Phim về Phạm Ngọc Thảo, người tình báo kỳ lạ nhất trong chiến tranh Việt Nam

Phim Giữa vòng vây quân thù do Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) phối hợp với Tổng cục II (Bộ Quốc phòng) thực hiện, ra mắt đúng dịp 30-4, kỷ niệm 50 năm ngày đất nước hòa bình, thống nhất.

Giữa vòng vây quân thù, phim tài liệu đầu tiên về nhà tình báo Phạm Ngọc Thảo sẽ lên sóng VTV1 lúc 21h50 ngày 27-4 này.

Cuộc đời của nhà tình báo Phạm Ngọc Thảo lên phim

Đại tá, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Ngọc Thảo được biết đến qua bộ phim Ván bài lật ngửa nhờ nhân vật Thành Luân (Nguyễn Chánh Tín thủ vai) mà ông chính là nguyên mẫu.

Tuy nhiên những hình ảnh, câu chuyện về sự nghiệp, cuộc đời thật của ông lại rất ít được khai thác và nhắc đến bởi do tính chất của nghề tình báo. Giữa vòng vây quân thù là phim tài liệu đầu tiên nói về huyền thoại này.

Theo thông tin từ VTV, để thực hiện bộ phim, ê kíp sản xuất phải dựa hoàn toàn trên các sự kiện, dữ liệu có thật về ông Phạm Ngọc Thảo, đây cũng là khó khăn lớn nhất.

Nhà báo Lê Thanh Bình, phó trưởng phòng Phim Tài liệu, Ban Chuyên đề - Khoa giáo (VTV), cho biết ê kíp đã mất rất nhiều thời gian để tìm nguồn dữ liệu chính thống.

Tìm lại những nhân chứng, nhân vật đã từng tiếp xúc, gặp gỡ, làm việc với ông (ở cả 2 phía); những thân nhân còn lại của ông ở thời điểm hiện tại.

Trong quá trình "lần giở" đó, những người thực hiện đã tiếp cận được thêm nhiều tư liệu quý. Có cả những nội dung đề cập tới các cuộc đảo chính giai đoạn năm 1960-1965 mà ông Phạm Ngọc Thảo được nhắc đến khá chi tiết trong các tư liệu mật/kín.

VTV cho biết đài muốn khắc họa lại chân dung về một người anh hùng bằng góc nhìn của thế hệ sau.

Các nhà làm phim chọn cách tận dụng những nguồn ảnh và tư liệu, khai thác những xúc cảm còn lại trong ký ức, trí nhớ của mọi người về ông đan xen với những địa danh ông đã gắn bó, hoạt động và ngã xuống.

Người "tài ba và kỳ lạ bậc nhất" của chiến tranh Việt Nam

Ông Phạm Ngọc Thảo sinh năm 1922 tại Long Xuyên trong một gia đình công giáo toàn tòng, trí thức, giàu có bậc nhất Nam Bộ, mang quốc tịch Pháp.

Thay vì trở thành một quan chức hay học giả lớn trong xã hội thuộc địa, ông đã tự nguyện từ bỏ quốc tịch Pháp, lên đường tham gia kháng chiến, bắt đầu hành trình của một người lính, rồi trở thành một chiến sĩ tình báo chiến lược xuất sắc bậc nhất trong lịch sử cách mạng Việt Nam.

Trong giai đoạn từ năm 1960 trở đi, Phạm Ngọc Thảo được biết đến như một "ẩn số" trong những biến động nội bộ của chính quyền Sài Gòn.

Ông tham gia và đứng sau nhiều cuộc đảo chính, trong đó có cuộc đảo chính ngày 1-11-1963 lật đổ anh em Ngô Đình Diệm.

Phạm Ngọc Thảo bị bắt vào ngày 16-7-1965 và hy sinh tháng 7 cùng năm. Năm 1987, ông được công nhận là liệt sĩ. Năm 1995, Nhà nước chính thức truy tặng ông danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Nhà cách mạng, học giả Trần Bạch Đằng đã từng nhận xét: "Các nhà tình báo thông thường có nhiệm vụ giấu mình, thu thập, khai thác tin tức chuyển về trung tâm. Riêng Phạm Ngọc Thảo đi thẳng vào hàng ngũ kẻ thù, tung hoành hoạt động vì Tổ quốc cho tới tận lúc hy sinh..., là người tình báo đặc biệt có một không hai".

Còn cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt từng nói: "Anh Phạm Ngọc Thảo đã nhận một nhiệm vụ đặc biệt, chưa từng có tiền lệ trong công tác cách mạng của chúng ta".

Đó là nhiệm vụ mà theo lời điệp viên Phạm Xuân Ẩn - từng tiết lộ trong cuốn Điệp viên hoàn hảo của nhà sử học người Mỹ Larry Berman - là "nguy hiểm hơn nhiệm vụ của tôi rất nhiều".