Thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia phục vụ phát triển bền vững đất nước trong giai đoạn mới (Nghị quyết 57). Phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh đã phỏng vấn ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Sở KH&CN để làm rõ về những giải pháp, chính sách cụ thể, quyết liệt của Quảng Ninh đối với việc thực hiện Nghị quyết 57 trong giai đoạn tới.

- Là người đứng đầu Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Quảng Ninh, theo ông Nghị quyết 57 có ý nghĩa chiến lược như thế nào đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian tới?

+ Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, mang tính chiến lược đối với sự phát triển của đất nước nói chung, tỉnh Quảng Ninh nói riêng, tạo nền tảng để hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng dựa vào tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Có thể khẳng định Nghị quyết 57 chính là cơ sở pháp lý và định hướng chiến lược rõ ràng, thống nhất từ Trung ương. Điều này giúp Quảng Ninh có cơ sở vững chắc để cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; tiếp tục hoàn thiện thể chế, xây dựng chính sách đặc thù, thu hút nguồn lực xã hội đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, từ đó nâng cao chất lượng tăng trưởng và năng suất lao động.

Nghị quyết 57 mở ra không gian và động lực mới cho Quảng Ninh trong tái cơ cấu nền kinh tế theo chiều sâu. Các lĩnh vực mà tỉnh có thế mạnh như logistics, du lịch, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp công nghệ cao, khai khoáng… có cơ hội bứt phá mạnh mẽ thông qua áp dụng các công nghệ cao, công nghệ số, công nghệ thông minh và đổi mới mô hình quản trị.

Nghị quyết cũng là cơ sở chính trị, pháp lý quan trọng để tỉnh thúc đẩy mạnh mẽ hơn quá trình chuyển đổi số toàn diện trên tất cả các trụ cột: Chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, qua đó góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Quảng Ninh trở thành tỉnh kiểu mẫu về chuyển đổi số.

Ngoài ra, Nghị quyết 57 giúp Quảng Ninh xác lập rõ vai trò trung tâm đổi mới sáng tạo cấp vùng, tạo cơ hội thu hút các trung tâm R&D, doanh nghiệp công nghệ lớn trong nước và quốc tế đến đầu tư, hợp tác phát triển, nhất là trong bối cảnh tỉnh đang hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và phát triển các KCN, đô thị, dịch vụ thông minh.

- Sở KH&CN đã triển khai những giải pháp gì để tham mưu cho tỉnh thực hiện hiệu quả các mục tiêu đã đề ra trong kế hoạch hành động của Tỉnh ủy triển khai Nghị quyết 57, thưa ông?

+ Ngay sau khi Nghị quyết 57 được ban hành, Sở KH&CN đã tập trung tham mưu triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, nhằm cụ thể hóa các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm của Nghị quyết 57 gắn với điều kiện thực tế của Quảng Ninh. Đó là tham mưu ban hành kịp thời các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 57; tham mưu tổ chức các hoạt động quán triệt, tuyên truyền nghị quyết, nhằm nâng cao nhận thức, tạo đột phá trong đổi mới tư duy và xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ. Qua đó, tạo xung lực và khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, với sự tham gia của hơn 15.600 cán bộ, đảng viên.

Tổ chức Hội nghị ứng dụng dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) phục vụ quản trị và phát triển bền vững tỉnh Quảng Ninh cho gần 6.000 cán bộ, công chức, viên chức; tổ chức tập huấn ứng dụng AI cho cán bộ, công chức của các sở, ban, ngành; xây dựng nền tảng giám sát thực hiện Nghị quyết 57: bc57.quangninh.gov.vn. Tổ chức làm việc trực tuyến với 54 xã, phường, đặc khu để tiếp nhận những khó khăn, vướng mắc, đề xuất đối với quá trình triển khai Nghị quyết 57.

Đặc biệt là đẩy nhanh hoàn thiện các cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ "nút thắt" để chính sách trở thành lợi thế cạnh tranh, trọng tâm là: Khuyến khích thúc đẩy phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; thu hút, hỗ trợ nhân lực về KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các cơ quan của hệ thống chính trị thuộc tỉnh giai đoạn 2025-2030. Các chính sách được ban hành tạo điều kiện thu hút, đáp ứng sự thiếu hụt nhân lực công nghệ thông tin ở các cơ quan.

Phối hợp rà soát tham mưu UBND tỉnh ban hành Chương trình thu hút đầu tư 20 dự án KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để làm cơ sở tổ chức chương trình xúc tiến đầu tư; triển khai xây dựng Đề án phát triển thị trường KHCN đến năm 2030, Đề án khu trình diễn, giới thiệu, chuyển giao mô hình ứng dụng tiến bộ KHCN và lưu trữ nguồn gen; hoàn thiện và trình phê duyệt đề án phát triển các khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; triển khai Trung tâm điều hành thông minh (IOC) cấp tỉnh.

Tham mưu ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược giữa tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn FPT, trong đó năm 2025 tập trung xây dựng 4 trường phổ thông liên cấp tại các phường Mạo Khê, Uông Bí, Hạ Long và Quang Hanh; hợp tác với Trường Cao đẳng Việt Hàn đào tạo theo chuẩn quốc tế. Tiếp tục hỗ trợ thành lập doanh nghiệp KHCN (toàn tỉnh đã có 33 doanh nghiệp), khuyến khích nâng cao năng lực nghiên cứu phát triển các sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới thị trường xuất khẩu. Hoàn thành kết nối 13 cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin quan trọng, nền tảng của quốc gia. Hoàn thành kết nối Hệ thống thông tin giải quyết TTHC theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Tổ chức công bố 13 bài toán lớn của tỉnh trong năm 2025 để thu hút sự tham gia giải quyết của các tổ chức có kinh nghiệm. Tổ chức phiên họp lần thứ nhất của Hội đồng tư vấn cấp tỉnh với sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành trên các lĩnh vực. Phối hợp với các trường đại học, viện nghiên cứu tham gia thực hiện gần 40 nhiệm vụ KHCN cấp tỉnh. Khuyến khích Trường Đại học Hạ Long, Đại học Công nghiệp Quảng Ninh tham gia các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển nhân lực tại chỗ.

- Xin cảm ơn ông!