Phim hoạt hình Việt chiếu rạp năm nay: Thành công và thất bại

Mùa hè năm nay, các rạp chiếu phim ghi nhận những thay đổi lớn trong dòng phim chiếu rạp. Không chỉ là sự phát triển mạnh mẽ của phim Việt, cạnh tranh ngang ngửa với phim nhập khẩu, mà còn là sự kiện lần đầu tiên có tới hai phim hoạt hình Việt ra rạp.

Lần đầu tiên có hai phim hoạt hình ra rạp

Năm nay, lần đầu tiên các hệ thống rạp trong cả nước có tới hai bộ phim hoạt hình Việt Nam ra mắt gần như đồng thời, vào đúng dịp học sinh bắt đầu nghỉ hè. Đó là “Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội” và “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu”.

Nói về sự kiện này, nhà thơ, nhà phê bình Phong Việt cho rằng, đây là điểm đặc biệt rất lớn của mùa phim rạp hè năm nay. Trước hết, đó là một tín hiệu vui và tích cực, đồng thời là một cú hích cho thị trường phim hoạt hình. Vì trong ngành, ai cũng hiểu làm phim hoạt hình là khó nhất - thể loại lấy đi rất nhiều thời gian công sức cũng như năng lượng sáng tạo của nhà làm phim.

Nhà thơ, nhà phê bình Phong Việt cũng cho biết, trước đây Việt Nam cũng từng có một bộ phim hoạt hình dài chiếu rạp là “Wolfoo”, và phim này cũng có xảy ra tranh cãi bản quyền với bộ phim về chú heo Pepa.

“Tuy nhiên chúng ta vẫn có niềm tự hào rằng, mặc dù chưa thực sự có những bộ phim hoạt hình nổi đình đám ra thế giới và khu vực, nhưng đã có tới 2 bộ phim hoạt hình tự tin ra rạp, trong đó “Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội” cũng có một khoản doanh thu tốt tính đến thời điểm này” – Nhà thơ, nhà phê bình Phong Việt nói.

“Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội” được chuyển thể trên tinh thần của tác phẩm văn học nổi tiếng “Dế Mèn phiêu lưu ký” của nhà văn Tô Hoài, nhưng đã được ê-kip sáng tạo thổi vào hơi thở hiện đại để phù hợp với thị hiếu khán giả ngày nay, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Thay vì chỉ phiêu lưu qua đồng cỏ hay rừng rậm, Dế Mèn và Dế Trũi lại đặt chân đến một “xóm Lầy Lội” – một khu vực từng là cánh đồng xanh mướt, nay biến thành bãi rác thải. Tại đây, họ gặp gỡ nhiều loài côn trùng mới như Râu Que, Bọ Rùa Baby, cùng Đại vương Ếch Cốm – kẻ tự xưng là “bá chủ” của xóm. Hai anh em Dế Mèn phải đối mặt với nhiều thử thách, những trận chiến cam go từ âm mưu đen tối của Ếch Cốm nhằm bảo vệ hòa bình cho cộng đồng côn trùng.

Phim được sản xuất hoàn toàn bởi ê-kíp Việt Nam, với công nghệ hoạt hình 3D hiện đại, thiết kế nhân vật sống động, màu sắc bắt mắt, cảnh quan phong phú. Ê-kíp sản xuất đã mất hơn ba năm để xây dựng toàn bộ thế giới côn trùng sống động, nhân hóa tinh tế nhưng vẫn giữ đúng đặc tính sinh học của từng loài.

Đặc biệt, đây là phim Việt đầu tiên được sản xuất hoàn toàn tại Phim trường số – mô hình sáng tạo liên kết giữa CinePlus, tỉnh Thái Nguyên và Trường đại học Công nghệ thông tin & Truyền thông Thái Nguyên (ICTU), đánh dấu lần đầu tiên trong nước có một bộ phim điện ảnh được sản xuất bởi đội ngũ vừa là giảng viên, sinh viên và chuyên gia công nghệ.

"Trạng Quỳnh thời nhí nhố: Truyền thuyết Kim Ngưu" là dự án hoạt hình 3D đầu tiên được công chiếu trên màn ảnh rộng Việt Nam. Phim do đạo diễn-NSƯT Trịnh Lâm Tùng cùng đội ngũ cộng sự thực hiện với thời lượng dài 90 phút.

Bộ phim thuộc thể loại phiêu lưu, kỳ ảo, hài hước, xoay quanh cuộc phiêu lưu đầy nhí nhố của Trạng Quỳnh cùng nhóm bạn trên hành trình thực hiện mục tiêu riêng của mỗi người và giải cứu thế giới.

Câu chuyện bắt đầu từ việc nhân vật Quỳnh "nhí" cố gắng minh oan cho cha, vô tình kéo các bạn vào hành trình khám phá để chống lại các thế lực thù địch để nhận ra giá trị của những người đồng hành. Phim có hơn 150 nhân vật, tái hiện sự phong phú về văn hóa và phong tục Việt Nam qua ngôn ngữ hoạt hình.

Phim có hình ảnh, màu sắc phong phú với nhiều bối cảnh làng quê long lanh, sông núi kỳ vĩ; các hoa văn họa tiết mỹ thuật trên đồ vật, trang phục, phương tiện được kể, tả trong phim được thực hiện kỹ càng, chi tiết và trau chuốt.

Con đường không trải hoa hồng

Tuy nhiên, con đường ngoài rạp của hai bộ phim lại hoàn toàn khác nhau.

“Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội” được truyền thông, quảng bá khá bài bản, với hình ảnh, clip, các đoạn trích được đăng tải khá nhiều trên các mạng xã hội, thu hút khá nhiều sự tò mò và quan tâm của khán giả. Sau gần hai tháng ra rạp, chú dế đã đem về cho ê-kíp sản xuất 21,1 tỷ đồng, một con số đáng kể đối với một bộ phim hoạt hình trong nước.

Còn "Trạng Quỳnh thời nhí nhố: Truyền thuyết Kim Ngưu" lại không được may mắn như vậy. Đạo diễn, NSƯT Trịnh Lâm Tùng là người vô cùng tâm huyết với mảng hoạt hình. Nhưng anh cũng chỉ có thể tập trung vào làm nghề thôi chứ không thể kiêm nhiệm cả việc quảng bá, truyền thông cho bộ phim. Vào thời điểm “Trạng Quỳnh” ra rạp, khó có thể tìm thấy những thông tin liên quan đến bộ phim như nơi chiếu, thời gian chiếu… như những bộ phim khác cùng chiếu rạp khi đó.

Kết quả là, phim chỉ trụ rạp được vỏn vẹn một tháng, không tiếp cận được số đông khán giả, và doanh thu chỉ hơn 3,2 tỷ đồng. Đây là điều cực kỳ đáng tiếc bởi đạo diễn, NSƯT Trịnh Lâm Tùng đã dồn rất nhiều tâm huyết và công sức cho dự án này, và bản thân bộ phim cũng nhận được những phản hồi tích cực của khán giả.

Nhận xét về “Trạng Quỳnh”, nhà thơ, nhà phê bình Phong Việt cho rằng, đây là điều rất đáng tiếc, bởi vì theo đánh giá của anh, phim này có phần còn nhỉnh hơn so với “Dế Mèn” nhưng phim lại không có được mức doanh thu như kỳ vọng.

“Ở đây, chúng ta phải phân định rõ ràng rằng, một bộ phim có doanh thu tốt thì không hẳn đã là một phim hay, và một bộ phim hay, chưa chắc đã thành công trong doanh thu ngoài rạp” – Nhà phê bình Phong Việt phân tích.

Điều đáng tiếc ở đây là, rõ ràng một bộ phim hay như Trạng Quỳnh, nếu tiếp cận được đông đảo khán giả hơn, có nhiều suất chiếu hơn, có doanh thu tốt hơn, đó chính là động lực cho các nhà làm phim và cũng là động lực cho khán giả để họ thấy rằng, Việt Nam cũng hoàn toàn có thể làm những bộ phim hoạt hình hay, xứng đáng được khán giả Việt ủng hộ ngoài rạp như những bộ phim hoạt hình nước ngoài khác có doanh thu rất cao trong nhiều năm qua.

Với ê-kíp của phim Trạng Quỳnh, nhà phê bình Phong Việt cho rằng, có thể sẽ buồn, hụt hẫng vì mức doanh thu không như kỳ vọng, nhưng trong điện ảnh, đường dài mới biết ngựa hay. “Một cú ngã ngựa của Trạng Quỳnh về doanh thu chưa thể nói lên được điều gì, nhưng tôi tin rằng với tâm huyết của Trịnh Lâm Tùng, của ê-kíp và nhà sản xuất đứng sau bộ phim, một ngày nào đó họ sẽ tạo ra được bộ phim vừa có chất lượng tốt, vừa có doanh thu cao mà vẫn đĩnh đạc bước ra thế giới, như những bộ phim khác” – nhà phê bình Phong Việt khẳng định.

Khán giả và gu phim rạp luôn luôn là điều khó đoán. Ngay cả những bộ phim liên tục thắng to doanh thu phòng vé của Trấn Thành, Lý Hải cũng minh chứng điều này. Nhưng “đường dài mới biết ngựa hay” như nhà phê bình Phong Việt chia sẻ, việc hoạt hình Việt có đến 2 phim tự tin ra rạp năm nay đã là những viên gạch đầu tiên xây nền móng cho sự tự tin và bản lĩnh của nhà làm phim hoạt hình trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt đầy khó khăn này, nhất là những nhà làm phim tâm huyết với nghề và đặt chất lượng nghệ thuật lên hàng đầu.