Báo chí trên mạng xã hội: Định hướng, nhanh nhạy, lan tỏa

Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, mạng xã hội phát triển như vũ bão, yêu cầu về chủ động, nhạy bén, lan tỏa mạnh mẽ thông tin ngày càng đặt ra cao hơn với các cơ quan báo chí. Tận dụng các kênh mạng xã hội (MXH) để truyền tải thông điệp đến công chúng đã trở thành phương thức phổ biến, là xu hướng của các cơ quan báo chí trong thời đại công nghệ số hiện nay, trong đó có Trung tâm Truyền thông tỉnh.

Trước xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ, các cơ quan báo chí đã và đang chuyển dần sang mô hình truyền thông đa phương tiện và coi trọng báo chí truyền thông trên MXH. Nhiều cơ quan báo chí đã lập các kênh truyền thông trên các MXH để vừa phân phối thông tin theo cách tiếp cận mới vừa phù hợp với nhu cầu của bạn đọc vừa tăng sự tương tác và tăng hiệu quả lan tỏa thông tin đến với lượng công chúng sử dụng MXH đang ngày càng tăng nhanh hiện nay. Mạng xã hội cũng là kênh để quảng bá cho “thương hiệu” và các sản phẩm thông tin của các cơ quan báo chí, từ đó kéo công chúng đến với các sản phẩm thông tin truyền thống, đặc thù của mình.

Đặc biệt, trong bối cảnh cạnh tranh thông tin gay gắt với MXH, các cơ quan báo chí đã thể hiện được rõ vai trò của mình trong việc định hướng, lan tỏa thông tin thông qua việc nhanh nhạy nắm bắt thông tin không chuẩn xác hoặc thông tin được đăng phát với dụng ý xấu để nhanh chóng cung cấp thông tin chỉnh hướng. Sự vào cuộc đồng loạt của các cơ quan báo chí trên không gian số đã tạo nên sức mạnh, huy động được đông đảo cộng đồng mạng tham gia lan tỏa, chia sẻ thông tin tích cực, đưa nguồn thông tin chính thống của báo chí thành dòng chủ lưu trên không gian mạng.

Với vai trò là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh, Trung tâm Truyền thông tỉnh đã có chiến lược rõ ràng và các giải pháp thiết thực để nâng cao chất lượng nội dung, mở rộng phạm vi tiếp cận và đảm bảo tính bền vững trong môi trường số, trong đó có việc quan tâm phát triển báo chí, truyền thông trên môi trường MXH.

Sớm nắm bắt được xu thế của báo chí truyền thông hiện đại, Trung tâm Truyền thông tỉnh đã tiên phong xây dựng các kênh MXH đầu tiên từ nhiều năm trước. Cho đến nay, QMG đang sở hữu một hệ thống kênh mạng xã hội phong phú, hoạt động hiệu quả thuộc dạng top đầu tại Quảng Ninh và khu vực, có lượng lớn độc giả quan tâm theo dõi trên các nền tảng truyền thông hiện đại gồm cả: Youtube, Facebook, Tiktok, Zalo… Không chỉ đơn thuần là đưa các tác phẩm báo chí lên nền tảng mạng xã hội, QMG đã có chiến lược riêng nhằm phát triển nội dung số; đồng thời coi đây là hướng đi chủ đạo khi tập trung phát triển có trọng điểm, có đầu tư cho các kênh này.

Tiêu biểu nhất phải kể tới fanpage trên mạng xã hội Facebook QMG-Tin tức Quảng Ninh 24/7 đã có gần 354.000 lượt theo dõi, trở thành trang cung cấp thông tin chính thống về các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội và đời sống uy tín hàng đầu trên địa bàn tỉnh, được đông đảo công chúng tin cậy. Nhiều video được đăng tải trên kênh đã thu hút hàng triệu lượt xem.

QMG cũng sớm xây dựng được 2 kênh Youtube Quảng Ninh TV, trong đó kênh Youtube phối hợp với BHMedia bắt đầu hoạt động từ 14/12/2020 và hiện có 175.000 lượt đăng ký, đạt nút bạc Youtube. Kênh Youtube Quảng Ninh TV thứ hai thường xuyên đăng tải các chương trình phát sóng đặc sắc của QMG và phát trực tiếp các chương trình thời sự hằng ngày, thu hút lượng lớn người xem; hiện kênh đã đạt gần 66.000 lượt đăng ký.

Từ năm 2021 trở lại đây, QMG còn sở hữu kênh Tiktok QMG - Tin tức Quảng Ninh đạt 72,4 ngàn lượt theo dõi và 1,7 triệu lượt thích (trong đó có những video đăng tải lên tới 1,1 triệu lượt xem); kênh Zalo QMG Tin tức Quảng Ninh với gần 5.000 lượt theo dõi.

Các tin tức trên các trang mạng xã hội đều được bộ phận biên tập chắt lọc thông tin từ các tác phẩm báo chí do phóng viên của Trung tâm Truyền thông tỉnh tác nghiệp, sản xuất đăng tải trên báo Quảng Ninh điện tử, trên các chương trình phát thanh, truyền hình của Trung tâm. Cùng với đó, lãnh đạo cũng yêu cầu phóng viên sản xuất một số tác phẩm riêng cho các trang mạng xã hội. Nhờ vậy, các thông tin báo chí truyền thông trên các trang MXH của Trung tâm đều đảm bảo được tính định hướng thông tin cao, nhanh nhạy, phù hợp với cách thức tiếp cận của công chúng mạng xã hội, từ đó tạo sự tin cậy của độc giả. Các kênh MXH của Trung tâm vì vậy cũng tạo được uy tín lớn, khẳng định tính chính thống, chuyên nghiệp; đồng thời cũng cuốn hút độc giả.

Với các chiến dịch truyền thông của Trung tâm cũng như các vấn đề thời sự trong tỉnh, bộ phận biên tập các kênh MXH của Trung tâm đều nhanh chóng đăng tải các tin, bài, mang tới cho độc giả những thông tin khách quan và hữu ích. Phải kể tới trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 bùng phát, thời điểm thực hiện giãn cách xã hội, nhiều tin đồn sai sự thật lan truyền trên mạng đã ảnh hưởng đến nỗ lực chống dịch của cả nước. Trung tâm Truyền thông tỉnh đã tích cực đăng tải thông tin phản bác trên các tài khoản mạng xã hội, đặc biệt là fanpage QMG-Tin tức Quảng Ninh 24/7, đưa trang fanpage này trở thành kênh truyền thông hiệu quả, định hướng thông tin về dịch bệnh, đưa các chính sách của chính quyền tới người dân, kịp thời trấn an dư luận, giúp mọi người tin tưởng, đồng lòng thực hiện các chỉ đạo, điều hành trong công tác phòng, chống dịch bệnh… Đồng thời, các kênh mạng xã hội cũng đã giải đáp các thắc mắc của người dân liên quan tới tình hình dịch bệnh thông qua các thông tin báo chí và trao đổi trực tiếp. QMG cũng rất nhanh nhạy phối hợp với Sở GD&ĐT, các trường trên địa bàn tổ chức sản xuất, đăng các video dạy học trực tuyến phục vụ nhu cầu của học sinh trong thời gian học tập trực tuyến, không được tới trường...

Gần đây nhất phải kể tới sự kiện bão Yagi tấn công Quảng Ninh đã để lại hậu quả nặng nề trên địa bàn tỉnh. Trong thời điểm nguy cấp đó, các kênh báo chí truyền thông trên MXH của Trung tâm Truyền thông tỉnh đã kịp thời, nhanh chóng đăng tải các thông tin tình hình mưa bão diễn ra khắp nơi trên địa bàn tỉnh, nhất là những nơi tâm bão quét qua… để người dân nắm được tình hình thiên tai và phòng tránh. Ngay sau khi bão qua Quảng Ninh “oằn mình” khôi phục lại mọi mặt đời sống, kinh tế. Thời điểm này, thông tin trên các kênh MXH của QMG đã thực sự lan tỏa được lời kêu gọi đồng lòng, chung tay ủng hộ của các cấp, ngành và các tầng lớp nhân dân toàn tỉnh cũng như các địa phương trong cả nước để cùng hỗ trợ Quảng Ninh khắc phục hậu quả sau bão… giúp tỉnh sớm khôi phục kinh tế, người dân sớm tái thiết lại cuộc sống chỉ sau một thời gian ngắn.

Anh Phạm Dũng, phường Hồng Hải, TP Hạ Long chia sẻ: Hiện nay, giữa “rừng” thông tin trên MXH về tỉnh Quảng Ninh, bản thân tôi và nhiều bạn bè vẫn thường tìm đến các kênh MXH của QMG để tìm hiểu, kiểm chứng lại thông tin. Tôi thấy thông tin trên các trang MXH của QMG đều nhanh, hữu ích và đảm bảo tính chính thống, uy tín cao.

Ngoài ra, phát huy lợi thế của mạng xã hội, QMG đã tổ chức livestream nhiều sự kiện của tỉnh trên các kênh MXH để độc giả dễ dàng theo dõi, tương tác và lan tỏa tới đông đảo công chúng khác các hoạt động ý nghĩa này. Nổi bật là livestream Lễ kỷ niệm 60 năm thành lập tỉnh với 628.000 lượt xem, gần 11.000 lượt xem đồng thời. Tháng 7/2023, lần đầu tiên Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 14, HĐND tỉnh khóa XIV đã được QMG livestream trên mạng xã hội qua fanpage QMG-Tin tức Quảng Ninh 24/7, giúp nhân dân có thể đặt câu hỏi trực tuyến và được trả lời ngay tại kỳ họp. Phiên trực tiếp đã thu hút 26.000 lượt xem, 1.200 lượt thích, 559 lượt bình luận... Năm 2025, nhân kỷ niệm 70 năm giải phóng Vùng mỏ, Trung tâm Truyền thông tỉnh đã thực hiện livestream lễ kỷ niệm trang trọng, ý nghĩa này, thu hút được lượng lớn công chúng theo dõi cùng nhiều bình luận đầy tự hào về hành trình giải phóng Vùng mỏ cho đến nay. Sự kiện được livestream đã thực sự giúp lan tỏa truyền thống lịch sử và lòng tự hào của người dân Vùng mỏ anh hùng về hành trình giải phóng, xây dựng, bảo vệ và đưa mảnh đất địa đầu Đông Bắc Tổ quốc ngày một phát triển, trở thành cực tăng trưởng của khu vực phía Bắc...

Bên cạnh đó, với đặc thù của tỉnh du lịch, từ năm 2022, QMG còn xây dựng một fanpage chuyên biệt giới thiệu các điểm đến, ẩm thực đặc sắc, những trải nghiệm du lịch hấp dẫn trên địa bàn mang tên Quảng Ninh Ăn chơi 24/7 để mang thông tin tới đông đảo người dân và du khách. Cùng với đó là các kênh fanpage lan tỏa các chương trình phát thanh Quảng Ninh như: Chuyện cùng bác sĩ, QMG - Radio Quảng Ninh.

Phát huy những kết quả đạt được từ việc vận hành các kênh MXH tiếng Việt trên Facebook, QMG đã xây dựng và đưa vào vận hành 1 tài khoản mạng xã hội tiếng Anh mang tên QMG-Halong News và kênh Weibo bằng tiếng Trung Quốc nhằm tiếp cận với độc giả người nước ngoài quan tâm tới du lịch, đầu tư và thông tin khác về Quảng Ninh. Đây cũng được coi là hướng đi tích cực để tiếp cận công chúng đa dạng hơn, lan tỏa thông tin tích cực tới đông đảo du khách và nhà đầu tư nước ngoài.

MXH là một công cụ hữu ích giúp Trung tâm Truyền thông tỉnh đưa các sản phẩm thông tin của mình tiếp cận rộng rãi hơn với công chúng, tăng cường tương tác và mở rộng phạm vi ảnh hưởng. Mặc dù phải đối mặt với những thách thức khi hoạt động trên MXH, song khi nắm bắt được cơ hội, tận dụng những lợi ích của MXH và giảm thiểu những rủi ro bằng tính định hướng, chính thống của báo chí thì chắc chắn đây sẽ là hướng đi hiệu quả giúp Trung tâm Truyền thông tỉnh giữ vững vị thế của mình trong kỷ nguyên số.