Trường THPT Cẩm Phả: Ngôi trường Anh hùng giữa lòng Vùng mỏ

Từ một cơ sở giáo dục cấp II nhỏ bé giữa vùng đất mỏ năm 1955, Trường THPT Cẩm Phả hôm nay đã vươn mình thành điểm sáng của ngành giáo dục Quảng Ninh. Trải qua 70 năm xây dựng và phát triển, ngôi trường vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động, phần thưởng cao quý cho một tập thể không ngừng đổi mới và tận hiến. Danh hiệu ấy là niềm tự hào, đồng thời cũng là động lực để thầy trò nhà trường tiếp tục gìn giữ truyền thống và vững bước tương lai.

Từ lớp học đơn sơ đến ngôi trường kiểu mẫu

Những ngày đầu sau giải phóng, vùng đất Cẩm Phả khi ấy còn nghèo, thiếu trường lớp, thiếu giáo viên. Trong hoàn cảnh khó khăn, năm học 1955-1956, Trường cấp II Cẩm Phả được thành lập. Trường chỉ có vài phòng học đơn sơ, bảng đen được ghép bằng gỗ, thầy cô vừa giảng dạy vừa đi vận động học sinh đi học. Dù khó khăn, thầy trò vẫn kiên trì bám lớp, từng bước gây dựng nền móng đầu tiên cho hành trình giáo dục. Đến năm học 1968–1969, trường mang tên Trường cấp III Cẩm Phả. Trải qua nhiều lần tách, nhập, đổi tên, từ năm 2000 đến nay, trường chính thức mang tên Trường THPT Cẩm Phả.

Qua 70 năm hình thành và phát triển, ngôi trường đã đào tạo hơn 40.000 học sinh. Không ít người trong số đó đã trở thành lãnh đạo, cán bộ quản lý, kỹ sư, bác sĩ, doanh nhân, nhà giáo, nhà khoa học, sĩ quan quân đội… Nhiều cựu học sinh hiện nay đang giữ vai trò chủ chốt trong các cơ quan Đảng, chính quyền và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, đóng góp tích cực cho sự phát triển của tỉnh và đất nước.

Năm học 2022-2023 đánh dấu bước ngoặt mới khi Trường THPT Cẩm Phả được đầu tư xây dựng lại toàn diện. Toàn bộ hệ thống phòng học, phòng chức năng, thư viện, sân thể thao, bể bơi... được đầu tư đồng bộ. Hiện trường có 38 phòng học lý thuyết, 11 phòng học thông minh, 3 phòng tin học với 135 máy tính kết nối internet, 1 thư viện đạt chuẩn quốc gia, 1 phòng Lab, khu thực hành Lý - Hóa - Sinh, khu đa năng, phòng tư vấn học đường...

Trường cũng là điểm sáng trong chuyển đổi số của ngành giáo dục tỉnh. Nhà trường triển khai đồng bộ phần mềm quản lý học tập, tài sản, tương tác với phụ huynh; các tiết học ứng dụng bảng tương tác, học liệu số trở nên quen thuộc với học sinh. Em Phạm Kim Thanh (lớp 12A3) chia sẻ: “Chúng em rất may mắn khi được học trong một ngôi trường hiện đại, khang trang. Mỗi lớp đều có bảng tương tác thông minh, mạng Internet tốc độ cao. Thầy cô cũng thường xuyên hướng dẫn chúng em sử dụng học liệu số, tra cứu thông tin, làm bài tập trực tuyến. Em thích nhất là thư viện, nơi có nhiều sách hay để tham khảo thêm kiến thức. Khuôn viên trường cũng rất xanh, sạch, tạo cảm giác dễ chịu mỗi khi đến lớp”.

Trường THPT Cẩm Phả nổi bật với chất lượng giáo dục đại trà ổn định, chất lượng mũi nhọn tiếp tục duy trì và phát triển mạnh. Năm học 2024–2025, trường có 36 lớp với 1.620 học sinh. Trong đó, tỷ lệ học sinh xếp loại rèn luyện tốt đạt 98,8 %; học tập xếp loại giỏi đạt 83,8%, trong đó học sinh xuất sắc chiếm 21,6%.

Tại kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 2024–2025, nhà trường đạt 74 giải, gồm 4 giải nhất, 20 giải nhì, 20 giải ba, 30 giải khuyến khích (tăng 9 giải so với năm học trước). Ở cuộc thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật (KHKT) cấp tỉnh dành cho học sinh THCS và THPT năm học 2024-2025, trường đạt 2 giải nhất, 1 giải ba. Đặc biệt, sản phẩm của học sinh Trần Quang Minh (lớp 11A7) và Trần Ngọc Tuấn Anh (lớp 11A3) đã giành giải nhì cấp quốc gia, với dự án “Nghiên cứu chế tạo hệ sơn vô cơ chậm cháy từ Nanographite và các chất phụ gia” thuộc lĩnh vực Khoa học vật liệu. Em Trần Quang Minh bày tỏ: “Chúng em biết ơn thầy cô đã đồng hành từ lúc lên ý tưởng đến khi bảo vệ dự án. Có những hôm làm thí nghiệm không thành công, thầy cô vẫn kiên nhẫn, tiếp thêm động lực. Nhờ vậy mà nhóm em không bỏ cuộc”.

Nhiều học sinh khác cũng đạt thành tích nổi bật, như em Nguyễn Quỳnh Như (lớp 11A10) là một trong 4 học sinh, sinh viên được trao danh hiệu “Tài năng trẻ về khoa học công nghệ” tỉnh lần thứ III, năm 2024; em Lê Gia Linh (lớp 12A11) đã đạt Giải nhất cấp quốc gia cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc và vinh dự được đi tham dự lễ trao giải Đại sứ văn hóa đọc cấp quốc gia năm 2024 tại Phú Thọ…

Bên cạnh học tập, học sinh nhà trường còn tích cực tham gia các hoạt động thể thao, văn nghệ. Trong nhiều năm học, nhà trường đạt hàng loạt giải cao tại các kỳ thi như: IOE (giải Tiếng Anh trực tuyến); Hội khỏe Phù Đổng (cờ vua, đẩy gậy, bơi, bóng bàn, võ cổ truyền, võ nhạc); Cuộc thi Hát tiếng Anh - Music to the soul; Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên - nhi đồng cấp tỉnh, cấp quốc gia…

Ngôi trường của đổi mới và tận hiến

Trường THPT Cẩm Phả hiện có 79 cán bộ, giáo viên, nhân viên. Trong đó, 47 người có trình độ trên chuẩn (chiếm hơn 59%). Nhiều thầy cô là giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, giáo viên chủ nhiệm giỏi, Chiến sĩ thi đua cơ sở. Năm học vừa qua, có 23 thầy cô đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, 2 thầy cô được Chủ tịch UBND tỉnh tặng bằng khen.

Các thầy cô nhà trường luôn mạnh dạn đổi mới phương pháp và mô hình học tập. Các tổ chuyên môn luôn chú trọng tổ chức sinh hoạt chuyên đề, thao giảng, hội thảo chuyên sâu. Mỗi giáo viên đều đăng ký sáng kiến đổi mới phương pháp giảng dạy hằng năm. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn liên trường. Phối hợp chặt chẽ với các trường trong cụm để nâng cao chất lượng ôn thi tốt nghiệp THPT.

Cô Nguyễn Thị Thu Hà, giáo viên Ngữ văn với hơn 21 năm gắn bó trong ngành giáo dục và gần 10 năm giảng dạy dưới mái trường THPT Cẩm Phả, chia sẻ: “Mỗi thế hệ học trò đều để lại trong tôi những dấu ấn đặc biệt. Được nhìn các em trưởng thành, sống nhân hậu và tự tin là món quà vô giá với người làm nghề dạy học. Chúng tôi không chỉ dạy chữ, mà còn gieo những hạt giống yêu thương, rèn kỹ năng sống, truyền cảm hứng để các em biết sống tốt, sống có ích”.

Không chỉ tận tâm, cô Hà cùng tổ Ngữ văn còn tiên phong đổi mới trong phương pháp giảng dạy. Đáp ứng yêu cầu của Chương trình GDPT 2018, các thầy cô tích cực ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. Nhiều tiết học được thiết kế theo hình thức sân khấu hóa, học qua dự án, thảo luận nhóm, tích hợp giáo dục kỹ năng và giá trị sống. Học sinh được làm video cảm nhận văn học, xây dựng kịch bản từ tác phẩm, kể chuyện sáng tạo, kết nối tác phẩm văn học với đời sống thực tiễn. “Để giờ học sinh động, chúng tôi luôn cố gắng thiết kế không gian để học sinh tự do thể hiện chính kiến, cảm xúc, suy nghĩ. Các em được nói về cuộc sống, về khát vọng, về những điều tử tế. Điều ấy giúp môn học này trở thành cầu nối tâm hồn giữa thầy và trò”– cô Hà chia sẻ thêm.

Bên cạnh đó, công tác hướng dẫn học sinh nghiên cứu KHKT là điểm sáng nổi bật của nhà trường. Cô Bùi Kim Thái, giáo viên Sinh học, với hơn 10 năm đồng hành cùng học sinh nghiên cứu đã góp phần đưa nhiều đề tài đạt giải cao. Cụ thể, 4 đề tài được lựa chọn tham dự cuộc thi KHKT cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT (1 giải nhì, 1 giải ba, 1 khuyến khích); 17 đề tài cấp tỉnh (6 giải nhất, 5 giải nhì, 3 giải ba và 3 giải khuyến khích). Đồng thời, nhiều học sinh do cô Thái hướng dẫn đạt giải cao ở các cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng, vận dụng kiến thức liên môn giải quyết các tình huống thực tiễn, thi khởi nghiệp… Theo cô Thái chia sẻ kinh nghiệm, việc chọn đề tài cần sát thực tiễn, phù hợp năng lực học sinh; hướng dẫn học sinh từ khâu hình thành ý tưởng, lập kế hoạch, tìm tài liệu đến trình bày, bảo vệ dự án; kết nối nhà trường với chuyên gia, viện nghiên cứu, trường đại học để hỗ trợ thiết bị, kiến thức chuyên môn. Những mô hình học tập này không chỉ giúp học sinh phát triển toàn diện mà còn nuôi dưỡng tình yêu khoa học, nâng cao năng lực tự học, tự nghiên cứu.

Trường đặc biệt chú trọng giáo dục toàn diện. Các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, pháp luật, kỹ năng sống, hướng nghiệp, giáo dục địa phương được triển khai thường xuyên, gắn với thực tiễn. Nhà trường đã thành lập các CLB như Khoa học, Tiếng Anh, STEM, Văn học… cũng tạo môi trường để học sinh phát triển toàn diện. Hoạt động nghiên cứu khoa học, tổ chức hội sách, giao lưu trực tuyến... được học sinh hưởng ứng tích cực. Không chỉ học sinh, phụ huynh cũng được mời tham gia đồng hành trong các chuyến trải nghiệm, hướng nghiệp, hoạt động cộng đồng như làm sạch bãi biển, hiến máu, thăm di tích lịch sử, tìm hiểu văn hóa địa phương… Sự gắn kết ấy giúp tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh, thân thiện và hiệu quả.

Với những nỗ lực không ngừng trong đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và xây dựng môi trường học tập toàn diện, Trường THPT Cẩm Phả đã ghi dấu ấn bằng những phần thưởng cao quý. Năm 2015, Trường THPT Cẩm Phả được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Đây là ngôi trường phổ thông đầu tiên của tỉnh Quảng Ninh nhận được danh hiệu cao quý này. Trường cũng là đơn vị giáo dục phổ thông đầu tiên của tỉnh được tặng trọn bộ Huân chương Lao động (hạng Ba, Nhì, Nhất), Huân chương Độc lập hạng Nhì.

Ngoài ra, nhiều năm liền nhà trường còn được nhận Cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh Quảng Ninh. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhà trường cũng được trao Huân chương Lao động hạng Ba. Đảng bộ nhà trường liên tục được công nhận trong sạch, vững mạnh tiêu biểu. Từ năm 1990 đến nay, trường liên tục được nhận danh hiệu trường Tiên tiến và Tiên tiến xuất sắc khối THPT toàn tỉnh. Là trường đầu tiên của tỉnh Quảng Ninh có học sinh giành giải Nhì Quốc tế môn Hóa học.

Thầy Trần Mạnh Thắng, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: Danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới là niềm tự hào, nhưng cũng là trách nhiệm. Chúng tôi xác định phải tiếp tục đổi mới, lấy người học làm trung tâm, lấy chất lượng làm nền tảng, lấy sự tử tế làm gốc rễ của giáo dục. Với nền tảng vững chắc, Trường THPT Cẩm Phả đang từng bước chuyển mình để phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông 2018, chú trọng giáo dục phát triển năng lực, phát huy vai trò tự học, tự chủ của học sinh, tích cực áp dụng công nghệ, trí tuệ nhân tạo vào dạy học và quản lý.

Bước vào giai đoạn mới, Trường THPT Cẩm Phả xác định mục tiêu, xây dựng trường học thông minh, thân thiện, hội nhập và phát triển bền vững. Nhà trường chú trọng giáo dục công dân số, kỹ năng mềm, rèn luyện tư duy phản biện, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dạy và học. Hiệu trưởng Trường THPT Cẩm Phả chia sẻ thêm: “Chúng tôi sẽ tiếp tục vun trồng những giá trị cốt lõi của nghề giáo, đó là lòng yêu thương, sự tử tế và tinh thần đổi mới. Mỗi học sinh sẽ là một hạt giống, được ươm mầm trong môi trường tử tế, vững vàng bước vào tương lai”.

Thời gian trôi qua, những người thầy đầu tiên đã nghỉ hưu, những học sinh ngày ấy nay đã thành đạt. Nhưng mái trường Cẩm Phả vẫn rộn vang tiếng trống, tiếng giảng bài. Nơi đây vẫn tiếp tục ươm mầm những ước mơ.

70 năm là chặng đường đáng tự hào và hành trình phía trước còn rộng mở. Với nền tảng vững chắc, đội ngũ tận tâm và khát vọng đổi mới, Trường THPT Cẩm Phả tiếp tục khẳng định là điểm sáng của giáo dục Quảng Ninh - một mái trường Anh hùng trong thời kỳ mới.