Đồng lòng chống dịch

Tại Quảng Ninh, 100% khu dân cư trên địa bàn tỉnh đã bổ sung vào hương ước, quy ước các quy định về phòng, chống dịch Covid-19. Cách làm đổi mới, linh hoạt này tiếp tục góp phần phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân để sớm đẩy lùi dịch bệnh.

Đổi mới hương ước, quy ước

Hương ước, quy ước đóng vai trò quan trọng để định hình lối ứng xử chuẩn mực trong cộng đồng làng, xã; giúp hạn chế, đẩy lùi những hủ tục, tập quán lạc hậu, gìn giữ và phát huy các giá trị tốt đẹp, xây dựng nếp sống văn minh.

Tại Quảng Ninh, việc xây dựng hương ước, quy ước ở khu dân cư ngày càng đi vào quy củ, thể hiện sự công khai, minh bạch, được đông đảo nhân dân tham gia, góp ý và thống nhất cao. Nội dung trong hương ước, quy ước quy định rõ những việc “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” như: Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; an ninh trật tự; khuyến học, khuyến tài; trách nhiệm, nghĩa vụ của từng cá nhân, từng gia đình trong thực hiện các tiêu chí về xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hoá, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và trong xây dựng nông thôn mới...

Đặc biệt, các hương ước, quy ước trong khu dân cư của Quảng Ninh từ năm 2021 đã có một sự thay đổi đáng kể, chưa từng có. Đó là, lần đầu tiên người dân thông qua các nội dung liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19. Cụ thể, tháng 11/2021, nhân ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, 100% khu dân cư trong toàn tỉnh đã tiến hành lấy ý kiến, biểu quyết của nhân dân về việc bổ sung vào hương ước, quy ước các quy tắc ứng xử gắn với các quy định về phòng, chống dịch Covid-19, đảm bảo nguyên tắc “3 an toàn” (cá nhân an toàn, gia đình an toàn, cộng đồng an toàn). Sự đổi mới trong chính các hương ước, quy ước trong cộng đồng dân cư tiếp tục cho thấy những nỗ lực của tỉnh, sự chung tay của người dân, để sớm đẩy lùi dịch bệnh Covid-19.

Huyện Đầm Hà là một trong những địa phương đầu tiên trên địa bàn tỉnh tổ chức lấy ý kiến và hoàn thành việc bổ sung vào hương ước, quy ước các quy tắc ứng xử gắn với các quy định về phòng, chống dịch Covid-19. Ông Nềnh Quốc Sinh, Trưởng Ban Dân vận Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Đầm Hà, cho biết: Ngay trong ngày Đại đoàn kết toàn dân tộc được tổ chức vào tháng 11/2021, 76/76 khu dân cư trên địa bàn huyện đã đồng loạt lấy ý kiến và nhận được sự thống nhất cao của nhân dân về việc bổ sung vào hương ước, quy ước các quy định về phòng, chống dịch Covid-19. Trong đó, tập trung quy định ứng xử của từng cá nhân, hộ gia đình trong phòng chống dịch như: Tự giác tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc 5K; tiêm đủ 2 mũi vắc-xin theo chỉ định; mỗi hộ gia đình tự theo dõi sức khỏe, tự đo thân nhiệt cho các thành viên trong gia đình; các thành viên đi, đến, về từ vùng có nguy cơ phải tuân thủ cách ly tại nhà theo quy định... Gắn việc thực hiện những quy định về phòng, chống dịch Covid-19 với các tiêu chí đánh giá, bình xét danh hiệu thi đua "Gia đình văn hóa", "Thôn văn hóa”.

Tương tự, tại TP Hạ Long 100% thôn, khu cũng đã tiến hành bổ sung, điều chỉnh hương ước, quy ước để phù hợp với tình hình mới. Trong đó, quy định cụ thể trách nhiệm của người dân trong thực hiện các biện pháp thích ứng an toàn với dịch bệnh và các bệnh truyền nhiễm, thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Để tạo sự thống nhất, hiệu quả trong triển khai thực hiện, thành phố đã có hướng dẫn bằng văn bản và phân công cán bộ trực tiếp tới các phường, xã thực hiện rà soát, điều chỉnh, bổ sung hương ước, quy ước trên địa bàn. Ban Công tác mặt trận từng thôn, khu phố chủ động triển khai các bước theo trình tự xây dựng, bổ sung hương ước, quy ước tại Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg (ngày 8/5/2018) của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể tuyên truyền, phổ biến, vận động nhân dân thực hiện nghiêm túc hương ước, quy ước sau khi được thành phố phê duyệt. Các bản hương ước, quy ước sau khi được thẩm định, phê duyệt được niêm yết công khai tại nhà văn hóa thôn, khu để toàn thể nhân dân cùng thực hiện.

Ông Đồng Văn Hạnh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Hạ Long, cho biết: Trên cơ sở các điều khoản phòng, chống dịch bệnh Covid-19 theo nguyên tắc “3 an toàn” đã được người dân đồng thuận, các xã, phường trên địa bàn thành phố vẫn tiếp tục bổ sung, điều chỉnh đưa vào hương ước, quy ước của khu dân cư và triển khai thực hiện để mỗi người dân, mỗi gia đình chung tay đoàn kết cùng cộng đồng ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh. Ban Chỉ đạo Phòng chống dịch Covid-19 các xã, phường chủ động phối hợp cùng các khu dân cư tăng cường giám sát việc thực hiện hương ước, quy ước. Trong quá trình kiểm tra, giám sát, nếu phát hiện các tổ chức, cá nhân vi phạm, sẽ nhắc nhở và có biện pháp xử lý kịp thời.

“Bức tường thành” chống dịch ở khu dân cư

Sau gần 1 tháng triển khai việc rà soát, bổ sung quy định về phòng chống dịch vào hương ước, quy ước của khu dân cư, đến nay, 1.543/1.543 (đạt 100%) khu dân cư đã hoàn thiện hương ước, quy ước bổ sung với sự đồng thuận, nhất trí cao của nhân dân trên địa bàn, được cấp có thẩm quyền phê duyệt và nhanh chóng đưa vào thực hiện.

Những ngày này, nhân dân thôn Khe Mọi, xã Đồng Văn (huyện Bình Liêu) tranh thủ gác công việc đồng áng để đến xem, tiếp tục bàn luận về những nội dung quy định phòng chống dịch bổ sung vào hương ước thôn được niêm yết công khai tại nhà văn hóa thôn.

Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Khe Mọi Tằng A Sám chia sẻ: Khe Mọi là thôn miền núi, biên giới khó khăn với 100% đồng bào dân tộc Dao. Nhờ các bản hương ước, bà con trong thôn đã có trách nhiệm hơn đối với cộng đồng dân cư. Trong những năm gần đây, nhất là trong giai đoạn thôn triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới, nhiều nội dung trong hương ước đã được điều chỉnh. Nhiều tập tục lạc hậu trong sinh hoạt, việc hiếu, việc hỉ đã dần được loại bỏ, thay vào đó là những quy tác xây dựng nếp sống văn minh. Hương ước được bà con thống nhất thông qua, vì vậy, họ cũng dần thay đổi nhiều thói quen không phù hợp thực tiễn. Đáng chú ý, mới đây, bà con đã nhất trí thông qua việc bổ sung các nội dung phòng, chống dịch Covid-19 vào hương ước của thôn. Sau khi hương ước được phê duyêt, cùng với việc niêm yết công khai tại nhà văn hóa, để đưa hương ước đi vào cuộc sống một cách có hiệu quả, cán bộ thôn tiếp tục tuyên truyền, vận động thông qua cuộc họp sinh hoạt thôn, hoạt động của các tổ phòng, chống dịch bệnh Covid-19 để bà con cùng thực hiện.

Không chỉ công khai để nhân dân nắm và hiểu rõ các quy tắc ứng xử gắn với công tác phòng chống dịch trong hương ước, quy ước, nhiều khu dân cư đã nhanh chóng đưa vào triển khai trong thực tiễn, người dân đồng thuận, nâng cao ý thức và chủ động thực hiện. Điển hình như khu 7, phường Thanh Sơn (TP Uông Bí). Việc hoãn, hủy đám cưới, tổ chức đơn giản, gọn nhẹ, không tập trung đông người là một trong những nội dung về công tác phòng chống dịch bệnh đã được bổ sung vào quy ước của khu dân cư, được nhiều hộ dân trên địa bàn nghiêm túc thực hiện.

Bà Bùi Thị Quy (tổ 7, khu 7, phường Thanh Sơn), chia sẻ: Thực hiện quy ước của khu về chủ động phòng chống dịch bệnh Covid-19, nên dù mọi thủ tục cưới xin cho con trai tôi đã hoàn tất, nhưng nhận thấy tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, gia đình tôi đã hoãn đám cưới của cháu, thay vào đó chỉ tổ chức mâm cơm báo cáo gia tiên, hạn chế tụ tập đông người. Gia đình tôi sẽ chờ khi nào tình hình dịch bệnh ổn định mới tổ chức cho các cháu. Tôi nghĩ như vậy, vừa đảm bảo an toàn cho gia đình, cũng là góp sức để bảo vệ cộng đồng dân cư an toàn hơn trước dịch bệnh.

Thực hiện hương ước, quy ước có bổ sung quy định phòng, chống dịch Covid-19, từng hộ gia đình trong các khu dân cư của Quảng Ninh đến nay đã chủ động ký cam kết thực hiện, tuân thủ nghiêm túc quy định 5K, gắn mã QR và quét mã QR đầy đủ. Bà Nguyễn Thị Cúc (phường Cao Thắng, TP Hạ Long), cho biết: Trong quy ước của khu quy định rõ những nội dung ứng xử trong công tác phòng chống dịch như việc sử dụng QR Code để khai báo y tế theo quy định. Do đó, gia đình tôi cũng như nhiều hộ dân trong khu, nhất là những hộ kinh doanh đều nghiêm chỉnh thực hiện dán mã QR để khách hàng đến đều phải thực hiện quét mã QR, chủ động trong kiểm soát phòng chống dịch bệnh.

Có thể thấy hương ước, quy ước không chỉ phát huy được vai trò tự quản của cộng đồng dân cư, bảo vệ, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng, mà còn góp phần xây dựng “bức tường thành” vững chắc ở khu dân cư trong cuộc chiến chống giặc Covid-19, với vai trò trung tâm, chủ thể của nhân dân.