Nhập khẩu thép khổ rộng tăng 26 lần, Bộ Công Thương yêu cầu giám sát chặt

Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Cục Hải quan đề nghị tăng cường giám sát và kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động nhập khẩu nhóm hàng thép HRC có khổ lớn hơn 1.880 mm, tránh tình trạng khai báo không chính xác hoặc lách luật.

Theo số liệu Hải quan 6 tháng đầu năm 2025, lượng nhập khẩu thép cuộn cán nóng (HRC) từ Trung Quốc khổ rộng (1.880 mm trở lên) tăng mạnh. Chỉ riêng tháng 6/2025, sản lượng nhập khẩu mặt hàng này lên tới 215.000 tấn, tăng 26 lần so với cùng kỳ 2024 (8.000 tấn).

Riêng tháng 6, nhập khẩu thép khổ rộng tăng 26 lần

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, lượng nhập khẩu các loại thép cán nóng khổ từ 1.880mm trở lên từ Trung Quốc về Việt Nam lên gần 650.000 tấn, cao gấp 15 lần so với 6 tháng đầu năm ngoái. Trong đó, loại thép khổ rộng 2.000mm chiếm 74% lượng nhập của 6 tháng đầu năm.

Ngày 21/2/2025, Bộ Công Thương đã chính thức áp thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng từ Trung Quốc và Ấn Độ, với điều kiện hàng hóa có chiều rộng không quá 1.880 mm. Ngay sau đó, thị trường ghi nhận xu hướng dịch chuyển mạnh sang nhập khẩu thép HRC có khổ từ 1.900mm đến 2.000 mm, tức vượt ranh giới áp thuế một cách vừa đủ để không bị điều chỉnh, nhưng vẫn giữ nguyên bản chất, mục đích sử dụng và kênh phân phối.

Theo Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), lượng thép khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc đang tăng mạnh trong thời gian gần đây. Loại hàng hóa này không nằm trong phạm vi điều tra và áp thuế chống bán phá giá theo quyết định 460/QĐ-BCT ban hành tháng 2/2025.

Cơ quan này cũng nhìn nhận việc nhập khẩu hàng hóa khổ rộng có sự chênh lệch nhỏ so với hàng hoá thuộc phạm vi điều tra, về bản chất không khác biệt đáng kể so với thép đang bị áp thuế về đặc tính kỹ thuật, mục đích sử dụng, kênh phân phối và hành vi này đã vi phạm Điều 73 và 78 Nghị định 10/2018/NĐ-CP cũng như quy định tại Nghị định 86/2025/NĐ-CP về hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.

Hiện, Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Cục Hải quan đề nghị tăng cường giám sát và kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động nhập khẩu nhóm hàng thép HRC có khổ lớn hơn 1.880 mm, tránh tình trạng khai báo không chính xác hoặc lách luật.

Chuyên gia ngành thép nhận định, nếu tính theo mức thuế chống bán phá giá với thép cán nóng Trung Quốc đang áp dụng (27,83%), sản lượng nhập khẩu HRC khổ từ 1900mm trở lên trong 6 tháng qua đã làm thất thu rất lớn cho ngân sách nhà nước, ước tính khoảng 90 triệu USD, tương đương 2.300 tỷ đồng.

Hành vi lẩn tránh thuế không chỉ làm triệt tiêu hiệu quả chính sách thuế chống bán phá giá mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh méo mó, thiếu công bằng, tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại có hệ thống, làm ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước và gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.