Phường Yên Tử được thành lập từ ngày 1/7, trên cơ sở sáp nhập xã Thượng Yên Công, phường Phương Đông và phường Phương Nam với diện tích 113,23km² và dân số gần 39.000 người. Sau khi sáp nhập, phường Yên Tử đã trở thành không gian hội tụ những giá trị lịch sử, văn hóa và truyền thống tiêu biểu.
Sau khi được thành lập, không gian mới của phường Yên Tử mang nhiều nét đặc sắc về lịch sử văn hóa, vùng đất giàu truyền thống. Thượng Yên Công được xem là “cái nôi” của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Sau hai lần lãnh đạo kháng chiến chống Nguyên - Mông thắng lợi, vua Trần Nhân Tông đã chọn Yên Tử để xuất gia, sáng lập dòng thiền Trúc Lâm năm 1299.
Sự phát triển du lịch dịch vụ đa dạng là một trong các yếu tố góp phần thúc đẩy tiềm năng thế mạnh du lịch dịch vụ của phường Yên Tử.
Trong kháng chiến chống Pháp, nơi đây cũng là căn cứ cách mạng quan trọng, nhân dân nuôi giấu cán bộ, góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc. Kề bên, Phương Đông gắn với hồ Yên Trung, công trình nhân tạo từ năm 1961, vừa phục vụ thủy lợi vừa là điểm du lịch sinh thái nổi tiếng. Trong Cách mạng Tháng Tám 1945, nhân dân nơi đây tích cực tham gia khởi nghĩa Uông Bí - Bí Chợ, góp phần giành chính quyền cách mạng về ta.
Nằm bên sông Đá Bạc, Phương Nam thuộc không gian lịch sử Bạch Đằng gắn với chiến công oanh liệt của cha ông. Trong kháng chiến chống Mỹ, cầu Đá Bạc nhiều lần bị đánh phá nhưng nhân dân vẫn kiên cường bám đất sản xuất, chiến đấu. Di tích Hang Son nay là điểm sinh hoạt tín ngưỡng quan trọng.
"Những giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc đó đã tạo nên phường Yên Tử hôm nay, một không gian vừa mang chiều sâu di sản văn hóa, lịch sử, vừa giàu bản sắc văn hóa sông nước và nông nghiệp. Đây là nền tảng để Yên Tử phát huy tối đa các tiềm năng phát triển du lịch và các thế mạnh đa dạng khác" - ông Phạm Xuân Thành, Phó Chủ tịch UBND phường Yên Tử chia sẻ.
Yên Tử với hệ thống chùa, tháp, rừng nguyên sinh gắn liền tên tuổi Phật hoàng Trần Nhân Tông, mỗi năm đón hàng triệu lượt khách hành hương. Hàng loạt sự kiện được tổ chức thường niên như Tuần Văn hóa - Du lịch Yên Tử, Lễ hội tưởng niệm Phật hoàng Trần Nhân Tông, Lễ hội Hoa Mai vàng, Giải việt dã “Chinh phục đỉnh Phù Vân”, giải marathon Yên Tử… đã tạo nên sức hút mạnh mẽ với du khách.
Không chỉ vậy, Yên Tử còn giàu bản sắc, truyền thống văn hóa các dân tộc, tiềm năng cảnh quan đa dạng, đặc sắc. Vì thế, theo Nghị quyết Đảng bộ phường Yên Tử, định hướng tới năm 2030, phường tập trung phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng là văn hóa tâm linh gắn với hành hương, du lịch cộng đồng và trải nghiệm văn hóa Dao Thanh Y, du lịch sinh thái hồ Yên Trung, du lịch nông nghiệp gắn sản phẩm OCOP, cùng hệ thống dịch vụ nghỉ dưỡng, ẩm thực, làng nghề.
Vùng sông nước Phương Nam mang lại vẻ đẹp tự nhiên, sức hút riêng cho phường Yên Tử.
Hạ tầng du lịch ngày càng hoàn thiện, chợ đêm Phương Nam, các điểm du lịch cấp tỉnh như Khe Song -Thác Bạc, hay mô hình du lịch cộng đồng Khe Sú II tiếp tục đa dạng hóa trải nghiệm cho du khách. Bên cạnh du lịch, Yên Tử còn giàu tiềm năng được định hướng phát triển công nghiệp và nông nghiệp. Cụm công nghiệp Phương Nam đã đi vào hoạt động, thu hút nhiều dự án chế biến, chế tạo, công nghệ cao; nông nghiệp sinh thái phát triển ổn định với vải chín sớm Phương Nam - sản phẩm chủ lực OCOP, cùng các mô hình trang trại kết hợp du lịch cộng đồng.
Theo Nghị quyết Đảng bộ phường nhiệm kỳ 2025-2030, Yên Tử định hướng phát triển dựa trên ba trụ cột: Dịch vụ - du lịch, kinh tế di sản - công nghiệp văn hóa, công nghiệp - nông nghiệp sinh thái. Với sự cộng hưởng từ di sản thế giới Yên Tử, bản sắc văn hóa - lịch sử cùng định hướng chiến lược rõ ràng, phường Yên Tử hứa hẹn bứt phá, trở thành trung tâm du lịch - dịch vụ hàng đầu, điểm đến hấp dẫn trong giai đoạn mới.
Ý kiến ()