Tăng tốc xây dựng hạ tầng dữ liệu số với nền tảng blockchain quốc gia

Nền tảng blockchain quốc gia do Việt Nam phát triển là lớp xác thực bảo mật, minh bạch cho Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, hướng đến nền kinh tế số đáng tin cậy.

Nền tảng blocchain quốc gia - NDAChain do Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia phát triển và Trung tâm Sáng tạo, Khai thác Dữ liệu (trực thuộc Trung tâm Dữ liệu Quốc gia - Bộ Công an) chủ trì vận hành, ra mắt vào tháng 7.2025.

NDAChain chính thức trở thành lớp xác thực dữ liệu công tư cho các hệ thống trọng yếu như Chính phủ điện tử, tài chính, y tế, logistics và giáo dục, giải quyết các vấn đề nan giải của mô hình lưu trữ tập trung: dễ bị tấn công, thiếu khả năng mở rộng và khó tích hợp với hệ thống toàn cầu.

Tại sao Việt Nam cần blockchain quốc gia?

Với dân số hơn 100 triệu người và tốc độ chuyển đổi số nhanh, khối lượng dữ liệu của Việt Nam đang tăng theo cấp số nhân. Trung tâm Dữ liệu Quốc gia được xây dựng để làm đầu não lưu trữ dữ liệu công dân và quốc gia. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi một cơ chế bảo vệ dữ liệu đầu vào khỏi giả mạo, rò rỉ và lạm dụng.

Blockchain với đặc tính bất biến, minh bạch và phân tán là lựa chọn tối ưu để xác thực và theo dõi nguồn gốc dữ liệu, đặc biệt trong các giao dịch dân sinh và liên thông đa ngành.

Cách NDAChain vận hành

NDAChain là một nền tảng blockchain layer 1 cấp phép, sử dụng 49 nút xác thực công-tư đến từ các cơ quan nhà nước và tập đoàn lớn như Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, Bộ Công an, SunGroup, Zalo, Masan, MISA, Sovico, VNVC…

Mỗi nút xác thực bao gồm: Sổ cái phân tán lưu trữ các giao dịch minh bạch, Hợp đồng thông minh cho phép các giao dịch tự động, Bộ xác thực danh tính kết nối với VNeID và các nền tảng định danh phổ biến.

Toàn bộ hệ thống hoạt động trên giao thức đồng thuận Proof-of-Authority (PoA), bảo mật nâng cao với Zero-Knowledge-Proof (ZKP), tốc độ xử lý lên đến 3.600 giao dịch/giây, độ trễ thấp và khả năng mở rộng dễ dàng.

Từ định danh công dân đến truy xuất hàng hóa

Bên cạnh ứng dụng trong chính phủ số, NDAChain là nền tảng hạ tầng cho NDA DID – giải pháp định danh phi tập trung giúp người dân xác minh danh tính đối tác khi giao dịch, truy cập dịch vụ hoặc ký hợp đồng số. Ứng dụng NDAKey cho phép kiểm tra định danh chỉ trong vài giây, giúp người dùng tránh các rủi ro lừa đảo và giả mạo danh tính.

Ngoài ra, NDAChain còn tích hợp với NDATrace nền tảng định danh, xác thực, truy xuất nguồn gốc hàng hoá quốc gia. Mỗi sản phẩm được gán một mã định danh duy nhất (UID), tuân thủ chuẩn GS1, tương thích với hệ thống EBSI của EU. Điều này giúp doanh nghiệp Việt dễ dàng kết nối chuỗi cung ứng xuyên biên giới và nâng cao niềm tin với người tiêu dùng.

Tầm nhìn đến 2026 - Kiến tạo hệ sinh thái dữ liệu quốc gia

Theo kế hoạch, NDAChain - Blockchain layer 1 sẽ hoàn tất tích hợp vào Trung tâm Dữ liệu Quốc gia trong năm 2025, mở rộng ra các địa phương và trường đại học từ 2026. Giai đoạn tiếp theo sẽ tập trung vào đào tạo nhân lực, thúc đẩy hợp tác quốc tế và triển khai các lớp mở rộng (Layer 2) phục vụ đa ngành.

Với cấu trúc mở và chính sách thúc đẩy tích hợp, NDAChain không chỉ là hạ tầng công nghệ cấp quốc gia, mà còn là cơ hội cho các công ty công nghệ, startup và tổ chức tư nhân cùng phát triển ứng dụng.

Các doanh nghiệp có thể khai thác NDAChain để xây dựng các dịch vụ số, ví dụ như ví định danh, giải pháp chống giả, nền tảng truy xuất, hoặc cổng chứng thực số hóa cho từng ngành dọc.

"NDAChain không chỉ là một nền tảng công nghệ, đó là biểu tượng cho khát vọng số hóa, hội nhập và phát triển bền vững", đại diện Trung tâm Sáng tạo, Khai thác Dữ liệu chia sẻ.