Viện kiểm sát nhân dân tối cao trả lời cử tri về việc bỏ án tử hình do tham nhũng

Việc bỏ án tử hình với tội tham nhũng trên cơ sở kế thừa tinh thần thu hẹp dần hình phạt tử hình trong Bộ luật Hình sự qua các lần sửa đổi, bổ sung.

Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (VKSNDTC) đã có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Hải Dương cũ (nay là TP Hải Phòng) gửi tới trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Theo đó, đối với các tội phạm về tham nhũng, cử tri mong muốn giữ nguyên hình phạt tử hình để đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa chung; đồng thời, nghiên cứu hoàn thiện chính sách xử lý nghiêm đối với loại tội phạm này.

Về vấn đề này, VKSNDTC cho biết, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự. Trong đó, tại Điều 353 và Điều 354 đã bỏ án tử hình đối với tội Tham ô tài sản và tội Nhận hối lộ trong Bộ luật Hình sự.

VKSNDTC cho rằng, việc bỏ án tử hình nêu trên nhằm cụ thể hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về thu hẹp hình phạt tử hình, trên cơ sở kế thừa tinh thần thu hẹp dần hình phạt tử hình trong Bộ luật Hình sự qua các lần sửa đổi, bổ sung.

Ngoài ra, trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề như tính chất, mức độ của hành vi phạm tội; tầm quan trọng của khách thể bảo vệ; khả năng khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra.

Đồng thời, căn cứ kết quả tổng kết công tác thi hành Bộ luật Hình sự, nhiều tội danh có quy định về hình phạt tử hình nhưng không áp dụng trên thực tế thời gian qua…

Cùng với đó, hiện nay, xu hướng về việc giảm hình phạt tử hình trong quy định của pháp luật cũng như thực tế thi hành trên thế giới là phổ biến. Điển hình, trong 193 quốc gia là thành viên của Liên Hợp Quốc chỉ còn hơn 50 quốc gia quy định về hình phạt tử hình.

Mặt khác, trách nhiệm, nghĩa vụ của Việt Nam khi là thành viên của các điều ước quốc tế có liên quan, đặc biệt là tại khoản 2 Điều 6 Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền dân sự và chính trị xác định “ở những nước mà hình phạt tử hình chưa được xóa bỏ thì chỉ được phép áp dụng hình phạt tử hình đối với những tội ác nghiêm trọng nhất”.

Việc xây dựng hệ thống pháp luật tương đồng với đa số các nước trên thế giới là loại bỏ dần hình phạt tử hình sẽ góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy các quan hệ hợp tác ngày càng bền chặt và tin tưởng lẫn nhau.

Chính vì những lý do nêu trên, Quốc hội đã bãi bỏ hình phạt tử hình đối với tội Tham ô tài sản và tội Nhận hối lộ trong Bộ luật Hình sự.

Đồng thời, để đảm bảo thu hồi tài sản do phạm tội mà có cũng như khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo trong quá trình giải quyết vụ án nhưng vẫn đảm bảo tính nghiêm minh.

VKSNDTC cho rằng, tại khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự đã bổ sung khoản 1 Điều 63 Bộ luật Hình sự quy định.

Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.