Chủ động tu bổ hệ thống đê điều

Đê điều được ví như "thành trì vững chắc" bảo vệ sản xuất, cuộc sống của cộng đồng trước thời tiết cực đoan. Xác định công tác đầu tư xây dựng, nâng cấp, duy tu, bảo dưỡng đê điều có vai trò quan trọng trong công tác phòng, chống thiên tai, tỉnh Quảng Ninh đã chủ động triển khai nhiều giải pháp.

Toàn tỉnh hiện có khoảng 397km đê các loại, trong đó gồm 33km đê cấp quốc gia, 134km đê cấp IV và 230km đê cấp V, bảo vệ hơn 43.600ha diện tích đất sản xuất và sinh hoạt, cùng với khoảng 250.000 người dân sống tại các vùng trũng, ven biển và ven sông. Sau ảnh hưởng nặng nề của bão số 3 (Yagi), nhiều đoạn đê cấp IV do địa phương quản lý xuống cấp nghiêm trọng. Qua khảo sát, một số điểm xuất hiện tình trạng sạt lở, nứt, thấm nước và tổ mối phát triển, đe dọa đến sự an toàn của công trình và đời sống người dân khu vực ven đê.

Trước thực trạng trên, ngày 4/3/2025, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 631/QĐ-UBND, phê duyệt kế hoạch duy tu, bảo dưỡng 8 tuyến đê cấp IV. Mục tiêu kế hoạch nhằm cải thiện năng lực phòng chống thiên tai, đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ, góp phần ổn định đời sống, sản xuất của người dân. Tổng kinh phí thực hiện các công trình lên tới 36 tỷ đồng, được phân bổ cho các hạng mục: Sửa chữa, gia cố mặt đê; xử lý các điểm sạt trượt, nứt nẻ, thấm rò rỉ; xử lý sập tổ mối; trồng cây chắn sóng và cải tạo hành lang chân đê… Các tuyến đê được ưu tiên tu bổ tập trung ở các địa phương: Đông Triều, Uông Bí, Hạ Long, Móng Cái, Quảng Yên, Tiên Yên, Hải Hà.

Trong cơn bão Yagi, tuyến đê Hồng Phong (TP Đông Triều) bị nước tràn qua đỉnh đê, dẫn đến ngập các vùng canh tác hoa màu phía trong. Vì vậy, trong 8 tuyến đê được duy tu lần này, tuyến Hồng Phong - Trần Hưng Đạo có chiều dài 700m được xác định là đê trọng yếu và là công trình được triển khai đầu tiên. Theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án trồng rừng Việt Đức (Sở Nông nghiệp và Môi trường), đơn vị được giao làm chủ đầu tư các dự án, ngay sau khi kế hoạch được UBND tỉnh phê duyệt, đơn vị khẩn trương triển khai kế hoạch đầu tư và trình kế hoạch đấu thầu. Dự kiến, trong tháng 6 tổ chức lựa chọn nhà thầu, đấu thầu qua mạng, phấn đấu hoàn thành toàn bộ 8 công trình trong quý III/2025.

Song song với công tác đầu tư sửa chữa đê điều, các địa phương trên địa bàn tỉnh cũng được yêu cầu thường xuyên kiểm tra, rà soát tình trạng các công trình đê, hồ chứa nước, cống thoát lũ... để có biện pháp xử lý kịp thời nếu phát hiện dấu hiệu mất an toàn. Tại TX Quảng Yên, tuyến đê Hà Nam - tuyến đê cấp III duy nhất trên địa bàn tỉnh, sau mùa mưa bão năm 2024, chính quyền các xã, phường có tuyến đê trọng yếu này đi qua đã phối hợp với đơn vị quản lý đê kiểm tra kỹ hiện trạng nhằm phát hiện hư hỏng, các yếu tố bất lợi có nguy cơ đe dọa an toàn công trình. Đồng thời, xác định những tuyến, khu vực trọng điểm xung yếu để có phương án bảo vệ. Tới nay, toàn tuyến đã được tu bổ nâng cấp với quy mô đảm bảo chống được bão cấp 10, triều cường tần suất 5%. Ông Đoàn Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND phường Nam Hòa (TX Quảng Yên), cho biết: Đầu năm 2025, UBND phường ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn. Với việc bảo vệ bờ đê, từ kinh nghiệm ứng phó với bão số 3, địa phương có phương án hiệp đồng chống ngập nước khi thủy triều lên; tuyên truyền liên tục người dân tham gia bảo vệ rừng ngập mặn dọc theo tuyến đê trên địa bàn xã. Ngoài ra, có phương án di dân kịp thời khi tình huống xấu, bất ngờ xảy ra để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân trong thiên tai.

Theo ông Nguyễn Minh Sơn, Giám đốc Sở NN&MT, trên cơ sở đề xuất của Sở, UBND tỉnh đã chấp thuận cho phép lập Đề án nâng cao an toàn hệ thống đê điều của tỉnh thích ứng với biến đổi khí hậu, giai đoạn 2025-2030 tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, đề xuất các giải pháp nâng cấp các tuyến đê của tỉnh lên mức đủ khả năng chống chịu được thiên tai có cường độ tương tự như bão số 3 kết hợp thủy triều cao. Ngoài ra, Sở tổ chức xây dựng, phê duyệt phương án bảo vệ vùng trọng điểm đê Hà Nam (TX Quảng Yên), có kịch bản tình huống thiên tai và các giải pháp xử lý. Thời gian tới, tỉnh tiếp tục tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho các tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý, bảo vệ công trình; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về công tác phòng chống thiên tai, công tác bảo vệ công trình phòng chống thiên tai; đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức, phát huy hiệu quả cao nhất tính chủ động phòng chống thiên tai trong cộng đồng…

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tỉnh Quảng Ninh đang nỗ lực từng bước nâng cấp, củng cố hệ thống đê điều, hướng tới mục tiêu giảm thiểu tối đa thiệt hại do thiên tai gây ra và đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho người dân và nhà nước trong mọi tình huống; thích ứng với biến đổi khí hậu, xây dựng hệ thống hạ tầng bền vững và phát triển kinh tế - xã hội địa phương một cách ổn định, lâu dài.