Kiểm soát chặt hoạt động khai thác thủy sản

Trước những thách thức trong công tác nuôi trồng, khai thác thủy sản, các đơn vị, địa phương trong tỉnh đã quyết liệt triển khai Chỉ thị số 18-CT/TU ngày 1/9/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường công tác quản lý khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025.

Bên cạnh công tác tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ngành, địa phương trong tỉnh thời gian qua đã chủ động ban hành các văn bản chỉ đạo, triển khai các giải pháp về quản lý khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và chống khai thác IUU. Trong đó, công tác kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm được siết chặt. Lực lượng thanh tra thủy sản, kiểm ngư thường xuyên phối hợp với Đội cảnh sát giao thông đường thủy, các đơn vị biên phòng, địa phương ven biển tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, bắt giữ và xử lý việc buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng chất nổ, xung điện, các nghề, ngư cụ bị cấm sử dụng trong khai thác thủy sản.

Việc ngăn chặn, phát hiện và bắt giữ vi phạm về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản được siết chặt, nhất là tại ngư trường trọng điểm, khu vực cấm khai thác và cấm khai thác có thời hạn như: Vùng lõi Vịnh Hạ Long, vùng biển ven đảo Trần, đảo Cô Tô, vùng biển phía Nam đảo Ngọc, vùng biển phía Nam đảo Hạ Mai...

Trong đó, các lực lượng chuyên trách, lực lượng chức năng trên biển đã tăng cường các lượt tuần tra, tổ chức bám biển 24/24h tại các ngư trường trọng điểm, khu vực cấm khai thác và cấm khai thác có thời hạn. Trong 5 năm qua, Sở NN&MT tổ chức 198 cuộc, kiểm soát trên 15.000 lượt tàu cá, phát hiện và xử lý 1.344 trường hợp vi phạm; Bộ đội Biên phòng tổ chức 7.200 lượt tổ/24.440 lượt cán bộ chiến sĩ tuần tra, kiểm soát trên vùng biển, kiểm soát 7.210 lượt tàu cá, phát hiện và xử lý 906 vụ/978 phương tiện, bàn giao cho các địa phương xử lý 84 vụ/98 đối tượng/85 phương tiện. Đồng thời phối hợp với các lực lượng khác, chính quyền địa phương bắt giữ, xử lý 147 vụ/197 đối tượng/153 phương tiện. Ban Quản lý Vịnh Hạ Long tổ chức 441 lượt kiểm tra, xử lý 242 trường hợp...

Ngoài mức phạt tiền cao, tịch thu, tiêu hủy ngư cụ, phương tiện vi phạm, trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã khởi tố và đưa ra xét xử 8 vụ án hình sự về “Tội huỷ hoại nguồn lợi thuỷ sản” do có hành vi “Khai thác thủy sản trong khu vực cấm”, đồng thời đang hoàn thiện hồ sơ khởi tố vụ án về “Tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông” do có hành vi “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng thiết bị giám sát hành trình tàu cá nhằm khai thác thủy sản trái phép”.

Ngoài trực tiếp tuần tra, kiểm soát, các lực lượng còn tăng cường sử dụng công nghệ thông tin, giám sát chặt chẽ tàu cá tại vùng khơi, vùng giáp ranh trên biển. Theo đó, thông qua Hệ thống giám sát tàu cá, ngay khi phát hiện tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển, các đơn vị đã thông báo cho chủ tàu, thuyền trưởng để đưa tàu cá quay về vùng biển theo quy định nhanh nhất, tránh được vi phạm. Tính đến ngày 31/7/2025, Quảng Ninh có 49 tàu/141 lượt tàu có dấu hiệu vượt ranh giới cho phép trên biển. Lực lượng chức năng đã làm việc các chủ tàu/thuyền trưởng để xác minh nguyên nhân.

Cùng với địa phương và cơ quan quản lý chuyên trách, các đơn vị được giao quản lý vùng biển là Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, Vườn Quốc gia Bái Tử Long cũng thường xuyên tuần tra, kiểm soát trong khu vực biển thuộc phạm vi quản lý. Việc kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn các hành vi vi phạm liên quan tới loài sinh vật ngoại lai xâm hại, có nguy cơ xâm hại, nhất là tại các khu vực bảo tồn thiên nhiên, Vịnh Hạ Long và các loài sinh vật biến đổi gen được siết chặt.

Năm 2024, qua nắm bắt tình hình và báo chí phản ánh một số địa phương trong tỉnh có mua bán tôm càng đỏ/tôm hùm đất có tên khoa học là Procambarus clarki, thuộc danh mục loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại, Sở NN&MT đã chỉ đạo xác minh kiểm tra, xác minh và có văn bản gửi các địa phương để tăng cường tuyên truyền rộng rãi đến người dân tận thôn, bản, khu phố về tôm hùm đất/tôm càng đỏ là loài không có tên trong danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam và là loài nằm trong danh mục “ngoại lai có nguy cơ xâm hại”. Đồng thời, chủ động rà soát các thông tin báo chí phản ánh về tình hình mua bán tôm hùm nước ngọt tại địa phương và xử lý nghiêm theo quy định…

Siết chặt công tác quản lý trong nuôi trồng, khai thác thủy sản, Quảng Ninh đang nỗ lực để bảo tồn các loài gen quý hiếm, bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản bền vững.