Được mệnh danh là "Sa Pa thu nhỏ", tới Bình Liêu bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước cảnh đẹp bao la cùng với những nét văn hóa độc đáo của bà con dân tộc Dao, Sán Chỉ. Và thật tuyệt vời nếu bạn được trải nghiệm một Bình Liêu từ không gian của các homestay mang nét đẹp văn hóa, những điểm khác biệt riêng có ở Bình Liêu.

Điểm khác biệt của các homestay ở Bình Liêu chính là tạo được nét riêng từ vị trí, cảnh quan tới không gian giao tiếp với du khách, giá trị văn hóa được hòa vào kiến trúc, hoạt động của nó. Ngoài vị trí thuận lợi cho tham quan, các homestay đề cao giá trị văn hóa bản địa, từ kiến trúc, nghệ thuật ẩm thực, sự tham gia và tương tác của người dân bản địa với du khách... Tất cả tạo ra nét độc đáo và giá trị văn hóa đặc sắc. 

Huyện Bình Liêu có nhiều homestay đẹp, đặc sắc. Chúng tôi xin giới thiệu về một số homestay được du khách ưa thích:

Bạn là tín đồ du lịch, "phượt thủ" yêu thích khám phá thắng cảnh mới, tìm hiểu văn hóa, cuộc sống của bà con dân tộc bản địa khi đi du lịch thì homestay A Dào là sự lựa chọn khá thú vị. Homestay A Dào nằm trên điểm cao của bản Phạt Chỉ ở lưng chừng núi (xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu). Được coi là một trong những bản cao nhất Bình Liêu, đây là điểm đến, cung đường hùng vĩ thu hút rất nhiều "phượt thủ" ưa khám phá.

Homestay A Dào được thiết kế khá đặc biệt từ những nguyên liệu hết sức mộc mạc, như gỗ, tre, nứa... tạo cho du khách cảm giác được sống và sinh hoạt trong những nếp nhà sàn của đồng bào bản địa. Đặc biệt, khu nhà lưu trú được dựng bằng gỗ, theo phong cách nhà sàn người Dao, 2 tầng thoáng mát, với công suất phục vụ khoảng từ 30 đến 60 khách.

Đến với điểm homestay này, cảm nhận đầu tiên của du khách chính là không khí trong lành, mát mẻ của một trong những bản cao nhất ở Bình Liêu. Người địa phương thường nói: "Phạt Chỉ là bản mây mờ, mùa đông sương mù bao phủ, mùa hè có khi chỉ giơ tay cũng đã tóm được... mây. Những ngày nhiều mây cho cảm giác chỉ giơ khẽ bàn tay đã chạm đến trời". Chắc hẳn đến đây, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm câu nói này.

Điều thú vị là, từ đây bạn có thể đến bãi đá núi Kéo Nạn hoặc suối nước trong mát bắt cá, ốc khe cách đó chỉ chừng 1,5-2km. Trong tiết se lạnh của miền biên giới sắp vào thu, bạn có thể lên tham quan, trải nghiệm du lịch đường biên cột mốc, ngắm cảnh đồi lau tuyệt đẹp, thu gọn tầm mắt cảnh đẹp biên cương hùng vĩ, xanh ngát một dải.

Ánh chiều dần buông cũng là lúc du khách ở đây có thể được thưởng thức rất nhiều món ăn ngon, chuẩn vị Bình Liêu do những người dân Phạt Chỉ chế biến tại homestay, như: Măng dóc xào tỏi, rau tàu bay, hoặc trải nghiệm cùng làm bánh sắn, túi thơm... để hòa mình, hiểu hơn về cuộc sống nơi đây. Văn hóa bản địa trong nghệ thuật ẩm thực là một trong những nét độc đáo nhất mà khi ra về còn đọng lại nhiều kỷ niệm cho du khách.

Nằm ở bản Đồng Thanh (xã Hoành Mô), homestay Hoằng Sằn gây ấn tượng cho du khách bởi cách bố trí đơn giản, mạch lạc nhưng luôn tạo cho bạn cảm giác rất thoải mái khi nghỉ ngơi tại đây. Từ quốc lộ 18C, qua con dốc vòng cung, bước vào homestay, nổi bật dòng chữ: “Bình Liêu - Nơi tình yêu không giới hạn” nằm gọn gàng trên tường ngoài. "Đó vừa là lời chào, vừa thể hiện tình cảm của người dân bản địa, một lời mời gọi đầy chân thành dành cho du khách phương xa" - Chủ homestay Hoằng Sằn chia sẻ.

Đúng nghĩa homestay, khu lưu trú đặt trong khuôn viên gia đình chủ nhà người Tày, gồm khu lưu trú và khu nhà ăn uống, ngắm cảnh với khoảng sân rộng. Phòng nghỉ được chia thành rất nhiều dạng phù hợp với nhu cầu của du khách, như: Phòng, giường tầng, sảnh lớn cắm trại có thể phục vụ từ 8-25 du khách. Khả năng đáp ứng phục vụ trên 70 khách.

Điểm cộng cho homestay của ông chủ người Tày là kiêm nhiệm vụ đầu bếp chế biến các món ngon, đặc sản Bình Liêu, như lợn cắp nách, gà bản... Và thật tuyệt vời nếu ngồi thưởng thức tại nhà sàn phía ngoài, nhâm nhi chén rượu, thu trọn “view” một góc rừng núi tuyệt đẹp của Bình Liêu. Từ homestay, bạn chỉ mất vài phút di chuyển là có thể tới được cửa khẩu Hoành Mô, tham quan cột mốc, mua sắm, trải nghiệm không khí thương mại vùng biên.

Đi du lịch tới miền đất mới, đẹp chắc hẳn bạn rất cần một hướng dẫn viên là người địa phương, hiểu biết, thông thạo mọi cảnh đẹp, ngóc ngách, lại vừa nhiệt tình, vui vẻ. Không chỉ tư vấn, giúp đỡ du khách, chủ homestay sẵn sàng đóng vai hướng dẫn viên dẫn đường nhiệt tình, đồng hành trải nghiệm những thắng cảnh đẹp ở Bình Liêu như: Sống lưng khủng long, đồi lau, đường biên cột mốc...

Homestay Hoằng Sằn được coi là địa điểm nghỉ ngơi lý tưởng cho các bạn trẻ muốn tận mắt trải nghiệm khung cảnh tuyệt đẹp, hùng vĩ và hoang sơ miền biên giới, sự nhiệt tình, chu đáo của người Bình Liêu. Có lẽ, đánh giá khách quan nhất là những phản hồi của du khách.

"Đây là địa chỉ lưu trú tạo cho chúng tôi cảm giác ấm áp, thân thuộc, đặc biệt việc cung cấp thông tin du lịch đầy đủ. Nếu có cơ hội lần thứ hai đến Bình Liêu, tôi vẫn sẽ chọn đây là địa điểm nghỉ ngơi” - Chị Lưu Thị Thu Hương (quận Hoàng Mai, TP Hà Nội) chia sẻ. Còn đây là bình luận của một "phượt thủ" khác: "Thức ăn ngon, không gian đầm ấm, vui vẻ. Cả trồng người, trồng cây, làm du lịch, anh chị chủ nhà đều rất có tâm. Chúc anh chị luôn khỏe".

Nằm giữa rừng quế, hồi xanh ngát, thả mình trong thiên nhiên trong lành, mát mẻ, trải nghiệm sắc màu văn hóa, cuộc sống yên bình vốn có của người Dao ở bản lưng chừng trời Sông Moóc..., đó là những trải nghiệm khi tới Sông Moóc House (xã Đồng Văn).

Ở ba đường đi bản Sông Moóc A và Sông Moóc B, Sông Moóc House nằm ở trung tâm bản người Dao Thanh Phán xã Đồng Văn. Được xây dựng theo lối kiến trúc nhà sàn rất độc đáo trên nền tường đất lâu đời của người Dao ở đây, Sông Moóc House là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố cổ điển và hiện đại. Homestay có hai khu phòng nghỉ dành cho khách nghỉ đơn, nghỉ đôi và nghỉ tập thể với khu bếp có thể tự chế biến đồ ăn.

Nằm trên điểm cao của bản Sông Moóc trên 1.000m so với mực nước biển, ở mọi vị trí tại Sông Moóc House, bạn đều có thể ngắm nhìn rừng núi bao la, thấp thoáng là những nếp nhà sàn của người dân bản địa, hay ngắm nhìn những thửa ruộng bậc thang như suối vàng óng ả mỗi độ mùa hè, thu về. Từ đây, du khách có thể bắt đầu chinh phục đỉnh Cao Ba Lanh, thưởng thức "bãi đá đàn trời" huyền thoại trên ngọn núi cao thứ hai của Quảng Ninh.

Từ đây, thú vị nhất là dắt xe hoặc dạo bộ quanh bản Sông Moóc, ngắm nhìn núi rừng bao la, hùng vĩ, hít hà mùi thơm của những vạt đồi quế, đồi hồi, mùi thơm nếp nương tỏa ra từ những nếp nhà sàn nơi lưng núi. Bạn cũng có thể đến với thác Sông Moóc, dòng thác nhỏ bình yên, êm đềm quanh năm như chính cuộc sống bình yên bao đời nay của đồng bào Dao nơi đây.

Đến đây, du khách có thể "tạm gác" những muộn phiền của cuộc sống hằng ngày mà thoải mái tận hưởng không khí trong lành và cảnh quan hùng vĩ ở một trong những bản đẹp nhất nơi vùng cao Bình Liêu. Đặc biệt hơn, bạn còn có thể “mục sở thị” cuộc sống người Dao Thanh Phán. Tham gia vào sinh hoạt thường ngày hay những hoạt động sản xuất của người Dao sẽ cho bạn trải nghiệm khó quên. Nơi đây, mỗi sớm mai thức dậy không phải là phố thị tất bật, ồn ào của tiếng còi xe huyên náo, mà thay vào đó là khung cảnh êm đềm, yên bình của thửa ruộng bậc thang vàng óng, hay hương hoa hồi thoảng bên cửa...

Thú vị hơn, tại homestay, du khách sẽ được thưởng thức những món ăn thơm ngon, như gà bản, lợn cắp nách, cá suối, ngan đen… được chế biến theo phong vị ẩm thực đặc trưng. Giữa khung cảnh núi rừng tuyệt đẹp trong lành, chắc hẳn trải nghiệm ở đây sẽ đưa lại cho bạn năng lượng, cảm nhận, góc nhìn đặc sắc về cảnh đẹp, con người vùng cao Bình Liêu.

Bên cạnh khám phá thiên nhiên, lựa chọn homestay làm nơi nghỉ dưỡng, nơi khởi hành cho những ý tưởng của chuyến đi, những trải nghiệm gần gũi... là cách thú vị để thêm hiểu, thêm yêu Bình Liêu. Và mùa thu, mùa hoa lau, mùa lúa vàng đang về, đến Bình Liêu, bạn đừng quên trải nghiệm thú vị này để thêm yêu vùng cao biên giới tuyệt đẹp, giàu bản sắc này.

Tạ Quân (Thực hiện)

Trình bày: Đỗ Quang