Ngày 30/12, Quảng Ninh đồng loạt khai trương, thông tuyến 3 dự án hạ tầng giao thông trọng điểm trên cả 3 lĩnh vực: Đường không, đường thủy và đường bộ, gồm Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Cảng tàu khách du lịch quốc tế Hạ Long và thông tuyến cao tốc Hạ Long - Vân Đồn, với tổng mức đầu tư trên 20.000 tỷ đồng.

Đây là 3 dự án quy mô lớn, hiện đại, huy động nguồn vốn ngoài ngân sách theo hình thức PPP, mang ý nghĩa đột phá cho diện mạo mới của giao thông Quảng Ninh. Đồng thời, khẳng định sự đúng đắn trong tư duy, hành động, phát triển tập trung, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, tạo động lực nâng cao chất lượng, tăng trưởng để phát triển nhanh và bền vững.

Cách đây 5 năm, khi Quảng Ninh triển khai các quy hoạch chiến lược, một số chuyên gia đã đánh giá Quảng Ninh sở hữu đa dạng các loại hình giao thông là đường bộ, đường biển, đường sắt và các điều kiện tự nhiện thuận lợi... tuy nhiên, trong bối cảnh giao thông hàng không phát triển mạnh trên thế giới thì Quảng Ninh lại chưa có.

Vì vậy, sở hữu sân bay quốc tế là mục tiêu mà Quảng Ninh hướng tới và dồn nguồn lực, kêu gọi đầu tư hiện thực hóa ý tưởng này. Bắt tay vào triển khai, Quảng Ninh quyết tâm thay đổi phương pháp tiếp cận, quảng bá rộng rãi chủ trương của Chính phủ và những cơ chế đặc thù dành cho tỉnh để thực hiện 3 đột phá chiến lược. Song song với đó, chủ động tìm và mời gọi nhà đầu tư, dành nguồn ngân sách đối ứng với các nhà đầu tư để thực hiện đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông kết nối, tổ chức GPMB chuẩn bị quỹ đất sạch bàn giao cho nhà đầu tư sớm triển khai dự án.

Chỉ sau thời gian ngắn, một số nhà đầu tư trong nước và quốc tế đã đến Quảng Ninh, đề xuất được nghiên cứu đầu tư sân bay. Sun Group là nhà đầu tư chiến lược được lựa chọn với kế hoạch đầu tư Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn có số vốn ban đầu gần 7.500 tỷ đồng - sân bay tư nhân đầu tiên ở Việt Nam.

Tháng 3/2016 dự án chính thức được triển khai, đến nay vừa tròn 1.000 ngày thi công với đường băng dài 3,6km, rộng 45m, có khả năng đón những loại máy bay chuyên chở hàng hoá và hành khách lớn, hiện đại nhất hiện nay. Đặc biệt, đường cất hạ cánh được trang bị hệ thống dẫn đường bay ILS Cat II, bảo đảm chỉ dẫn cho máy bay hạ cánh an toàn trong mọi điều kiện thời tiết.

Nhà ga Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn được đánh giá là phi trường phức hợp hiện đại bậc nhất ở Việt Nam hiện nay với thiết kế đạt 2,5 triệu hành khách và 10.000 tấn hàng hoá/năm. Nhà ga có 2 khu vực quốc tế và nội địa riêng biệt. Trong sảnh check-in có hai khu vực phòng chờ với không gian mở, bao quanh bởi những lớp kính dày nhìn ra cảnh quan xung quanh, giúp du khách có chỗ nghỉ chân, cà phê thư giãn trong thời gian chờ làm thủ tục. 

Việc "sinh sau, đẻ muộn" cũng chính là lợi thế để Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn tích hợp những công nghệ hàng đầu thế gới. Hệ thống Ilane của hãng Smith được tích hợp với máy soi đa chiều đáp ứng tiêu chuẩn dò chất nổ lỏng Euro Standand 3 tiên tiến nhất khu vực châu Á, lần đầu tiên được trang bị tại Việt Nam; băng chuyền đưa hành lý, kiểm tra tự động là tiêu chuẩn cao nhất về an ninh hiện nay, nhưng vẫn đảm bảo hiệu suất cao, thuận tiện cho hành khách, tiết kiệm thời gian; hệ thống trả khay tự động hướng tới sự tiện dụng cho khách hàng cũng như giảm chi phí nhân viên vận hành, tăng năng suất của nhà ga.

Thêm nữa, trung tâm kiểm soát không lưu, hệ thống hạ tầng thông tin - nền tảng cho toàn bộ các ứng dụng điện nhẹ của nhà ga được xây dựng đồng bộ trên công nghệ nhà sản xuất thiết bị mạng lớn nhất thế giới Cisco System (Mỹ), đây là hạ tầng IP hoàn chỉnh nhất trong các nhà ga của Việt Nam, đảm bảo tất cả các yêu cầu bảo mật.

Theo quy hoạch, đến năm 2030 Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn sẽ hoàn thành đường lăn song song với đường băng, hoàn chỉnh đơn nguyên còn lại của nhà ga, nâng công suất lên 5 triệu hành khách/năm, vị trí đỗ 15 máy bay cùng lúc... Đây là một trong 10 cảng hàng không quốc tế của mạng lưới cảng hàng không dân dụng cả nước được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 236/QĐ-TTg ngày 23/2/2018, đáp ứng mong mỏi không chỉ của người dân Quảng Ninh mà của nhân dân cả nước và các nhà đầu tư quốc tế, nhất là các nhà đầu tư đang có ý định đầu tư vào Quảng Ninh.

Sở hữu giá trị ngoại hạng của Vịnh Hạ Long cùng sự quyết tâm đổi mới, phát triển đồng bộ hạ tầng du lịch từ các cấp chính quyền, những năm gần đây Hạ Long đã được biết là điểm đến hấp dẫn của hàng triệu du khách quốc tế mỗi khi đến Việt Nam. Vịnh Hạ Long đã có mặt trong danh sách điểm đến của các công ty lữ hành trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, việc tổ chức giải phóng khách từ tàu vào đất liền tương đối khó khăn và mất nhiều thời gian, cơ bản khách được vận chuyển thông qua hệ thống tender.

Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, Quảng Ninh trở thành tỉnh dịch vụ - công nghiệp, riêng TP Hạ Long là đô thị dịch vụ - du lịch quốc gia, có tầm quốc tế; là trung tâm động lực của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, vành đai kinh tế ven biển Bắc Bộ, vùng duyên hải Bắc Bộ... tỉnh đã nhanh chóng bắt tay thực hiện thu hút đầu tư cảng tàu khách quốc tế Hạ Long.

Tháng 4/2017 Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long chính thức được khởi công với tổng vốn gần 1.100 tỷ đồng. Đây là cảng tàu khách chuyên biệt đầu tiên ở Việt Nam được đầu tư hiện đại, đồng bộ và ấn tượng, bao gồm: Cầu dẫn ra cảng dài 785m, rộng 11,5m nằm nổi trên vịnh Cửa Lục; cầu cảng đón khách dài 524m, trong đó có bến cảng dài 130m, rộng 31m, có thể tiếp nhận đồng thời 2 tàu khách cỡ lớn có trọng tải đến 225.000GT, sức chở lên đến 8.400 khách và thủy thủ đoàn.

Riêng nhà ga cảng hành khách rộng 4.500m² gồm 3 tầng với tổng diện tích 13.500m², do kiến trúc sư Bill Bensley - top 5 kiến trúc sư hàng đầu thế giới thiết kế, chắt lọc và pha trộn tinh tế giữa tinh hoa văn hóa, kiến trúc Việt Nam và châu Âu. Đây sẽ là nơi giới thiệu, trưng bày, quảng bá sản phẩm du lịch độc đáo của Quảng Ninh, cung cấp các dịch vụ tiện ích cho du khách.

Việc đưa Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long vào hoạt động là dấu ấn quan trọng của ngành du lịch Quảng Ninh, mở thêm những không gian mới cho hợp tác, phát triển du lịch, kinh tế mang tầm quốc tế, đòn bẩy thu hút dòng khách quốc tế sang trọng đến với thành phố di sản, tạo đà cho du lịch bứt phá. 

Với chiều dài gần 60km, tổng vốn đầu tư 14.000 tỷ đồng theo hình thức đối tác công - tư, Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn hiện đang là đường cao tốc dài nhất Quảng Ninh. Đường được thiết kế tốc độ 100km/h với quy mô 4 làn xe chạy và 2 làn dừng khẩn cấp.

Khi hoàn thành, cùng với tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đã được Quảng Ninh đưa vào khai thác trong tháng 9/2018 và việc chuẩn bị khởi công tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, cao tốc Hạ Long - Vân Đồn sẽ là tuyến nối tạo thành trục cao tốc dọc tỉnh hoàn chỉnh với tổng chiều dài gần 200km góp 1/10 vào quyết tâm có 2.000km đường cao tốc vào năm 2020 mà Chính phủ đặt chỉ tiêu.

Đồng thời, cao tốc Hạ Long - Vân Đồn còn mang ý nghĩa chiến lược, xuyên suốt, không chỉ kết nối sân bay, cảng biển và các trung tâm kinh tế của tỉnh mà còn kết nối đến các sân bay quốc tế phía Bắc, trục kinh tế trọng điểm gồm: Nội Bài (Hà Nội) - Cát Bi (Hải Phòng) - Vân Đồn (Quảng Ninh). Điều này sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế các khu vực trong tỉnh, giao thương quốc tế qua cửa khẩu Móng Cái, phát huy vai trò là cửa ngõ kết nối ASEAN với Trung Quốc.

Với đa dạng hạ tầng các loại hình giao thông, có thể nói rằng, đến nay Quảng Ninh có điều kiện kết nối với thế giới tốt nhất so với các tỉnh trong khu vực miền Bắc, rộng mở cánh cửa giao thương. Hiện tỉnh đã hoàn thiện và thông qua quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 theo hướng đồng bộ, tăng cường kết nối đồng bộ các khu vực trung tâm Hạ Long với các tiểu vùng khác trên cơ sở phát huy tối đa lợi thế của tỉnh; khai thác hiệu quả các loại hình vận tải, chú trọng vận tải đa phương thức, dịch vụ logistics...

Từ định hướng này, Quảng Ninh tiếp tục thu hút các thành phần kinh tế đầu tư vào hạ tầng giao thông, cả về cảng biển, đường sắt, đường bộ, đường không, liên thông với mạng lưới giao thông vùng, quốc gia và quốc tế... Trong đó, 3 dự án nghìn tỷ đang là đột phá cho diện mạo mới của giao thông Quảng Ninh. Điều này, hứa hẹn đem lại nhiều cơ hội mới, góp phần quan trọng trong việc hiện thực hoá các ý tưởng phát triển, xây dựng tỉnh Quảng Ninh trở thành một địa bàn động lực tăng trưởng.

Đỗ Phương