Thưởng Tết

Với những người làm công ăn lương, vào dịp cuối năm, ngoài những mối bận tâm khác thì không ai là không nghĩ đến chuyện thưởng tết. Người ở các đơn vị, doanh nghiệp ăn nên làm ra thì chờ đợi với hy vọng mức thưởng năm nay sẽ cao hơn, hay chí ít thì cũng bằng năm ngoái; người ở các cơ quan văn phòng, hành chính v.v.. dẫu biết mức thưởng cũng chẳng nhiều nhặn gì, nhưng vẫn quan tâm bàn tán, bởi như người ta nói: “Một quan tiền công không bằng một đồng tiền thưởng” mà!

Tuy nhiên, năm nay do tình hình kinh tế khó khăn chung, nhiều đơn vị làm ăn thua lỗ chật vật, nên chuyện thưởng tết chắc là không “xôm” được như vài ba năm trước. Ngay ngành Than, mọi năm cứ đến dịp cuối năm là cán bộ, công nhân lại háo hức chờ đợi thưởng tết, thì năm nay xem ra mọi chuyện khá im ắng. Hầu như ở doanh nghiệp nào trong ngành Than, hỏi đến chuyện thưởng tết cho người lao động, lãnh đạo doanh nghiệp đều trả lời “nước đôi”, kiểu: Sẽ cố gắng hết khả năng có thể, tuy nhiên, mức thưởng chắc là khó bằng được năm ngoái…

Ấy là với ngành Than, còn các đơn vị, doanh nghiệp khác trên địa bàn thì cũng chẳng hơn gì! Nói cách khác, “bức tranh” lương, thưởng tết năm nay là khá ảm đạm. Chuyện có doanh nghiệp ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh hay vài, ba tỉnh, thành khác công bố mức thưởng tết cho người lao động lên tới mấy chục triệu đến hàng trăm triệu mà báo chí nêu cũng chỉ là cá biệt, chẳng làm thay đổi được “gam màu” chung của cả “bức tranh”…

Đã đành, kinh tế khó khăn, kinh doanh bị đình trệ, thì thu nhập của người lao động theo đó cũng bị co lại. Và việc thưởng tết cho người lao động không phải là quy định bắt buộc của pháp luật; nó tuỳ thuộc vào khả năng tài chính của mỗi doanh nghiệp. Nhưng như đã nói ở trên, “một quan tiền công không bằng một đồng tiền thưởng”, người lao động sẽ cảm thấy rất buồn lòng nếu như năm hết tết đến mà lương, thưởng lại “èo uột” quá! Nhiều người sẽ cảm thấy nản lòng khi suốt cả một năm cố gắng lao động chăm chỉ, miệt mài mà cuối năm mức thưởng chẳng đủ chi tiêu cho mấy ngày tết. Vậy nên, dẫu khó khăn thì cũng đừng nên coi chuyện thưởng tết cho người lao động là việc nhỏ. Nó thể hiện lương tâm, đạo lý của người lãnh đạo chủ doanh nghiệp. Ấy là chưa nói đến chuyện còn có chủ doanh nghiệp cố vin vào tình hình khó khăn chung để bớt xén tiền thưởng; hoặc dùng tiền thưởng để làm những công việc khác như biếu xén, tặng quà cấp trên, đối tác v.v.. trong khi cán bộ, công nhân ngay tại doanh nghiệp thì… “treo niêu”!

Thiển nghĩ, làm vậy là không khuyến khích người lao động hăng say sản xuất. Là chỉ nhìn thấy cái lợi trước mắt, cái lợi cục bộ mà không nghĩ tới cái lợi lâu dài, bền vững cho doanh nghiệp…

Trung Luận