Đưa câu chuyện văn hoá vào sản phẩm quà tặng

Quảng Ninh có nhiều tiềm năng để biến những sản phẩm OCOP thành những món quà lưu niệm mang đậm dấu ấn văn hóa, trở thành “đại sứ” quảng bá hình ảnh địa phương.

Quảng Ninh là một trong những địa phương tiên phong triển khai chương trình "Mỗi xã, phường một sản phẩm" trên cả nước. Tại Quảng Ninh đã có hàng trăm sản phẩm OCOP thuộc các ngành hàng phong phú như: Thủy hải sản chế biến, chè, mật ong, rượu ba kích, rượu mơ Yên Tử, trà hoa vàng Ba Chẽ, miến dong Bình Liêu, ngọc trai, chả mực Hạ Long, nước mắm sá sùng, mực Cô Tô, gà Tiên Yên, sữa An Sinh, đồ thủ công mỹ nghệ… Theo thống kê, đến nay toàn tỉnh hiện có 417 sản phẩm OCOP đạt từ 3 đến 5 sao.

Quảng Ninh còn có nhiều làng nghề truyền thống có thể sản xuất quà lưu niệm như: Gốm sứ Đông Thành, gốm sứ Ánh Hồng, mỹ nghệ than đá, dệt thổ cẩm các dân tộc thiểu số, hay đan ngư cụ ở Hưng Học. Nhiều sản phẩm trong đó là những sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, thị trường quà lưu niệm tuy đa dạng nhưng lại thiếu đi tính đặc trưng, bản sắc. Những sản phẩm này thường thiếu đi câu chuyện văn hóa và sự kết nối với vùng đất Quảng Ninh ngay từ ở bao bì sản phẩm.

Bởi vậy, câu chuyện đặt ra là sự cần thiết trong việc nâng tầm quà tặng, đồ lưu niệm bắt đầu ngay từ sản phẩm OCOP đã và đang khẳng định được vị thế với nhiều sản phẩm chất lượng cao, được thị trường đón nhận. Việc tích hợp các sản phẩm OCOP vào hệ thống quà tặng không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm mà còn đảm bảo chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và mang đậm giá trị bản địa.

Theo hoạ sĩ Lê Hải Thanh, giảng viên Trường Đại học Hạ Long, bao bì của một sản phẩm OCOP cần được thiết kế hình ảnh văn hoá biển Hạ Long, văn hoá Phật giáo Yên Tử, văn hoá công nhân mỏ. Hay như mua về một sản phẩm mỹ nghệ làm từ vỏ sò, ốc biển đi kèm là một câu chuyện kể về văn hóa biển đảo. Cùng với sự giao thoa nhiều đặc trưng văn hoá, tông màu sáng được sử dụng tạo sự tinh tuý và độc đáo, đưa yếu tố bản địa vào để quảng bá thương hiệu quê hương.

Việc biến sản phẩm OCOP thành những món quà lưu niệm có thể mở ra một kênh tiêu thụ mới, tiềm năng, tiếp cận trực tiếp với hàng triệu du khách đến Quảng Ninh mỗi năm. Từ đó, các cơ sở sản xuất có thể tăng doanh thu và mở rộng quy mô lớn hơn nữa.

Để làm tốt hơn điều đó, Quảng Ninh cần kích hoạt thị trường và khơi dậy sức sáng tạo, mở các cuộc thi sáng tác thiết kế. Mỗi sản phẩm cần được “thổi hồn” bằng những câu chuyện văn hóa, lịch sử đặc sắc. Theo ông Đỗ Kim Cơ, Giám đốc Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam, thay vì chỉ bán một chai rượu mơ, hãy bán câu chuyện về người Dao chưng cất nó, bán một món đồ mỹ nghệ than đá, hãy kể câu chuyện về tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm”. Bên cạnh đó, cần kết nối để các nghệ nhân, các đơn vị sản xuất, nhà thiết kế với nhau để tạo ra những mẫu mã bao bì ý nghĩa.

Trong việc quảng bá, tiếp thị cần phát triển các không gian trưng bày để xây dựng các gian hàng lưu niệm, bán các sản phẩm OCOP theo chủ đề gắn liền với nội dung của điểm đến. Ví dụ, tại Bảo tàng Quảng Ninh, tầng 1 (chủ đề đa dạng sinh học) có thể bán các sản phẩm từ tự nhiên như trang sức vỏ sò, ngọc trai; tầng 2 (lịch sử) trưng bày các mô hình, đồ gốm sứ, thổ cẩm và tầng 3 (ngành Than) giới thiệu các sản phẩm mỹ nghệ từ than đá.

Quà tặng OCOP và sản phẩm lưu niệm không chỉ là một mặt hàng kinh tế, mà còn là công cụ quảng bá văn hóa, một cầu nối đưa hình ảnh Quảng Ninh ra thế giới. Bằng cách kết hợp sức mạnh của chương trình OCOP với di sản văn hóa phong phú, Quảng Ninh hoàn toàn có thể tạo ra một hệ thống những sản phẩm quà tặng lưu niệm sáng tạo, mang đậm bản sắc và có sức hút lâu dài.