP Đông Triều cho biết: Trước đây, người dân phải sử dụng nước từ các khe suối, không đảm bảo vệ sinh. Từ ngày địa phương phối hợp cùng Xí nghiệp nước Đông Triều lắp đặt hệ thống mạng lưới cung cấp nước sạch từ nhà máy nước Miếu Hương với kinh phí lên tới 10 tỷ đồng, người dân trong thôn được sử dụng nước sạch đều phấn khởi lắm. Người dân không còn lo lắng mất nước, thiếu nước, nước mất vệ sinh nên sức khỏe người dân được đảm bảo tốt hơn. Có nước sạch nên cây cối, vườn tược, trang trại cũng luôn sạch tốt. Sức khoẻ của người dân đảm bảo, thu nhập cũng được nâng cao. 

Các hạ tầng thiết yếu khác như viễn thông, điện, nước, y tế, văn hoá ngày càng được củng cố, nâng cấp. Đến nay, 100% các thôn, bản trên địa bàn xã đã được phủ sóng điện thoại di động, 100% người dân được phủ sóng mạng di động 4G, 100% số hộ dân được sử dụng điện an toàn và nâng cao chất lượng điện, 100% các thôn, bản vùng đồng bào DTTS có nhà văn hóa, đáp ứng tốt nhu cầu hoạt động văn hóa của nhân dân…

Tiếp tục mục tiêu thu hẹp khoảng cách

Để thu hẹp khoảng cách giữa các vùng miền trên địa bàn tỉnh, Nghị quyết 06 NQ/TU ngày 17/5/2021của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh “về phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030” sẽ tiếp tục là “kim chỉ nam” quan trọng cho nhiệm vụ nâng cao đời sống nhân dân. Trong đó, việc đầu tư cơ sở hạ tầng là giải pháp then chốt.

Ngay sau khi 54 xã, phường, đặc khu trên địa bàn tại Quảng Ninh vận hành, tỉnh Quảng Ninh sẽ nhanh chóng kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia gắn với thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU và cơ quan tham mưu giúp việc Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp cơ sở. Trong đó, tỉnh sẽ tiếp tục tập trung ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng phục vụ phát triển sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân như: Đầu tư hạ tầng thủy lợi phục vụ phát triển sản xuất; đầu tư, cải tạo, nâng cấp các tuyến đường giao thông nông thôn vùng đồng bào DTTS và miền núi đến nay đã xuống cấp và chưa đáp ứng được yêu cầu về lưu thông, kết nối vùng, nội vùng, thúc đẩy phát triển sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân; đầu tư, cải tạo, nâng cấp các công trình nước sinh hoạt tập trung, phân tán để duy trì, nâng cao tỷ lệ người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn y tế; tiếp tục đầu tư, nâng cấp hạ tầng giáo dục, y tế, văn hóa, thương mại…

Quảng Ninh sẽ tiếp tục nâng cấp lưới điện nông thôn ổn định, an toàn, tiết kiệm năng lượng, phát triển năng lượng tái tạo phù hợp điều kiện vùng miền; phát triển hạ tầng thương mại nông thôn (chợ, trung tâm phân phối, logistics nông sản), hạ tầng vùng nguyên liệu, làng nghề, phù hợp sản xuất nhỏ, HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ; mở rộng hạ tầng số về viễn thông, internet băng rộng, truyền thanh thông minh, điểm kết nối số và dịch vụ bưu chính phục vụ công cộng, chính quyền số. Đặc biệt, tỉnh cũng sẽ tiếp tục triển khai hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng chính sách, người dân vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo.

Tỉnh sẽ rà soát tổng thể để xây dựng cơ chế, chính sách, tập trung, ưu tiên bố trí nguồn nhân lực, tài chính để thực hiện, hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết số 06-NQ/TU giai đoạn 2026 – 2030; tiếp tục huy động tổng thể các nguồn lực để thực hiện, trong đó ngân sách nhà nước là động lực, là “vốn mồi” để thu hút các nguồn lực khác.

Đặc biệt, nhằm tiếp tục đầu tư hạ tầng khu vực đồng bào DTTS, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, không để xảy ra gián đoạn do ảnh hương của việc sắp xếp các đơn vị hành chính theo chủ trương của tỉnh và Trung ương, tại kỳ họp thứ 28 vừa diễn ra ngày 27/6, HĐND tỉnh đã kịp thời thông qua nghị quyết điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 vốn ngân sách cấp tỉnh. Trong đó, thực hiện tiếp nhận nguyên trạng kế hoạch đầu tư công năm 2025, kế hoạch vốn năm 2024 được cấp có thẩm quyền cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm 2025 của ngân sách cấp huyện về tỉnh khi kết thúc mô hình cấp huyện. Đồng thời, điều hòa giảm vốn năm 2025 từ các dự án không có khả năng giải ngân hết kế hoạch vốn sang dự án chuyển tiếp có nhu cầu bổ sung, khởi công mới đã hoàn thiện thủ tục đầu tư, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, đưa công trình sớm được triển khai, đáp ứng mong mỏi của nhân dân. Trong đó, có nhiều dự án hạ tầng khu vực đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Sự quan tâm, ưu tiên đầu tư hạ tầng vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo là chủ trương lớn của Đảng đã được tỉnh Quảng Ninh tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả bằng các quyết sách, hành động và nỗ lực. Nhờ đó, khoảng cách giữa các vùng miền đang từng bước được thu hẹp, góp phần nâng cao chất lượng đời sống nhân, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhanh, hiệu quả, bền vững của Quảng Ninh trong giai đoạn mới.