Xếp hàng mua vàng: Nhắm mắt mua đại, rước hại về sau

Sốt ruột vì gần tháng nay giá vàng tăng, sẵn có tiền phụ cấp từ công ty, anh Nguyễn Văn Tuệ (30 tuổi, ngụ phường Thủ Đức, TP.HCM) mua mấy chỉ vàng làm của để dành.

Bận trực không đi xếp hàng được, anh nhờ người bạn làm ở công ty khác giờ giấc tự do hơn mua giùm.

Trong số những người kiên nhẫn xếp hàng chờ mua, nhiều người tuổi đời còn trẻ chọn vàng là kênh đầu tư, dành dụm. Phập phồng theo giá vàng, chưa chắc lời - lỗ thế nào, họ vẫn mua trước rồi tính sau.

Kênh đầu tư vàng từ "thời ông bà anh"

Anh Tuệ mua vàng để dành từ 6 năm nay. Mấy ngày này, thấy mua vàng nhẫn SJC phải chờ đợi không tiện nên anh ra một tiệm vàng ở khu chợ Bà Chiểu. Hôm trước anh mua cái rẹt, nhưng hôm sau đến, nhân viên hướng dẫn qua chi nhánh cách đó vài căn để xếp hàng. "Lúc đó tôi với mấy người nữa thấy đợi lâu, trời sắp mưa nên đi về. Có người nói xếp hàng mà mua được có 1 chỉ không ăn thua".

Sau đó anh Tuệ nhờ một người bạn ở công ty khác sáng hôm sau mua giùm, có gì sẽ mời cà phê "bù đắp". Đi mua vàng mà chờ còn hơn chờ người yêu! Hai người bạn cập nhật thông tin qua chat, từ lúc xếp hàng đến lúc mua được dài cả cổ. Nhưng nhìn xung quanh ai cũng đứng mỏi chân, nói chuyện rôm rả giết thời gian, bạn anh thấy cũng... vui. Họ mua hai chiếc nhẫn loại 5 phân, chia mỗi người một chiếc.

Anh Tuệ chia sẻ mình học theo các bà, các mẹ ở quê mua vàng để dành, từ hồi vàng giá hơn 3,5 triệu đồng/chỉ. Có khi lãnh lương anh mua 1 chỉ hoặc 5 phân, cuối năm dồn tiền tiết kiệm lại anh sẽ mua vài chỉ.

Thu nhập chính từ việc kinh doanh cửa hàng hoa tươi tại TP.HCM, anh Trần Nam (37 tuổi, phường Thủ Đức) cho biết mỗi tuần đều mua một ít vàng SJC. Nếm cảnh xếp hàng mua vàng mấy ngày nay, anh kể chỉ khoảng một tuần trước cửa hàng SJC ở phường Bàn Cờ này còn vắng khách, có thể mua không giới hạn và nhanh chóng.

"Có lần buổi chiều tôi mua vàng miếng 135,3 triệu đồng/lượng, sáng hôm sau vàng tụt còn 131 triệu đồng/lượng, lỗ ngay 4 triệu đồng/lượng luôn", anh nói.

Anh Nam tâm sự từng đầu tư rất nhiều tiền vào bất động sản, nhưng vài năm gần đây thị trường này không còn thanh khoản tốt nên anh quay về kênh vàng để tích lũy tài sản. Còn việc kinh doanh trái cây miền Tây ngày trước "lời ngon lành luôn", nhưng giờ anh than tiêu thụ chậm. Anh kể thời đó mình đi làm toàn chạy ô tô chứ không thèm đi xe máy, thậm chí còn hướng dẫn người này người kia kiếm tiền từ việc đi mua bán chung.

Suy nghĩ của anh Nam tương tự như của bà T.D. (70 tuổi, ngụ phường Bình Thạnh). Bà kể kể năm ngoái con mua chung cư nên bà cho 7 lượng vàng.

"Hổm nó xoay được tiền nên cho lại tôi. Định ra mua một lèo 6-7 cây, ai ngờ giờ mỗi ngày chỉ mua được một chỉ. Biết tới chừng nào được số vàng như năm ngoái", bà nói. Bà còn cho biết con mình khuyên nhủ bây giờ gửi tiết kiệm lãi không bao nhiêu, hùn hạp mua nhà mua đất thì thị trường đang eo sèo...

Cũng chọn vàng "giữ của", anh Văn Khang (42 tuổi, phường Tân Bình) cho biết hai hôm nay phải sắp xếp việc kinh doanh để xếp hàng mua vàng miếng. "Những cửa hàng ngoài gần nhà tôi đều đã hỏi qua nhưng giá chênh hơn vài triệu, chất lượng lại không chắc nên ra đây cho yên tâm, nhưng mà đông quá xá", anh giải thích.

"Mua để đầu giường cho yên tâm", anh dí dỏm. Anh kể về một lần chớp thời cơ: "Bữa đó giá vàng từ hơn 137 triệu/lượng tụt xuống còn 130 triệu/lượng nên tôi mua ngay 4 lượng luôn. Dù mua ở ngoài giá chênh hơn trong cửa hàng SJC chính thức 2 triệu nhưng vẫn chấp nhận được".

Anh kể thêm, chỉ sau một đêm giá vàng lại đổi khác. "Qua hôm sau hỏi thì giá lên khoảng 131 triệu/lượng, tôi không chốt. Tới chiều lên 134 triệu, rồi hôm sau nữa đã 135 triệu rồi", anh nói.

Tùy mục đích mua mà cân nhắc, có sự dự báo

Những câu chuyện của anh Nam, anh Khang chỉ là hai trong số rất nhiều trường hợp đang bị cuốn vào vòng xoáy giá vàng. Biến động liên tục của thị trường, cùng tâm lý sắm vàng phòng thân, khiến người dân tiếp tục đi mua "cho chắc ăn".

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, tình trạng người dân xếp hàng chờ mua từng chỉ vàng cho thấy cầu đã vượt cung và tâm lý kỳ vọng thu lời từ vàng vẫn rất lớn. Những điều này diễn ra trong bối cảnh dự báo giá vàng thế giới còn biến động mạnh, dẫn đến biểu hiện trên thị trường cung chưa đáp ứng cầu, khi mỗi người chỉ mua được một số lượng khống chế.

Theo ông Long, thời điểm này người mua vàng tùy theo hình thức, mục đích đầu tư là lướt sóng, đầu tư ngắn hay dài hạn mà cân nhắc. Chẳng hạn với những ai mua theo dạng lướt sóng, vừa rồi có thời điểm giá vàng tăng cao nhưng lại giảm sau đó dẫn đến lỗ.

Bên cạnh đó, người mua cần có sự dự báo, nắm được xu hướng tăng giảm của giá vàng, tránh đầu tư theo phong trào, theo đám đông. Và người mua lưu ý khi giao dịch đối với vàng không rõ nguồn gốc, không được kiểm định... để tránh những rủi ro.

Còn theo luật sư Phạm Hoàng Lộc (Đoàn luật sư Cần Thơ), nếu dòng tiền của người dân chỉ dồn vào một kênh đầu tư duy nhất là vàng, mà không phân bổ cho các lĩnh vực sản xuất - kinh doanh khác, nền kinh tế sẽ chịu tác động tiêu cực trong dài hạn.

"Vàng có thể giúp bảo vệ tài sản cá nhân trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài sẽ làm mất đi nguồn lực đầu tư cho các ngành kinh tế khác. Ngược lại, nếu nhà đầu tư phân bổ hợp lý giữa thị trường vàng và các kênh kinh doanh, nguồn vốn này sẽ trở thành động lực cho phát triển kinh tế", ông Lộc nói.

Ông Lộc chia sẻ thêm hiện nay nhiều giao dịch vàng không có hóa đơn, chứng từ đầy đủ hoặc sau thời gian dài người dân không còn giữ giấy tờ, khiến việc tính thuế lợi nhuận khi bán lại gặp khó khăn. Bên cạnh đó, giá vàng trong nước đang cao và chênh lệch lớn so với thế giới, trong khi Nhà nước vẫn đang nghiên cứu các biện pháp bình ổn.

"Đầu tư vàng luôn có rủi ro. Trước khi mua, người dân cần theo dõi thị trường, tìm hiểu kỹ và tránh tâm lý FOMO (nỗi sợ bị bỏ lỡ - PV) để hạn chế rủi ro", luật sư Lộc khuyến cáo.