Phát huy truyền thống vẻ vang của báo chí cách mạng Việt Nam, đội ngũ những người làm báo Quảng Ninh tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới với vai trò tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Với tinh thần đoàn kết, đổi mới và sáng tạo, Trung tâm Truyền thông tỉnh (QMG) xác định mục tiêu xây dựng tổ hợp báo chí truyền thông đa phương tiện hiện đại, chuyên nghiệp, uy tín và có sức lan tỏa mạnh mẽ, khẳng định vị thế báo chí cách mạng trong kỷ nguyên số, đồng hành cùng sự phát triển bền vững của tỉnh Quảng Ninh.

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 (1925-2025), phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh có cuộc trao đổi với Nhà báo Nguyễn Thế Lãm, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh, Giám đốc - Tổng Biên tập Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, về định hướng phát triển báo chí địa phương trong thời đại số.

- Trải qua một thế kỷ phát triển, đặc biệt trong bối cảnh thông tin đa chiều hiện nay, đội ngũ người làm báo Quảng Ninh vẫn kiên định giữ vững ngọn lửa nghề, “lửa Báo Than”, phát huy giá trị cốt lõi của báo chí cách mạng. Vậy đồng chí có thể chia sẻ những yếu tố then chốt trong hành trình giữ lửa, tiếp lửa và thắp sáng tinh thần nghề nghiệp cho đội ngũ người làm báo quê hương Vùng mỏ?

+ Nhìn lại chặng đường 100 năm vẻ vang của Báo chí Cách mạng Việt Nam, chúng ta không khỏi bồi hồi và xúc động trước những trang sử vàng rực rỡ, đầy tự hào. Từ những tờ báo bí mật được in ấn trong khói lửa đấu tranh giành độc lập dân tộc, đến những trang báo mang khát vọng kiến thiết đất nước, truyền đi lời hiệu triệu lay động lòng người trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, báo chí cách mạng luôn là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng và nhân dân.

Gắn liền với từng bước phát triển của Vùng mỏ Quảng Ninh là sự trưởng thành vững vàng của nền báo chí địa phương, cả về đội ngũ, loại hình, nội dung, phạm vi ảnh hưởng lẫn chất lượng thông tin. Từ Báo Than, Báo Hải Ninh, tờ Vùng Than, Vùng Mỏ đến Báo Quảng Ninh, Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Ninh và ngày nay là Trung tâm Truyền thông tỉnh, mỗi giai đoạn đều ghi dấu ấn đổi mới, bứt phá, thích ứng mạnh mẽ với yêu cầu thời đại.

Những thế hệ làm báo Quảng Ninh đã không ngừng nỗ lực hoàn thiện bản thân, hun đúc bản lĩnh chính trị, giữ vững đạo đức nghề nghiệp, phản ánh trung thực, sắc sảo và nhân văn về đời sống xã hội. Truyền thống kiên cường của vùng đất thợ mỏ - cái nôi phong trào công nhân chính là nền tảng tạo nên bản lĩnh, khí chất và phong cách riêng biệt của báo chí Quảng Ninh. Đó là sự trung thành, dấn thân, nhạy bén và giàu tính chiến đấu. Chính những phẩm chất ấy đã và đang tạo nên sức sống bền bỉ của báo chí cách mạng Quảng Ninh qua mọi thời kỳ.

Chúng tôi luôn khắc ghi: “Lửa Báo Than sáng niềm tin thợ mỏ, sáng trong tim người làm báo Quảng Ninh”. Ngọn lửa ấy là kim chỉ nam cho bao thế hệ người làm báo trên địa bàn tỉnh tiếp bước cha anh, giữ vững niềm tin chân lý, tôn chỉ mục đích là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh.

Với ngòi bút sắc bén, trái tim nhiệt huyết và tinh thần dấn thân không mệt mỏi, các thế hệ nhà báo Quảng Ninh luôn đoàn kết, trách nhiệm, nhạy bén trước dòng chảy thông tin, phản ánh trung thực hơi thở cuộc sống, kịp thời định hướng dư luận, lan tỏa thông tin tích cực và truyền cảm hứng hành động. Nhiều tờ báo, cây bút, nhà báo tiêu biểu đã trở thành biểu tượng sống động về bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng cống hiến không ngơi nghỉ cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh - mô hình báo chí hội tụ hiện đại ngày càng khẳng định vai trò tiên phong trong hệ sinh thái truyền thông địa phương. Tại đây, đội ngũ cán bộ, đảng viên, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, chuyên môn sâu, đạo đức trong sáng, làm chủ công nghệ, linh hoạt tiếp cận các nền tảng truyền thông mới, đáp ứng hiệu quả yêu cầu chuyển đổi số và hội tụ đa phương tiện. Chính sự chủ động đó tạo nên bản sắc riêng có của báo chí Quảng Ninh, xây dựng nền báo chí cách mạng hiện đại, nhân văn, giàu tính chiến đấu, đồng hành cùng sự phát triển bền vững của tỉnh và đất nước.

Trong 6 năm qua, Trung tâm đã khẳng định vị thế là một trong những đơn vị báo chí địa phương có nhiều đóng góp nổi bật cho nền báo chí cách mạng nước nhà. Nhiều tác phẩm báo chí chất lượng cao do đội ngũ phóng viên, biên tập viên Trung tâm thực hiện đã được vinh danh tại các giải thưởng báo chí uy tín cấp quốc gia, ngành và địa phương. Trung tâm đã ghi dấu ấn với trên 40 giải thưởng tại các giải báo chí danh giá. Trong đó, tại Giải Báo chí Quốc gia, Trung tâm giành 1 giải A, 2 giải B, 1 giải C; Giải Búa liềm vàng toàn quốc đoạt 2 giải B, 2 giải C; Giải Diên Hồng giành 2 giải B. Tại các kỳ Liên hoan Phát thanh - Truyền hình toàn quốc, Trung tâm vinh dự đoạt 26 giải thưởng, gồm 3 giải Vàng, 8 giải Bạc. Ngoài ra, nhiều tác phẩm cũng được vinh danh tại các giải báo chí do các bộ, ngành Trung ương tổ chức.

Một thế kỷ trôi qua kể từ khi ngọn “lửa Báo Than” được thắp lên trên vùng đất mỏ, hôm nay hơn bao giờ hết, những người làm báo Quảng Ninh tự hào, phấn khởi được đồng hành cùng sự phát triển vững chắc, toàn diện và bứt phá của tỉnh trong kỷ nguyên mới. Đó không chỉ là hành trình giữ lửa nghề, mà còn là sứ mệnh tiếp bước vẻ vang của báo chí cách mạng, vì sự phát triển quê hương và khát vọng hùng cường của đất nước.

- Trong bối cảnh báo chí đang đứng trước nhiều thách thức lớn và đòi hỏi phải chuyển mình mạnh mẽ cả về tư duy lẫn phương thức hoạt động, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh - đơn vị đầu tiên trong cả nước hợp nhất các cơ quan báo chí cấp tỉnh đã thể hiện sự đổi mới tư duy báo chí ra sao để bắt nhịp với xu thế truyền thông hiện đại, thưa đồng chí?

+ Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh tự hào là đơn vị tiên phong trong mô hình hợp nhất cơ quan báo chí cấp tỉnh, một bước đột phá chưa từng có trên bản đồ báo chí địa phương. Ngay từ những ngày đầu thành lập, Trung tâm đã xác định đổi mới và sáng tạo là kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Sự ra đời của Trung tâm đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử phát triển báo chí Quảng Ninh, thể hiện tư duy đột phá và tầm nhìn chiến lược sâu sắc của tỉnh, đồng thời nhận được sự đồng thuận và ủng hộ mạnh mẽ từ Trung ương.

Tư duy đổi mới sáng tạo ấy được thể hiện rõ nét nhất qua quyết tâm hợp nhất các cơ quan báo chí, tạo dựng một hệ thống truyền thông đa dạng về loại hình, phong phú về nội dung và mạnh mẽ về sức lan tỏa. Ngay sau khi hợp nhất, Trung tâm đã xây dựng mô hình tổ chức theo hướng tòa soạn hội tụ đa phương tiện - mô hình báo chí hiện đại, phù hợp với xu thế quốc tế.

Với bộ máy mới, chưa từng có tiền lệ, Đảng ủy Trung tâm đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thay đổi phương thức vận hành, quản lý và quản trị theo hướng khoa học, bài bản. Trung tâm chú trọng áp dụng tối đa công nghệ trong quy trình sản xuất và phân phối nội dung, nhằm vận hành bộ máy báo chí hiệu quả, ổn định.

Dù đối mặt với không ít khó khăn, thách thức trong giai đoạn đầu, Trung tâm Truyền thông tỉnh đã nhanh chóng huy động và phát huy tối đa nguồn lực về con người, công nghệ và cơ sở vật chất kế thừa từ các cơ quan báo chí tiền thân. Từ nền tảng ấy, Trung tâm từng bước khẳng định vị trí là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Ninh, luôn giữ vững dòng chảy thông tin chính thống, cung cấp tin tức nhanh nhạy, chính xác, toàn diện về mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của Quảng Ninh.

Các sản phẩm báo chí của Trung tâm không ngừng đổi mới, đa dạng về nội dung và hình thức, sát với xu hướng báo chí hiện đại. Đáng chú ý, số lượng tin, bài do phóng viên Trung tâm tự sản xuất tăng trên 30% so với trước khi hợp nhất. Đặc biệt, hơn 70% tác phẩm hiện nay được triển khai dưới dạng đa phương tiện trên các nền tảng truyền thông mới, với hình thức thể hiện ngày càng chuyên nghiệp, sinh động, hấp dẫn, góp phần mở rộng phạm vi tiếp cận công chúng và nâng cao hiệu quả tuyên truyền. Trung tâm cũng đẩy mạnh ứng dụng phương thức truyền hình - phát thanh trực tiếp, gia tăng tính tương tác và kết nối với công chúng, khẳng định bước tiến vững chắc trong hành trình chuyển đổi số của báo chí địa phương.

Sự đón nhận tích cực, niềm tin của công chúng cũng như các cấp ủy Đảng, chính quyền không ngừng được củng cố và phát triển chính là minh chứng sống động cho thấy mô hình Trung tâm Truyền thông đi đúng hướng, khẳng định vị thế, vai trò của một tổ chức truyền thông thống nhất, đồng bộ và khoa học. Kết quả điều tra dư luận xã hội của tỉnh cho thấy, tỷ lệ người dân đánh giá mức độ “rất hài lòng” và “hài lòng” về chất lượng, hiệu quả hoạt động của Trung tâm đạt đến 93%, con số ấn tượng nói lên sức lan tỏa và hiệu quả công tác truyền thông của Trung tâm.

- Qua kết quả thực tiễn cho thấy, mô hình Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh thực sự phù hợp và hiệu quả. Vậy Trung tâm đã đặt ra mục tiêu gì cho giai đoạn tiếp theo, thưa đồng chí?

+ Sau 6 năm triển khai, có thể khẳng định mô hình Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh là phù hợp, đúng hướng, góp phần cụ thể hóa chủ trương của Đảng bộ tỉnh về tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác báo chí.

Với những thành quả đáng tự hào, Đảng bộ Trung tâm Truyền thông tỉnh đang đặt ra mục tiêu cao hơn trong nhiệm kỳ 2025-2030, đó là xây dựng thương hiệu QMG ngày một vững mạnh, hướng tới trở thành tổ hợp báo chí truyền thông đa phương tiện hiện đại, uy tín, có bản sắc và tầm ảnh hưởng rộng.

Để hiện thực hóa điều này, chúng tôi nhận thấy việc đổi mới tư duy báo chí không thể dừng ở cải cách cơ cấu tổ chức, mà cần tiếp tục đổi mới toàn diện từ cách nghĩ, cách làm đến cách tiếp cận công chúng. Báo chí Quảng Ninh phải đổi mới mạnh mẽ, không ngừng nâng cao chất lượng nội dung và hình thức để đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao và đa dạng của công chúng. Đặc biệt, trong dòng chảy mạnh mẽ của cuộc cách mạng số, chuyển đổi số không còn là xu thế mà là yêu cầu tất yếu đối với mỗi cơ quan báo chí.

Những người làm báo Quảng Ninh phải có quyết tâm chính trị lớn, thống nhất, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá sáng tạo vì mục tiêu chung. Đặc biệt là phải tiên phong trong quá trình chuyển đổi số, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo vào hoạt động báo chí, tạo ra những sản phẩm báo chí đa phương tiện, hấp dẫn, lan tỏa mạnh mẽ, góp phần định hướng dư luận xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, cấp uỷ chính quyền địa phương.

Để đạt được mục tiêu trở thành một tổ hợp báo chí truyền thông đa phương tiện hiện đại, uy tín và có tầm ảnh hưởng rộng, chúng tôi sẽ tập trung vào 2 khâu đột phá: Thứ nhất, tăng tốc chuyển đổi số báo chí; tăng cường các công nghệ mới vào hoạt động báo chí truyền thông; thứ hai, đổi mới về tư duy, phương thức sản xuất, sáng tạo các tác phẩm mang bản sắc, thương hiệu của Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh.

Chúng tôi cũng xác định rõ những giải pháp trọng tâm trong thời gian tới:

Thứ nhất, chúng tôi tiếp tục tối ưu hoá hiệu quả hoạt động của mô hình Trung tâm Truyền thông tỉnh.

Thứ hai, nâng cao chất lượng tuyên truyền, ứng dụng công nghệ làm báo hiện đại, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong sản xuất các tác phẩm báo chí.

Thứ ba, quan tâm đào tạo, xây dựng, bồi dưỡng con người, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Xây dựng đội ngũ nhân lực tinh, mạnh, không chỉ tác nghiệp đa phương tiện, đa loại hình theo chiều rộng, mà còn rất chú trọng tác nghiệp theo chiều sâu thông tin, khai thác thế mạnh và sức sống của báo chí phân tích, báo chí dữ liệu...

Thứ tư, tiếp tục đổi mới phương thức quản trị, trong đó có việc mở rộng cơ chế đặt hàng, khoán sản phẩm, đánh giá hiệu quả bằng sản phẩm cụ thể.

Thứ năm, với đặc thù là cơ quan báo Đảng, việc giữ vững tôn chỉ mục đích, bảo đảm thông tin chính thống, định hướng dư luận là ưu tiên hàng đầu. Chúng tôi cũng ý thức được rằng sản phẩm báo chí phải hấp dẫn, dễ tiếp cận, gần gũi công chúng thì mới có sức sống. Do vậy, tư duy làm báo cần thay đổi: không chỉ viết đúng, viết đủ mà phải viết hay, viết trúng, viết kịp thời.

Thứ sáu, Trung tâm sẽ tiếp tục tranh thủ sự đồng hành của các cơ quan báo chí Trung ương, chuyên gia, nhà khoa học để chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ chuyên môn, giúp định vị chiến lược phát triển dài hạn. Đồng thời, tăng cường đối thoại, lắng nghe phản hồi từ công chúng từ đó có sự điều chỉnh sản phẩm báo chí phù hợp với nhu cầu xã hội ngày càng cao.

- Xin cảm ơn đồng chí!