Nỗ lực "làm sạch" thị trường tiêu dùng

Với vị trí địa lý đặc thù là tỉnh biên giới, có nhiều cửa khẩu và tuyến giao thương quan trọng, Quảng Ninh thường xuyên đối mặt với các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái. Nhận thức rõ những tác hại nghiêm trọng của tình trạng này đối với nền kinh tế, uy tín địa phương và đặc biệt là quyền lợi của người tiêu dùng, tỉnh Quảng Ninh đã và đang triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp, nhằm ngăn chặn, đẩy lùi các hành vi vi phạm, từng bước làm lành mạnh môi trường kinh doanh trên địa bàn.

Quyết liệt ngăn chặn, xử lý nghiêm minh

Quảng Ninh luôn xác định công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả là công việc rất quan trọng, mang tính lâu dài, cần huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân. Tỉnh đã chủ động rà soát, dự báo tình hình thực tiễn địa bàn, ban hành, triển khai nhiều chỉ đạo, đợt cao điểm, chuyên đề về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả từ sớm, từ xa, trên tinh thần không có "vùng cấm", không có ngoại lệ, đảm bảo chặt chẽ, hiệu quả. Đồng thời, đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền; khuyến khích nhân dân tham gia, phối hợp phát hiện, tố giác, phát huy sức mạnh tổng hợp trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. 

Các lực lượng chức năng như QLTT, hải quan, biên phòng, công an... đã phối hợp chặt chẽ, mở nhiều đợt cao điểm, triệt phá các đường dây, ổ nhóm sản xuất, buôn bán hàng giả với thủ đoạn tinh vi. Đặc biệt, việc kiểm tra đã được siết chặt tại các địa bàn trọng điểm như khu vực biên giới, cửa khẩu, các kho hàng, điểm tập kết trong nội địa. Các cơ quan chức năng cũng tăng cường theo dõi, kiểm tra hoạt động kinh doanh online, giám sát chặt chẽ những đơn vị có dấu hiệu vi phạm và xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung để đối phó với gian lận thương mại trên mạng.

Theo ông Lê Hồng Giang, Phó Giám đốc Sở Công Thương, trước tình hình các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái diễn biến phức tạp, ngành Công Thương đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quyết liệt và hiệu quả. Trong đó, xác định trọng tâm là tổ chức thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh. Trên cơ sở và nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý, Sở Công Thương đã chỉ đạo các phòng chuyên môn và Chi cục QLTT  phối hợp với các lực lượng chức năng triển khai các đợt cao điểm kiểm tra, kiểm soát thị trường tại các tuyến, địa bàn trọng điểm. Đồng thời tăng cường thực hiện việc kiểm tra đột xuất các cơ sở sản xuất, kinh doanh có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu, hàng hóa ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Chỉ thị số 13/CT-TTg (ngày 17/5/2025), Công điện số 65/CĐ-TTg (ngày 15/5/2025) và số 72/CĐ-TTg (ngày 24/5/2025) của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, tỉnh đã thành lập Tổ công tác của Chủ tịch UBND tỉnh về cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.

Với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ, từ đầu năm tới nay Quảng Ninh đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vi phạm hàng giả, hàng nhái nghiêm trọng. Mới đây nhất, những ngày đầu tháng 8, lực lượng chức năng của tỉnh đã liên tiếp triệt phá thành công 2 vụ việc nghiêm trọng liên quan đến an toàn thực phẩm và thực phẩm chức năng giả với thủ đoạn tinh vi của các đối tượng kinh doanh bất chính.

Trước đó, qua chủ động nắm tình hình trên không gian mạng, Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an tỉnh) đã phát hiện đối tượng trên địa bàn tỉnh thường xuyên đăng tải thông tin bán các sản phẩm thực phẩm chức năng trên các kênh bán hàng online phát triển từ nền tảng mạng facebook, tiktok có dấu hiệu làm giả, không đúng thành phần đã công bố. Triển khai các biện pháp nghiệp vụ, ngày 30/7/2025, Phòng Cảnh sát kinh tế kiểm tra, bắt giữ Đinh Thiên Lý và Đặng Thu Trang, thu giữ được tổng số 2.260 hộp sản phẩm Hebe Luna, 1.840 hộp Hebe Libifem, 16.608 hộp Icobe và 20.218 hộp Trà sen Lim.

Kết quả trưng cầu giám định của Viện Khoa học hình sự xác định các sản phẩm trên đều là hàng giả, không có các thành phần hoặc thấp hơn so với công bố. Đối với sản phẩm Trà sen Lim có chứa chất Sibutramine - chất cấm sử dụng trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh của người sử dụng…

Cũng theo số liệu thống kê, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã phát hiện, bắt giữ, xử lý khoảng 1.500 vụ vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính trên 33 tỷ đồng, tăng 7,7% về số vụ và tăng tới 81,2% về giá trị so cùng kỳ năm 2024. Riêng trong tháng cao điểm đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, toàn tỉnh ghi nhận 380 vụ vi phạm, tăng 31% về số vụ và 175% về giá trị so cùng kỳ năm 2024.

Các vụ vi phạm chủ yếu liên quan đến buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và trốn thuế. Số tiền phạt, truy thu trong tháng cao điểm lên tới hơn 26 tỷ đồng. Đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm 2025, số vụ việc bị xử lý hình sự tăng mạnh với 35 vụ, 60 đối tượng bị khởi tố, tăng lần lượt 46% và 62,2% so với cùng kỳ; xử lý vi phạm hành chính 1.423 trường hợp, trong đó có 1.105 vụ vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả với tổng số tiền xử phạt và bán hàng tịch thu đạt 13,7 tỷ đồng. Những con số trên cho thấy sự quyết liệt của các cơ quan chức năng trong việc làm minh bạch môi trường kinh doanh thương mại trên địa bàn tỉnh.

Hướng tới một thị trường minh bạch vì quyền lợi người tiêu dùng

Hướng tới một thị trường minh bạch và bền vững, những nỗ lực vừa qua đã mang lại kết quả tích cực, góp phần làm trong sạch môi trường kinh doanh trên địa bàn tỉnh, tạo ra một "lá chắn" vững chắc, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng và các doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Thời gian tới, Quảng Ninh sẽ tiếp tục kiên trì với phương châm không khoan nhượng với hàng giả, hàng nhái. Trong đó, kết hợp chặt chẽ công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, công tác thanh tra với sự giám sát của các cơ quan, đại biểu dân cử, cơ quan báo chí, truyền thông... để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, khắc phục hạn chế, thiếu sót; phát hiện, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm; xử lý nghiêm các cán bộ, công chức, sĩ quan có biểu hiện suy thoái đạo đức, tham nhũng, tiêu cực, bảo kê, tiếp tay cho các đối tượng vi phạm pháp luật...

Cùng với đó, rà soát các quy định của pháp luật hiện hành liên quan đến công tác đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; tham mưu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung các quy định còn bất cập, vướng mắc, sơ hở...

Song hành với đó, tiếp tục nghiên cứu, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ hiện đại và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, tỉnh sẽ tập trung vào các giải pháp toàn diện để tạo dựng một thị trường lành mạnh, bền vững. Trong đó sẽ tăng cường thúc đẩy việc sử dụng các công nghệ như mã QR, blockchain (là một cơ chế cơ sở dữ liệu tiên tiến cho phép chia sẻ thông tin minh bạch trong một mạng lưới kinh doanh) và tem điện tử để giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất thông tin sản phẩm, từ nơi sản xuất, chế biến đến khâu phân phối. Điều này không chỉ giúp người dân nhận diện hàng thật một cách nhanh chóng mà còn tạo áp lực buộc các doanh nghiệp phải minh bạch hóa quy trình sản xuất của mình.

Ngoài ra, tỉnh sẽ tăng cường hợp tác với các địa phương biên giới của Trung Quốc để trao đổi thông tin, phối hợp đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả xuyên quốc gia. Đồng thời, lực lượng hải quan và biên phòng sẽ ứng dụng công nghệ kiểm tra tự động và các hệ thống giám sát hiện đại để ngăn chặn hiệu quả các mặt hàng vi phạm thẩm lậu vào nội địa

Với lợi thế là tỉnh có nhiều sản phẩm OCOP đặc trưng, Quảng Ninh cũng sẽ tập trung xây dựng cơ chế bảo vệ thương hiệu cho các sản phẩm này. Các cơ quan chức năng sẽ phối hợp với doanh nghiệp để đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ, đồng thời tăng cường kiểm soát chất lượng, chống lại các hành vi làm giả, làm nhái sản phẩm OCOP, bảo vệ uy tín và giá trị kinh tế cho người dân địa phương.

Việc đẩy mạnh kiểm soát hàng giả, hàng kém chất lượng không chỉ là nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn là một yếu tố then chốt để Quảng Ninh ngăn chặn, đẩy lùi các hành vi vi phạm hàng giả, hàng kém chất lượng, từng bước làm lành mạnh môi trường kinh doanh trên địa bàn.