Cách kiểm tra điện thoại có bị theo dõi hoặc cài phần mềm gián điệp hay không

Phần mềm gián điệp có thể âm thầm thu thập dữ liệu cá nhân từ điện thoại.

Trong thời đại số hóa, điện thoại thông minh không chỉ là công cụ liên lạc mà còn lưu trữ nhiều thông tin cá nhân, từ tài khoản ngân hàng đến lịch trình làm việc. Tuy nhiên, sự tiện lợi này cũng đi kèm với nguy cơ bị theo dõi hoặc cài phần mềm gián điệp mà người dùng không hề hay biết.

Theo ông David Emm, chuyên gia bảo mật cấp cao tại Công ty phần mềm chuyên về bảo mật mạng Kaspersky (chi nhánh tại Anh), nhiều phần mềm gián điệp hiện nay có thể hoạt động âm thầm, ghi lại nhật ký cuộc gọi, tin nhắn, vị trí GPS và thậm chí cả âm thanh môi trường mà không để lại dấu hiệu rõ ràng. Tuy vậy, người dùng vẫn có thể phát hiện các dấu hiệu bất thường nếu quan sát kỹ.

Một trong những biểu hiện phổ biến là thiết bị nhanh hết pin hơn bình thường. Phần mềm gián điệp hoạt động ngầm liên tục sẽ tiêu tốn năng lượng, khiến điện thoại nóng bất thường dù không sử dụng.

Ngoài ra, dữ liệu di động tăng đột ngột, đặc biệt khi không có ứng dụng nào đang cập nhật hay truyền tải dữ liệu lớn, cũng là tín hiệu cảnh báo.

Người dùng cũng nên để ý đến các ứng dụng lạ không rõ nguồn gốc hoặc tự động được cài đặt.

Trong phần Cài đặt > Ứng dụng, hãy kiểm tra danh sách và gỡ bỏ những ứng dụng không quen thuộc.

- Trên iPhone, bạn vào mục Cài đặt > Quyền riêng tư > Phân tích & Cải tiến, kiểm tra các báo cáo hoạt động hệ thống để phát hiện những hành vi bất thường.

- Đối với Android, một cách kiểm tra hiệu quả là vào Cài đặt > Bảo mật > Quản trị viên thiết bị, kiểm tra xem có ứng dụng nào đang được cấp quyền quản trị trái phép hay không.

Một dấu hiệu khác là âm thanh lạ khi gọi điện, hoặc điện thoại sáng màn hình bất thường dù không có thông báo. Trong nhiều trường hợp, đây là biểu hiện của các công cụ giám sát kích hoạt ghi âm hoặc quay video từ xa.

Ông Emm khuyến nghị: “Người dùng nên thường xuyên cập nhật hệ điều hành, chỉ tải ứng dụng từ kho chính thức như Google Play hoặc App Store và sử dụng phần mềm bảo mật đáng tin cậy”.

Ngoài ra, khôi phục cài đặt gốc là cách làm sạch thiết bị khi nghi ngờ bị xâm nhập, nhưng cần sao lưu dữ liệu trước khi thực hiện.

Trong một thế giới công nghệ đầy rẫy cạm bẫy số, việc cảnh giác và trang bị kiến thức cơ bản về an toàn thiết bị là chìa khóa để bảo vệ thông tin cá nhân khỏi những con mắt vô hình.