Thứ trưởng Bộ Y tế: Thuốc giả chủ yếu ở kênh bán lẻ, mua trên mạng

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh rằng thuốc giả chưa phát hiện ở cơ sở khám chữa bệnh mà chủ yếu phát hiện qua kênh bán lẻ, thương mại điện tử.

Sáng 21-8, Ủy ban Văn hóa và xã hội phối hợp Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường và Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tổ chức phiên giải trình về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Có nơi người dân mua sản phẩm không biết thật hay giả

Báo cáo tại phiên giải trình, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho hay sản xuất, lưu hành thuốc giả không chỉ xuất hiện ở quốc gia kém phát triển mà còn ở các nước đang phát triển như Mỹ, châu Âu.

Hằng năm, Việt Nam lấy 38.000 mẫu thuốc tại các cơ sở. Kết quả cho thấy tỉ lệ thuốc giả, không đạt chất lượng giảm mạnh từ 10% (năm 1990 - 1991) xuống dưới 2% những năm gần đây.

“Chưa phát hiện thuốc giả ở cơ sở khám chữa bệnh, mà chủ yếu phát hiện qua kênh bán lẻ, thương mại điện tử”, ông Tuyên khẳng định.

Ông Tuyên thông tin, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhận định, tỉ lệ thuốc giả, kém chất lượng ở Việt Nam ở mức thấp và trung bình trên thế giới.

Tuy nhiên, Bộ Y tế cũng thẳng thắn nhìn nhận, gần đây, có những vụ việc bán thuốc kháng sinh giả tại Hà Nội, Cần Thơ... hay nhiều vụ kinh doanh thực phẩm giả trên nhiều địa bàn.

Nguyên nhân được chỉ rõ, do nhu cầu của nhân dân tăng cao; công nghệ in ấn bao bì, thương mại điện tử phát triển... tạo thuận lợi cho hàng giả, trong đó có thuốc giả dễ được tiêu thụ.

Ngoài ra, các cá nhân, đơn vị cũng lợi dụng tâm lý mua hàng giá rẻ của người tiêu dùng để điều trị; bất chấp các quy định pháp luật vì lợi nhuận, lợi ích cá nhân...

Về vấn đề thực phẩm, từ 1-1 đến 30-6, Cục An toàn thực phẩm đã giám sát 22.347 sản phẩm thực phẩm, phát hiện 741 sản phẩm không đạt.

Toàn ngành y tế đã kiểm tra 607.489 cơ sở, xử lý 9.790 cơ sở vi phạm với tổng số tiền phạt 51,13 tỉ đồng; đình chỉ hoạt động 128 cơ sở, tiêu hủy sản phẩm tại 306 cơ sở và chuyển 18 vụ việc cho cơ quan khác xử lý.

Theo ông Tuyên, hậu quả của việc phát hiện nhiều vụ thuốc giả, thực phẩm giả không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe mà còn cả niềm tin của người dân.

“Tại một số địa phương, người dân khi đi mua sản phẩm, không biết mua cái này là thật hay giả. Rõ ràng là sản phẩm chân chính nhưng vẫn bị làm giả”, ông Tuyên nêu.

Bộ Y tế vừa qua ban hành 7 thông tư hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược.

Ông Tuyên chia sẻ, vụ việc đường dây thuốc giả ở Thanh Hóa cũng do Bộ Y tế phát hiện, sau đó phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý. Tương tự là vụ việc kẹo Kera. Thứ trưởng Tuyên cho hay, vụ này “kiểm nghiệm rất vất vả và tốn kém”.

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng nêu hạn chế trong công tác phòng, chống thuốc giả hiện nay là do một số địa phương còn coi đây là nhiệm vụ của ngành y tế. Quy định của pháp luật cũng chưa phân định còn chưa rõ người rõ việc giữa các bộ.

“Người dân ở nước ngoài mua thuốc phải theo toa. Nhưng ở Việt Nam, cứ hắt hơi, sổ mũi là ra cửa hàng thuốc mua”, ông Tuyên nêu.

Ông Tuyên kiến nghị, cần phải xem phòng chống thực phẩm, thuốc giả là nhiệm vụ chính trị quyết liệt không ngừng nghỉ. Bên cạnh đó là tăng cường giám sát tối cao, chuyên đề; phối hợp các bộ ngành xây dựng phong trào “toàn dân phòng chống tội phạm”...

Thuốc giả, thực phẩm giả là "chủ đề nóng" từ mỗi gia đình và người dân

Phát biểu khai mạc, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đánh giá rằng thuốc giả, thực phẩm giả là “chủ đề nóng” từ mỗi gia đình và người dân.

Bà nhấn mạnh, thực phẩm giả, thuốc giả có tác hại rất lớn tới nền kinh tế, đến mức có thể coi đây là hiểm họa. Nguy hiểm nhất là thuốc giả, thực phẩm giả tác hại lâu dài tới tính mạng người sử dụng.

Bà khẳng định, Đảng và Nhà nước luôn xác định, bảo vệ sức khỏe nhân dân là một trong những mục tiêu hàng đầu và quan điểm đấu tranh quyết liệt để triệt tiêu hiểm họa này.

Từ đầu năm tới nay, Thủ tướng đã chỉ đạo tuyên chiến không khoan nhượng với thuốc giả, thực phẩm giả.

Bà đề nghị phiên giải trình làm rõ những khó khăn, từ đó có kiến nghị, giải pháp tháo gỡ kịp thời vướng mắc từ các khâu phòng ngừa, hành vi quảng cáo; sản xuất, lưu hành thuốc giả, thực phẩm giả...

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ mục đích của phiên giải trình nhằm đánh giá tình trạng sản xuất kinh doanh, lưu hành thuốc giả, thực phẩm giả thời gian gần đây.

Đồng thời, đánh giá kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn và nguyên nhân trong phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Trên cơ sở đó đề xuất, kiến nghị giải pháp để phòng, ngăn chặn, đẩy lùi vấn nạn xã hội về quảng cáo, sản xuất, kinh doanh thuốc giả, thực phẩm giả.