Quảng Ninh thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 15/6 Vì một chính quyền phục vụ, gần dân, sát dân

Quảng Ninh đang nỗ lực xây dựng một nền hành chính "của dân, do dân, vì dân", với mục tiêu nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền các cấp. Tỉnh đặc biệt chú trọng kiện toàn bộ máy, tăng cường phân cấp, ủy quyền và đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát để đảm bảo kiểm soát quyền lực và phục vụ tốt hơn cho người dân.

Các cấp chính quyền không ngừng được kiện toàn và tinh gọn, hướng tới một bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Việc tăng cường phân cấp, ủy quyền đi đôi với ràng buộc trách nhiệm và công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát chặt chẽ, góp phần xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực minh bạch. Điển hình là sự thành công của cuộc bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026: Tỷ lệ trúng cử bình quân cao hơn so với các nhiệm kỳ trước (lần lượt 8.94% và 9.41%), cho thấy niềm tin của cử tri vào bộ máy lãnh đạo.

Trong đó HĐND các cấp, đặc biệt là cấp tỉnh, đã có nhiều đổi mới trong tổ chức và hoạt động. Chất lượng các kỳ họp được nâng lên rõ rệt, giúp HĐND kịp thời quyết định những vấn đề quan trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh. Đoàn ĐBQH tỉnh tích cực nắm bắt thực tiễn, nghiên cứu và đề xuất nhiều nội dung quan trọng. Những đóng góp này đã được Trung ương tiếp thu, góp phần hoàn thiện thể chế pháp luật quốc gia. UBND các cấp không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả, đặc biệt chú trọng tăng cường trách nhiệm người đứng đầu. Công tác CCHC và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh được đẩy mạnh, hướng tới xây dựng một chính quyền gần dân, sát dân, vì nhân dân phục vụ. Tính công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình được tăng cường, đồng thời siết chặt kỷ luật, kỷ cương và đạo đức công vụ.

Tỉnh thực hiện hiệu quả Chiến lược cải cách tư pháp hiệu quả, xây dựng các cơ quan tư pháp trong sạch, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, cùng với các thiết chế tư pháp nghiêm minh, dễ tiếp cận. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật được triển khai thường xuyên với nhiều hình thức thiết thực và hiệu quả. Từ đầu nhiệm kỳ tới nay, tỉnh đã tổ chức 154 hội nghị tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, 60 phiên tòa giả định đã tiếp cận gần 68.000 lượt người nghe; đồng thời thường xuyên quán triệt các luật mới ban hành. Công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra đối với hoạt động tư pháp và bổ trợ tư pháp được đẩy mạnh. Nhờ đó kết quả điều tra các vụ án đạt cao, cam kết không để xảy ra vụ việc oan sai.

Công tác tiếp công dân được duy trì nền nếp, chuyên nghiệp. Tỉnh tăng cường giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) từ cơ sở, hạn chế tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp. Mục tiêu là đạt được: "3 tăng" (Tăng tính tự giác, sự gương mẫu, nhận thức, trách nhiệm của tập thể lãnh đạo và người đứng đầu; Tăng cường hiệu lực, hiệu quả của công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực và chấp hành pháp luật tố tụng hành chính, thi hành án hành chính; Tăng cường niềm tin của người dân, doanh nghiệp); "3 giảm" (Giảm đơn thư KNTC, kiến nghị, phản ánh mới, phát sinh vụ việc mới, đặc biệt là vụ việc phức tạp, tập trung đông người, vượt cấp và tái khiếu nại, tố cáo; Giảm số vụ việc chậm xem xét, giải quyết, chất lượng hạn chế, sai sót về trình tự, thủ tục, đặc biệt là chất lượng giải quyết khiếu nại lần 1 thấp, không giải quyết hết thẩm quyền, trách nhiệm, đùn đẩy, né tránh, chậm thi hành các bản án hành chính có hiệu lực thi hành; Giảm số đầu mối cơ quan, đơn vị, tổ chức không tự kiểm tra, tự phát hiện, tự xử lý các vụ việc tham nhũng, tiêu cực, lãng phí);  "3 không" (Không để phát sinh "điểm nóng" về KNTC, vụ việc tham nhũng, tiêu cực gây bức xúc dư luận, giữ vững ổn định và hình ảnh Quảng Ninh; Không để xảy ra mất đoàn kết nội bộ trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là tình trạng đơn thư tố cáo nặc danh, mạo danh trong đội ngũ CBCCVC; Không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, thờ ơ, vô cảm đối với công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, thi hành án, tránh để các thế lực thù địch lợi dụng kích động, lôi kéo quần chúng nhân dân gây mất ANTT.

Nhờ những nỗ lực này, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, lực lượng chức năng và các địa phương đã phối hợp giải quyết ổn định 556/578 vụ khiếu kiện ngay tại cơ sở, ngăn chặn hiệu quả hình thành các "điểm nóng" về ANTT trên địa bàn.

Các địa phương đang thử nghiệm mô hình chính quyền 2 cấp,  trong đó việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã hướng đến xây dựng chính quyền địa phương tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và thực sự gần dân, sát dân, vì dân. Đây cũng là cơ hội để mở rộng dư địa và không gian phát triển mới cho từng địa phương. Tuy nhiên để hiện thực hóa mục tiêu đó, đòi hỏi tinh thần quyết tâm cao, sự nỗ lực bền bỉ của đội ngũ CBCCVC. Trước yêu cầu mới, toàn hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở cần phát huy tinh thần đoàn kết, đồng sức, đồng lòng, góp phần triển khai thành công mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đáp ứng kỳ vọng và niềm tin của nhân dân. Theo đúng lộ trình Trung ương đề ra, từ ngày 1/7/2025, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp chính thức đi vào hoạt động trong cả nước. Từ thời điểm này, các đơn vị hành chính mới sau sắp xếp sẽ chính thức được công bố và hoạt động. Quảng Ninh là một trong những tỉnh đầu tiên trong nước vận hành thử nghiệm chính quyền 2 cấp trước thời điểm ngày 1/7 (từ ngày 15-30/6/2025). Mục đích của giai đoạn thử nghiệm này là để kiểm tra, rà soát lại toàn bộ hệ thống vận hành, phát hiện những vướng mắc, bất cập (nếu có) khi bỏ cấp huyện, từ đó kịp thời chấn chỉnh, khắc phục trước khi chính thức chuyển đổi sang mô hình mới.