Đột phá hạ tầng đưa Quảng Ninh sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương

Trong lộ trình phát triển đến năm 2030, Quảng Ninh đặt mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Để hiện thực hóa khát vọng này, tỉnh xác định hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, chính là nền tảng, động lực và đột phá chiến lược. Bằng việc huy động tối đa mọi nguồn lực, đa dạng hóa hình thức đầu tư, khơi thông các điểm nghẽn và dẫn dắt bằng vai trò của Nhà nước, Quảng Ninh đang chủ động kiến tạo một diện mạo hạ tầng mới, đồng bộ và hội nhập.

Giao thông là trục xương sống cho tăng trưởng, là nền tảng kết nối các khu kinh tế, khu công nghiệp, đô thị, hành lang phát triển và chuỗi giá trị. Quảng Ninh đặt ưu tiên đột phá mạnh mẽ vào hệ thống hạ tầng giao thông chiến lược, hiện đại, đa phương thức. Trọng tâm là hoàn thiện đồng bộ kết nối giữa sân bay, cảng biển, hệ thống logistics và đường bộ, đường sắt, đường ven biển. Giai đoạn 2026-2030, hàng loạt dự án trọng điểm sẽ được tập trung nguồn lực triển khai: Nâng cấp Quốc lộ 4B đoạn qua Quảng Ninh; tuyến đường sắt Yên Viên - Hạ Long; tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái; tuyến đường sắt cao tốc Hà Nội - Hạ Long; cầu Bắc Luân 3; tuyến đường ven biển phía Tây Bắc Vịnh Cửa Lục - cầu Trới 2 - cầu Tình Yêu; đường bao biển kéo dài từ Trần Quốc Nghiễn - cầu Bình Minh - cầu Bang; tuyến đường ven biển phía Bắc Vịnh Cửa Lục kéo dài đến đường dẫn cầu Bình Minh…

Song hành với hạ tầng giao thông, Quảng Ninh tập trung phát triển hạ tầng các khu kinh tế, khu công nghiệp theo hướng đồng bộ, hiện đại, gắn với mô hình sản xuất sạch, thân thiện môi trường, cộng sinh công nghiệp và dịch vụ. Tỉnh ưu tiên phát triển các khu công nghiệp sinh thái, khu phát thải ròng bằng 0, khu công nghiệp chuyên biệt và khu công nghệ cao nhằm thu hút công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao. Các khu vực trọng điểm được quy hoạch trở thành những hạt nhân công nghiệp - dịch vụ mới. Đặc biệt, Vân Đồn được định hướng xây dựng thành đặc khu kinh tế thế hệ mới, ngang tầm khu vực và toàn cầu, trung tâm công nghiệp giải trí, công nghiệp văn hóa, du lịch biển đảo cao cấp, phát triển theo mô hình đô thị thông minh. Cùng với đó, Khu kinh tế ven biển Quảng Yên giữ vai trò động lực tăng trưởng phía Tây của tỉnh; Móng Cái được thúc đẩy trở thành cửa khẩu thông minh, hình thành khu hợp tác ngành nghề qua biên giới với Đông Hưng (Trung Quốc). Đi liền với phát triển công nghiệp, Quảng Ninh kiên quyết giải quyết các điểm nghẽn hạ tầng xã hội tại các khu công nghiệp, như nhà ở công nhân, trường học, bệnh viện, hệ thống kho bãi, đảm bảo điều kiện sống và làm việc thuận lợi, bền vững.

Kinh tế biển luôn là thế mạnh và là trụ cột phát triển dài hạn của Quảng Ninh. Tỉnh đang đẩy mạnh đầu tư phát triển hệ thống cảng biển nước sâu, đồng bộ, hiện đại, hình thành các cảng tàu, âu tàu du lịch đẳng cấp quốc tế. Đây sẽ là động lực quan trọng để phát triển kinh tế, chuỗi khu kinh tế, khu đô thị ven biển, đưa Quảng Ninh trở thành một trong những trung tâm logistics trọng điểm của cả nước. Hiện tại, cảng Vạn Ninh đang được gấp rút hoàn thiện để sớm đưa vào hoạt động. Cùng với đó, các dự án nạo vét luồng hàng hải tại Vạn Gia, Sông Chanh, Hòn Gai đang được đẩy nhanh, mở rộng khả năng đón tàu lớn, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế.

Quảng Ninh cũng đặt mục tiêu xây dựng các đô thị thông minh, văn hóa, sinh thái, thích ứng biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, từng bước đạt các tiêu chí của thành phố trực thuộc Trung ương. Chuỗi đô thị sẽ được kết nối hài hòa, đồng bộ giữa cải tạo, chỉnh trang, tái thiết và xây dựng mới. Một số dự án trọng điểm đang được nghiên cứu và quy hoạch: trung tâm hành chính mới của tỉnh, quảng trường và tượng đài Hồ Chí Minh, trung tâm văn hóa – thể thao – dịch vụ – du lịch ở phía Bắc Vịnh Cửa Lục. Vùng Vịnh Cửa Lục được xác định là hạt nhân kết nối, phát triển đô thị theo mô hình đa cực, mở rộng đô thị về phía Bắc. Không chỉ tập trung vào đô thị và công nghiệp, Quảng Ninh còn quan tâm phát triển hạ tầng nông nghiệp, nông thôn. Các công trình thủy lợi, hồ chứa nước được xây dựng theo hướng đa mục tiêu, bảo đảm an ninh nguồn nước, thích ứng biến đổi khí hậu. Tỉnh cũng chú trọng chỉnh trang nông thôn theo bản sắc văn hóa địa phương, đồng thời thí điểm mô hình “xã thông minh” để lan tỏa ra các vùng ven đô.

Trong lĩnh vực văn hóa - xã hội, Quảng Ninh tập trung phát triển hạ tầng y tế, giáo dục hiện đại, thông minh; hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao đồng bộ, thúc đẩy mô hình đối tác công tư (PPP). Đặc biệt, Vân Đồn được định hướng trở thành trung tâm văn hóa - thể thao - dịch vụ, đăng cai các sự kiện quốc tế tầm cỡ. Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh quy hoạch nhà ở xã hội gắn với hạ tầng đồng bộ, xóa vùng lõm sóng viễn thông, bảo đảm điện lưới ở tất cả xã đảo, nâng cao chất lượng thụ hưởng của người dân.

Để đạt mục tiêu, Quảng Ninh chủ trương khơi thông mọi nguồn lực, lấy vốn nhà nước làm “vốn mồi” để kích hoạt, dẫn dắt nguồn lực xã hội. Tỉnh chú trọng huy động nguồn lực nhàn rỗi trong dân cư, thúc đẩy đầu tư sản xuất - kinh doanh; đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa các dịch vụ công, đặc biệt trong y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao. Việc tháo gỡ vướng mắc cho các dự án BOT, BT, đầu tư công và ngoài ngân sách sẽ được triển khai quyết liệt, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch.

Bằng tầm nhìn chiến lược và quyết tâm chính trị cao, Quảng Ninh đang từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030. Đột phá về hạ tầng không chỉ là động lực phát triển kinh tế – xã hội, mà còn là biểu tượng cho khát vọng vươn tầm, hội nhập và khẳng định vị thế mới của Quảng Ninh trong kỷ nguyên phát triển.