Ta khác, họ khác

Sếp tôi đi Singapore tham quan, học tập kinh nghiệm về, bảo với anh chị em trong cơ quan:

- Các cậu biết không, ở Singapore, chuyện dạy thêm, học thêm không hề bị cấm đoán gì hết; các giáo viên nếu có điều kiện cứ việc tổ chức các lớp dạy thêm; chỉ có điều không được dạy thêm cho học sinh nơi trường mình đang công tác…

Tôi đưa chuyện này ra kể lại cho ông bạn hàng xóm, người lâu nay vẫn thường “dị ứng” với chuyện dạy thêm, học thêm tràn lan:

- Bác thấy chưa, em đã bảo dạy thêm, học thêm là tốt! Vấn đề là cách tổ chức dạy thêm, học thêm như thế nào cho phù hợp thôi!

- Thế chú bảo cái cách mà ở cái nước Singapore ấy người ta làm là phù hợp với ta sao?

- Phù hợp quá đi chứ! Thứ nhất, bác xem, nếu chỉ dạy thêm cho học sinh ở các trường khác thì làm sao giáo viên có thể ép buộc các em phải đi học thêm được? Như vậy đây là sự dạy và học hoàn toàn tự nguyện nhé! Thứ hai, một khi chỉ dạy cho học sinh trường khác thì đâu có chuyện “dạy đón” chương trình, em nào không học thêm, đến giờ học chính khoá cứ ngơ ngác như “vịt nghe sấm” nào? Thứ ba, đã không phải là học sinh của mình thì làm gì có chuyện không đi học thêm sẽ bị cô giáo “trù” rồi cho điểm kém? Xét cho cùng, cái chuyện dạy thêm, học thêm tràn lan thời gian qua bị dư luận phản đối ầm ĩ cũng chỉ vì có thế mà thôi; vậy thì nếu dạy thêm, học thêm mà không dẫn đến những “mặt trái” ấy là đáng khích lệ quá đi chứ, sao phải cấm cấm đoán đoán như hiện nay?

- Chú nói nghe có vẻ có lý! Nhưng tôi nói thật, nếu ta áp dụng quy định dạy thêm, học thêm như nước họ thì chú nghĩ là không nẩy sinh tiêu cực được à? Chú biết rồi đấy, lương giáo viên vốn thấp, lại không có “khoản này, khoản nọ” như ở các ngành khác nên “thu nhập phụ” từ dạy thêm đôi khi còn cao hơn cả “thu nhập chính”… Vậy nếu cho phép dạy thêm “theo kiểu Singapore”, thử hỏi họ sẽ dồn tâm huyết cho nhóm đối tượng nào? Tôi cá là không phải cho các em học sinh ở trường mình đâu! Không những thế, biết đâu có khi còn phát sinh những “mặt trái” tai hại hơn; tỷ dụ như nếu giáo viên ở hai trường thoả thuận “trao đổi” học sinh với nhau chẳng hạn… Lúc ấy thì mọi chuyện lại vẫn như xưa, chẳng có gì khác cả.   

- Bác chỉ lo xa, cùng với việc cho dạy thêm theo cách này thì phải tăng cường công tác quản lý, kiểm tra chất lượng giảng dạy tại trường của các giáo viên chứ?

- Khổ, thì ngành giáo dục lâu nay vẫn nói phải tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát v.v.. đấy chứ! Nhưng nếu quản lý, kiểm tra, giám sát chặt chẽ thì ngay cả việc dạy thêm, học thêm theo “cách của ta” trước đây cũng chẳng thể phát sinh tiêu cực được đâu! Và cũng chẳng có chuyện dạy thêm, học thêm theo kiểu… “đánh du kích” đang diễn ra ở trường này, trường nọ như hiện nay đâu. Vấn đề là ở chỗ đó!

- Thế nghĩa là theo bác, bên Singapore người ta không biết việc dạy thêm học thêm (cho dù là theo cách của họ) vẫn sẽ phát sinh những “mặt trái” hay sao?

- Ô hay, cái chú này, điều ấy thì còn phải xem cách họ quản lý nhà trường ra sao? Xem giáo viên bên họ có thích thú với dạy thêm để kiếm “thu nhập phụ” như ở ta hay không? Rồi còn xem phụ huynh học sinh bên họ có nhiệt tình cho con đi học thêm hay không nữa? Và học thêm là để nâng cao chất lượng thực sự hay là vì những lý do “tế nhị” như ở ta? v.v.. Nói tóm lại, ta khác, họ khác, phải “cận mục sở thị” mới biết được! Sao chú không hỏi ông sếp của chú người vừa mới đi Singapore về, mà lại đi hỏi tôi?

- !!

Trung Luận