Không để gián đoạn giải ngân vốn đầu tư công

Trong bối cảnh tỉnh Quảng Ninh đang khẩn trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, chuyển từ chính quyền địa phương 3 cấp sang 2 cấp (tỉnh, xã) và sẽ chính thức chấm dứt hoạt động của chính quyền cấp huyện từ ngày 1/7/2025, việc bảo đảm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công không bị ảnh hưởng, gián đoạn là yêu cầu then chốt. 

Tính đến hết ngày 30/5/2025, trên địa bàn tỉnh tổng vốn đầu tư công đã giải ngân được trên 2.620 tỷ đồng, đạt 22% kế hoạch giao đầu năm, cao hơn so với cùng kỳ năm 2024 (14,2%). Trong đó, ngân sách trung ương giải ngân đạt 12,3% kế hoạch; ngân sách cấp tỉnh (bao gồm cả nguồn ngân sách tỉnh bổ sung có mục tiêu cho ngân sách huyện) giải ngân đạt 19,4% kế hoạch; ngân sách huyện giải ngân đạt 22,9% kế hoạch sau điều chỉnh.

Trong các đơn vị chủ đầu tư cấp tỉnh, Ban QLDA giao thông và nông nghiệp giải ngân đạt thấp nhất (10,4%) do quy mô vốn lớn (3.175 tỷ đồng). Trong khi đó, khối quốc phòng, an ninh, tư pháp đạt 7,7% do một số dự án phải dừng triển khai theo chủ trương sắp xếp tổ chức, bộ máy. Chỉ có nguồn vốn ngân sách huyện, do yêu cầu cần phải thực hiện thanh quyết toán sớm vì chấm dứt hoạt động của chính quyền cấp huyện nên tỷ lệ giải ngân vốn đạt cao.

Ông Phạm Hồng Biên, Giám đốc Sở Tài chính, cho biết: Hầu hết các địa phương có tỷ lệ giải ngân cao hơn bình quân toàn tỉnh, chỉ có Cô Tô có tỷ lệ giải ngân thấp hơn bình quân toàn tỉnh (4,7%). Qua theo dõi kế hoạch vốn của các địa phương thì vốn bố trí cho các dự án chuyển tiếp chiếm gần 70% kế hoạch vốn của các địa phương, tuy nhiên phần lớn được khởi công và tạm ứng cuối năm 2024, do đó đến thời điểm này các chủ đầu tư đang tập trung thi công để thu hồi tạm ứng. Mặt khác, một số dự án phải tạm dừng triển khai thực hiện theo chủ trương sắp xếp bộ máy của Trung ương nhưng số vốn bố trí cho nhóm dự án này không lớn, gần 400 tỷ đồng, chiếm 5,5% tổng kế hoạch vốn của 13 địa phương.

Từ ngày 1/7/2025, chính quyền cấp huyện sẽ chấm dứt hoạt động, chuyển sang hoạt động theo mô hình mới hai cấp, từ đó đặt ra yêu cầu nguồn vốn còn lại trong năm 2025 sẽ được chuyển giao cho tỉnh hoặc cấp xã mới tổ chức triển khai giải ngân. Ngày 12 tháng 6 này, HĐND tỉnh sẽ tổ chức Kỳ họp chuyên đề có phương án điều chỉnh, phân bổ nguồn vốn này, đảm bảo phù hợp với từng địa bàn, chủ đầu tư và dự án đã được ghi vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Tuy nhiên, từ nay đến thời điểm chuyển giao, vốn đầu tư công vẫn phải được giám sát, tính toán và đảm bảo tỷ lệ giải ngân không bị ngắt quãng, gián đoạn, phấn đấu đến cuối năm 2025 tỷ lệ giải ngân vốn phải đạt 100% kế hoạch. Đảm bảo được mục tiêu này, UBND tỉnh chỉ đạo các chủ đầu tư cấp tỉnh, cấp huyện và các cơ quan, đơn vị có liên quan tập trung rà soát, tiếp tục giải quyết, tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong quá trình thi công các dự án, nhất là liên quan đến vật liệu san lấp, vật liệu xây dựng. Thực tế trong quãng thời gian qua, các mỏ đất san lấp chưa được giải quyết triệt để, còn thiếu trầm trọng. Một số mỏ đất được cấp sớm thì lại có khối lượng nguồn đất san lấp đạt tiêu chuẩn không nhiều hoặc xa vị trí san lấp dẫn đến chi phí cao; giá nguyên vật liệu sắt, thép, xi măng, cát, đá tăng cao so với phương án phê duyệt ban đầu, khiến cho nhiều nhà thầu gặp khó khăn.

Ngoài ra, các chủ đầu tư tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án theo kế hoạch, với những phương án tối ưu, đồng bộ nhất; đồng thời thực hiện việc chuyển tiếp quản lý các dự án, kế hoạch đầu tư công cấp huyện trong quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp về các Ban Quản lý dự án cấp tỉnh theo đúng tiến độ và nội dung UBND tỉnh đã chỉ đạo tại Kế hoạch số 124/KH-UBND ngày 29/4/2025 và Văn bản số 1409/UBND-XDMT ngày 12/5/2025; UBND các địa phương chủ động rà soát, tổng hợp các văn bản, nội dung của tỉnh, các sở, ngành đã ủy quyền, đề xuất UBND tỉnh về giải pháp triển khai tiếp theo cho phù hợp với tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong quá trình triển khai thực hiện, các địa phương cần có kế hoạch giám sát đặc biệt đối với nhóm dự án chuyển giao, đảm bảo không gây mất dữ liệu, dẫn đến tình trạng chậm giải ngân, ứ đọng vốn. Các địa phương cũng chủ động rà soát, xây dựng phương án, bố trí cán bộ cấp xã mới có đủ chuyên môn, nghiệp vụ thực hiện công tác quản lý, giám sát đối với nguồn vốn đầu tư công. Không để việc chuyển đổi tổ chức hành chính là lý do để chậm trễ, dồn đống trong giải ngân vốn đầu tư công. Các cấp, ngành, địa phương cần đồng bộ hành động, không trông chờ, không chủ quan; giải ngân nhanh, hiệu quả chính là đòn bẩy cho tăng trưởng và ổn định trong giai đoạn chuyển đổi.