Nỗ lực kiến tạo nền hành chính phục vụ

Xác định cải cách hành chính (CCHC) là một trong những khâu đột phá quan trọng, thời gian qua tỉnh Quảng Ninh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Người dân, doanh nghiệp là trung tâm của cải cách

Từ ngày 1/7/2025, Quảng Ninh chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp theo Nghị quyết 37-NQ/TW. Đây được coi là bước đi quan trọng, đặt nền tảng cho việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và phục vụ nhân dân. Ngay sau khi đi vào vận hành, các địa phương đã nhanh chóng sắp xếp tổ chức, bố trí cán bộ hợp lý, đồng thời chuẩn hóa quy trình xử lý TTHC từ tỉnh đến cơ sở. Hạ tầng công nghệ thông tin cũng được đầu tư mạnh, bảo đảm hệ thống dịch vụ công trực tuyến vận hành thông suốt.

Điển hình tại Trung tâm Phục vụ hành chính công (PVHCC) phường Hồng Gai, mỗi ngày tiếp nhận trung bình 400 hồ sơ nhưng mọi hoạt động vẫn được duy trì ổn định nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Riêng trong tháng 7/2025, trung tâm đã tiếp nhận tổng cộng 9.673 hồ sơ, trong đó 3.418 hồ sơ thuộc thẩm quyền UBND phường và hồ sơ phi địa giới hành chính (1.043 hồ sơ thuộc UBND phường; 2.375 hồ sơ phi địa giới). Các cơ quan ngành dọc xử lý 6.255 hồ sơ còn lại. Trong đó đáng chú ý, tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến đạt 63,6% (2.173/3.418 hồ sơ). Với đội ngũ 28 cán bộ, công chức, viên chức và lao động (CBCCVC-LĐ), trung tâm đã phân công hợp lý giữa các bộ phận chuyên môn cùng đại diện ngành dọc như Văn phòng đăng ký đất đai số 4, Công an, BHXH, Thuế, Bưu điện… Nhờ đó, quy trình tiếp nhận và giải quyết TTHC được thực hiện bài bản, tạo được niềm tin đối với nhân dân.

Bà Nguyễn Thị Thanh, tổ 57, khu 4, phường Hồng Gai, cho biết: Các cán bộ ở trung tâm hướng dẫn cụ thể từng bước, từ khâu chuẩn bị giấy tờ đến nộp phí trực tuyến. Mọi thủ tục đều rõ ràng, xử lý nhanh gọn, tôi gần như không phải chờ đợi lâu. Cách làm việc chuyên nghiệp này khiến tôi rất yên tâm và hài lòng.

Hiện nay, toàn tỉnh đã hoàn tất công bố và niêm yết 1.397 TTHC, bao gồm 1.118 thủ tục cấp tỉnh và 279 thủ tục cấp xã. Tất cả đều được cập nhật trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và công khai tại các trung tâm PVHCC. Việc chuẩn hóa biểu mẫu, hồ sơ, quy trình xử lý giúp người dân dễ dàng tiếp cận và theo dõi tiến độ. Mặt khác, hiện nay 100% phí, lệ phí giải quyết TTHC tại Trung tâm PVHCC cấp tỉnh và cấp xã được thực hiện qua hình thức không dùng tiền mặt. Các nhà mạng đã cung cấp miễn phí 54.239 chữ ký số cho người dân để thực hiện nộp hồ sơ qua dịch vụ công trực tuyến. Đặc biệt, tỉnh đã hợp tác với FPT IS xây dựng hệ thống thông tin giải quyết TTHC mới, ứng dụng công nghệ điện toán đám mây đạt chuẩn quốc tế, bảo đảm an toàn dữ liệu và liên thông với Trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh. Hệ thống này đóng vai trò then chốt trong xác thực, chuyển đổi và đồng bộ dữ liệu; đơn giản hóa quá trình giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Ngọc Hoàn, Công ty Cổ phần Vận tải quốc tế Hạ Long chia sẻ: Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp thường xuyên phải làm các TTHC. Trước đây mất rất nhiều thời gian, nhưng nay chỉ cần nộp trực tuyến, hồ sơ xử lý nhanh và nhận kết quả đúng hẹn. Đây là thay đổi rất thiết thực cho doanh nghiệp.

Theo thống kê, trong tháng 7 và 8/2025, hệ thống trung tâm PVHCC toàn tỉnh đã tiếp nhận gần 84.000 hồ sơ, trong đó gần 63.000 hồ sơ tại cấp xã. Tỷ lệ giải quyết đúng hạn trên 98%, nhiều hồ sơ còn được trả trước hạn, góp phần tiết kiệm chi phí, thời gian cho tổ chức và công dân. Cùng với đó, tỉnh đã triển khai 54 cổng thông tin xã, phường, đặc khu; cấp mới hàng nghìn tài khoản thư điện tử, chữ ký số; số hóa hơn 143.000 hồ sơ lưu trữ. Công tác bồi dưỡng cán bộ cũng được chú trọng với 13 lớp đào tạo về CCHC và chuyển đổi số, thu hút hơn 2.200 lượt công chức tham gia. Những kết quả này cho thấy, tỉnh Quảng Ninh đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng chính quyền phục vụ, đặt người dân và doanh nghiệp ở vị trí trung tâm, lấy sự hài lòng làm thước đo chất lượng cải cách.

Song song với đó, tỉnh chú trọng nâng cao năng lực, đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo quan trọng trong đánh giá hiệu quả cải cách. Các lớp tập huấn về chuyên môn, kỹ năng giao tiếp hành chính, ứng xử văn minh trong môi trường công vụ được tổ chức thường xuyên, qua đó giúp cán bộ nắm vững quy định, đồng thời tăng cường ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ tận tình, chu đáo.

Cùng với đào tạo, tỉnh cũng triển khai cơ chế đánh giá đa chiều, trong đó người dân và doanh nghiệp trực tiếp phản hồi về chất lượng phục vụ thông qua hệ thống khảo sát trực tuyến, hộp thư góp ý, cũng như ứng dụng trên thiết bị di động tại các trung tâm PVHCC. Nội quy làm việc, quyền và nghĩa vụ của cán bộ cũng như người dân đến giao dịch đều được công khai minh bạch. Với nguyên tắc “lấy người dân làm trung tâm”, hệ thống hành chính công của tỉnh không chỉ hướng tới đơn giản hóa thủ tục, rõ ràng quy trình, mà còn đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường minh bạch.

Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong quản lý

Song hành cùng cải cách thủ tục, thời gian qua tỉnh xác định chuyển đổi số là “chìa khóa” để xây dựng một nền hành chính minh bạch, hiện đại. Tỉnh đã tập trung đầu tư hạ tầng công nghệ, nâng cấp hệ thống mạng diện rộng (WAN) kết nối đồng bộ từ tỉnh đến xã, bảo đảm thông tin thông suốt và an toàn. Hệ thống quản lý văn bản và điều hành điện tử đã được triển khai thống nhất tới 100% cơ quan hành chính nhà nước, thay thế hoàn toàn phương thức giấy tờ truyền thống.

Hiện toàn tỉnh đã cung cấp gần như toàn bộ dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4, trong đó nhiều thủ tục quan trọng như đăng ký kinh doanh, cấp phép xây dựng, đăng ký đất đai, khai thuế… có thể thực hiện trực tuyến hoàn toàn. Người dân chỉ cần truy cập Cổng dịch vụ công của tỉnh hoặc Cổng dịch vụ công quốc gia để nộp hồ sơ, theo dõi tiến độ xử lý và nhận kết quả tại nhà thông qua dịch vụ bưu chính công ích. Nhờ đó, thời gian giải quyết hồ sơ được rút ngắn từ 30-50% so với trước đây.

Một điểm nhấn quan trọng là việc tỉnh đưa vào vận hành Trung tâm điều hành thông minh (IOC), cho phép giám sát, phân tích dữ liệu đa lĩnh vực như hành chính công, giao thông, y tế, giáo dục, môi trường… theo thời gian thực. Nhờ công cụ này, lãnh đạo các cấp có thể đưa ra quyết định quản lý chính xác và kịp thời, đồng thời theo dõi sát sao tình hình giải quyết thủ tục của từng cơ quan, đơn vị.

Trong lĩnh vực đất đai, tỉnh đã số hóa hàng trăm nghìn hồ sơ địa chính, tích hợp trên nền tảng bản đồ số. Người dân, doanh nghiệp có thể dễ dàng tra cứu thông tin thửa đất, quy hoạch, giá đất trên môi trường trực tuyến, giảm tình trạng chồng chéo, nhầm lẫn và hạn chế phát sinh tiêu cực. Trong lĩnh vực y tế, hệ thống quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử được triển khai tới 100% cơ sở khám chữa bệnh công lập, giúp đồng bộ dữ liệu bệnh án và hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ y tế nhanh chóng, chính xác. Hiện nay, các sở, ngành và địa phương cũng đang khai thác hiệu quả hệ thống chữ ký số chuyên dùng, thư điện tử công vụ và phần mềm họp trực tuyến. Việc xử lý văn bản, trao đổi thông tin qua môi trường mạng không chỉ tiết kiệm hàng chục tỷ đồng mỗi năm cho ngân sách, mà còn góp phần giảm thiểu giấy tờ, bảo vệ môi trường.

Không chỉ tập trung vào hạ tầng công nghệ, Quảng Ninh còn đặc biệt chú trọng đẩy mạnh phong trào “Bình dân học vụ số”, trong đó, tập trung phổ cập kỹ năng công nghệ cho mọi tầng lớp nhân dân. Tỉnh đã ban hành kế hoạch cụ thể, giao chỉ tiêu đến từng địa phương, coi đây là một tiêu chí đánh giá kết quả CCHC. Bên cạnh đó, các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc các cấp đã đồng loạt triển khai các mô hình như: “Tổ công nghệ cộng đồng”, “Thanh niên tình nguyện chuyển đổi số”, “Phụ nữ hướng dẫn dịch vụ công trực tuyến tại gia đình”… Những sáng kiến này giúp việc hỗ trợ người dân không chỉ gói gọn trong trụ sở hành chính công, mà còn được mở rộng đến tận khu phố, thôn bản, tạo sự gần gũi và dễ tiếp cận.

Đặc biệt, tại nhiều xã vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh cán bộ trẻ và đoàn viên thanh niên đã trực tiếp đến từng hộ gia đình, hướng dẫn cách cài đặt ứng dụng VNeID, sử dụng chữ ký số cá nhân, nộp hồ sơ trực tuyến và tra cứu kết quả qua điện thoại thông minh. Song song với đó, tỉnh đã phối hợp với các nhà mạng viễn thông, ngân hàng thương mại để mở rộng hạ tầng Internet, hỗ trợ tài khoản thanh toán điện tử và tập huấn kỹ năng an toàn số cho người dân. Các trung tâm hành chính công bố trí riêng quầy hỗ trợ “hướng dẫn số”, nơi cán bộ trực tiếp cầm tay chỉ việc, bảo đảm mỗi người dân đều có thể tiếp cận và sử dụng được dịch vụ công trực tuyến, bất kể độ tuổi hay trình độ.

Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp công nghệ, Quảng Ninh không chỉ rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền với người dân, doanh nghiệp, mà còn đặt nền móng vững chắc để xây dựng chính quyền số - kinh tế số - xã hội số, khẳng định vai trò tiên phong của tỉnh trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Để tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ trong cải cách hành chính, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng năm 2025, cũng như thời gian tới, tỉnh xác định nhiều nhóm giải pháp trọng tâm. Trong đó, tập trung rà soát, hoàn thiện quy trình xử lý TTHC theo hướng “tối ưu, đơn giản, số hóa”; nâng cao hiệu quả triển khai dịch vụ công trực tuyến, đặc biệt là các dịch vụ thiết yếu liên quan đến người dân và doanh nghiệp. Tỉnh cũng sẽ tăng cường kiểm tra, đánh giá mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp với sự phục vụ của chính quyền, lấy đây làm cơ sở để điều chỉnh chính sách và cải tiến quy trình. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, đảm bảo dữ liệu được kết nối, chia sẻ liên thông; đồng thời nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đặc biệt là cán bộ ở cơ sở để đáp ứng yêu cầu mô hình chính quyền địa phương hai cấp.