Thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội

Ngày 3/2/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 09/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương bảo đảm thực hiện nếp sống văn minh, an toàn, tiết kiệm trong các hoạt động lễ hội sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ và Lễ hội xuân năm 2025. Sau đó một ngày, tại hội nghị Ban Bí thư đánh giá việc thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Ất Tỵ năm 2025, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã yêu cầu các lễ hội đầu năm cần tổ chức an toàn, tiết kiệm.

Đã thành nét văn hoá truyền thống tự nhiên từ lâu đời, sau Tết, người Việt thường có nhu cầu tín ngưỡng đi du xuân, vãng cảnh, cầu tài, cầu lộc tại các đình, chùa, đền, miếu. Cũng bởi vậy nên đa phần các lễ hội văn hoá diễn ra vào dịp đầu xuân. Lễ hội nói chung, lễ hội xuân nói riêng chính là nơi lưu giữ, phản ánh chân thực văn hoá của một cộng đồng người, của mỗi vùng đất, biểu hiện qua các tục tế lễ, rước thần, các trò chơi dân gian như đấu vật, đánh cờ, đi cà kheo, kéo co, đánh đu, đánh quay…

Như nhiều địa phương khác, Quảng Ninh cũng là nơi diễn ra nhiều lễ hội trong dịp đầu năm, như Lễ hội Tiên Công (Quảng Yên), Lễ hội đền Cửa Ông (Cẩm Phả), hội Yên Tử (Uông Bí), hội đình Lục Nà (Bình Liêu), hội làng Bằng Cả (TP Hạ Long)… Để các hoạt động lễ hội được tổ chức theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bảo đảm an toàn, lành mạnh, tiết kiệm, thực hiện nếp sống văn minh, phù hợp với truyền thống văn hóa của dân tộc và phong tục, tập quán tốt đẹp của nhân dân các địa phương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan và địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các địa phương, nhân dân và khách du lịch. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động lễ hội.

Thủ tướng cũng yêu cầu các tỉnh, thành phố tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo và lễ hội; đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động, hướng dẫn việc thực hiện tốt các quy định pháp luật về tổ chức các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, lễ hội trên địa bàn. Các cơ sở kinh doanh, dịch vụ phải niêm yết công khai và bán đúng giá niêm yết, không chèo kéo và ép giá, ép du khách mua hàng tại các điểm du lịch, lễ hội, bảo đảm chất lượng hàng hóa, dịch vụ, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để trục lợi, hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc…

Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước, các cơ quan, tổ chức liên quan thực hiện nghiêm kỷ cương hành chính, kỷ luật lao động, không tổ chức du xuân trong giờ làm việc, làm ảnh hưởng đến thời gian, tiến độ giải quyết công việc, nhất là đối với nhân dân địa phương. Tuyệt đối không đi lễ hội trong giờ hành chính, không sử dụng xe công đi lễ hội, trừ trường hợp thực thi nhiệm vụ; không sử dụng ngân sách nhà nước, phương tiện, tài sản công trái quy định cho hoạt động lễ hội. Lãnh đạo các bộ, cơ quan, địa phương không tham dự lễ hội nếu không được cấp có thẩm quyền phân công.

Thủ tướng Chính phủ đề nghị các tầng lớp nhân dân, nhất là cán bộ, đảng viên tham gia theo dõi, đôn đốc triển khai và phản ánh kịp thời cho các cơ quan chính quyền gần nhất, các cơ quan báo chí về những hoạt động không đúng quy định của Đảng và Nhà nước của các cá nhân, tập thể để xử lý kịp thời, hiệu quả.

Thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, từ đầu tháng 1/2025, Sở Văn hoá - Thể thao đã có văn bản gửi các địa phương trong tỉnh đề nghị tăng cường công tác quản lý, tổ chức lễ hội, thành lập đoàn kiểm tra đối với công tác quản lý, công tác chuẩn bị tổ chức lễ hội trên địa bàn Quảng Ninh. Tất cả nhằm mục đích các lễ hội được tổ chức đúng quy định của pháp luật, văn minh, an toàn, tiết kiệm đồng thời, bảo tồn và phát huy được các giá trị văn hoá tốt đẹp của cha ông.