Quảng Ninh khẳng định trên chặng đường mới

Mùa thu năm 1945, cùng với khí thế cách mạng sục sôi khắp cả nước, Vùng mỏ Quảng Ninh đã khắc ghi dấu ấn đặc biệt trong lịch sử dân tộc. Từ những ngày Tổng khởi nghĩa hào hùng, tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” của thợ mỏ đã trở thành sức mạnh nội sinh, dẫn dắt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh vượt qua mọi khó khăn, kiến tạo nên một Quảng Ninh giàu đẹp, văn minh hôm nay.

Mùa thu lịch sử ở Vùng mỏ

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là bản anh hùng ca rực rỡ của dân tộc Việt Nam. Trong bản hùng ca ấy, Vùng mỏ Quảng Ninh, một trong cái nôi của phong trào công nhân và cách mạng vô sản. Ngay sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (3/2/1930),  Chi bộ Đảng đầu tiên tại Mạo Khê được thành lập (ngày 23/2/1930), mở ra thời kỳ đấu tranh cách mạng mới đầy khí thế.

Những năm 1930-1939, dưới sự lãnh đạo của Đảng, các cuộc đấu tranh ở Khu mỏ liên tiếp bùng nổ, tiêu biểu là Cuộc Tổng bãi công của hơn 3 vạn thợ mỏ tháng 11/1936. Đó không chỉ là thắng lợi về kinh tế, buộc chủ mỏ tăng lương, giảm giờ làm cho công nhân, mà còn là bước tập dượt lớn về tổ chức, kỷ luật, để lại dấu ấn sâu đậm trong phong trào công nhân cả nước.

Bước vào năm 1945, thời cơ lịch sử đến khi Nhật đảo chính Pháp, ngọn lửa cách mạng bùng lên trong cản nước. Ngày 8/6/1945 cuộc khởi nghĩa thắng lợi ở Đông Triều, thành lập Chiến khu Trần Hưng Đạo - Đệ tứ Chiến khu Đông Triều, căn cứ địa quan trọng của vùng duyên hải Đông Bắc. Chỉ hơn 1 tháng sau, ngày 20/7/1945, quân cách mạng tiến đánh, giải phóng tỉnh lỵ Quảng Yên - tỉnh lỵ đầu tiên của cả nước giành được chính quyền. Tiếp đó, Hòn Gai, Cẩm Phả và nhiều địa phương khác đồng loạt khởi nghĩa, nhiều nơi giành chính quyền bằng cả đấu tranh chính trị và vũ trang.

Khí thế các mạng hào hùng ấy vẫn còn in đậm trong ký ức của bà Nguyễn Thị Tỵ (năm nay 94 tuổi, phường Đông Triều): “Ngày ấy dù còn nhỏ, lũ trẻ chúng tôi đã cùng mọi người nghe theo tiếng gọi của Việt Minh, gánh gạo, đưa tin, tiếp tế cho bộ đội. Dù hiểm nguy nhưng ai cũng không sợ, vì một lòng mong sớm giành chính quyền về tay nhân dân”.

Khác với nhiều địa phương chỉ phải đối mặt với quân Nhật, Quảng Ninh còn phải đấu tranh chống quân Trung Hoa Dân Quốc (còn gọi là quân Tưởng) và các lực lượng phản động tay sai. Nhiều vùng giải phóng sớm, nhưng cũng có nơi phải tiếp tục khởi nghĩa tới cuối năm 1945, đầu 1946 mới giành được chính quyền. Chính trong thử thách đó, tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” của người Vùng mỏ tiếp tục được rèn giũa, trở thành nền tảng để xây dựng quê hương sau này.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám không chỉ đem lại độc lập, tự do, mà còn để lại di sản tinh thần bất diệt. Với Quảng Ninh, đó là niềm tự hào đã cùng cả nước viết nên trang sử vàng, là lời nhắc nhở các thế hệ hôm nay tiếp tục giữ vững khí chất kiên cường, đồng lòng dựng xây quê hương.

Hành trình xây dựng Quảng Ninh giàu đẹp, văn minh

Từ mùa thu lịch sử ấy, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng với cả nước, Quảng Ninh giành nhiều thắng lợi vẻ vang trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, lập nhiều kỳ tích trong công cuộc xây dựng, phát triển và hội nhập, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.

Giai đoạn 2021-2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt bình quân 10,4%/năm, gấp 1,7 lần bình quân cả nước; quy mô nền kinh tế năm 2025 ước đạt 395.000 tỷ đồng, GRDP bình quân đầu người trên 11.000 USD, thuộc nhóm dẫn đầu cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng trưởng 23%/năm, trở thành ngành động lực; ngành Than vẫn giữ vai trò trụ cột, sản lượng khai thác than ước đạt 219 triệu tấn/5 năm, đóng góp khoảng 40% thu ngân sách nội địa của tỉnh.

Du lịch Quảng Ninh đã khẳng định được thương hiệu quốc tế. Sau đại dịch Covid-19, ngành Du lịch tỉnh phục hồi mạnh mẽ, khẳng định vị thế của thương hiệu Hạ Long - Quảng Ninh gắn với Di sản - Kỳ quan thiên nhiên thế giới. Không gian du lịch được mở rộng ra cả Vịnh Bái Tử Long, Vân Đồn - Cô Tô và các địa phương miền Đông, hình thành nhiều sản phẩm mới, chất lượng cao, thu hút hàng chục triệu lượt du khách mỗi năm.

Nông nghiệp sinh thái, hiện đại rõ nét. Quảng Ninh hoàn thành sớm chương trình nông thôn mới; 100% số xã đạt chuẩn, nhiều địa phương đạt chuẩn nâng cao, kiểu mẫu. Bình Liêu (cũ) trở thành huyện miền núi, biên giới đầu tiên của cả nước đạt chuẩn nông thôn mới, khẳng định sự quan tâm của tỉnh đối với vùng khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số.

Hạ tầng có bước tiến đột phá. Quảng Ninh đi đầu cả nước về phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại. Đến năm 2025 toàn tỉnh có 825km đường bộ được đầu tư, trong đó nổi bật là tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái dài 80,2km, hoàn thành đưa vào khai thác, giúp Quảng Ninh hiện trở thành địa phương có mạng lưới cao tốc dài nhất nước. Hệ thống cảng biển, sân bay, cửa khẩu quốc tế được nâng cấp đồng bộ, tạo thuận lợi lớn cho giao thương và thu hút đầu tư.

Thu nhập bình quân đầu người không ngừng tăng; nhiều vùng nông thôn, miền núi có mức sống tiệm cận đô thị. 100% hộ nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, trên 85% số hộ dùng nước sạch đạt chuẩn. Hệ thống y tế, giáo dục được quan tâm đầu tư, tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia đạt 91,91%; 99,8% hồ sơ hành chính được giải quyết đúng và trước hạn, tạo niềm tin mạnh mẽ của nhân dân vào bộ máy chính quyền.

Môi trường sống cải thiện rõ rệt. Các dự án cải tạo cảnh quan, chỉnh trang đô thị, bảo vệ môi trường biển và khu mỏ được triển khai đồng bộ. Khu vực Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí… có diện mạo đô thị hiện đại, xanh, sạch, đẹp; nhiều KCN, KKT được quy hoạch gắn với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

Những thành quả này là kết quả của sự đồng lòng, chung sức giữa chính quyền và nhân dân. Anh Vũ Hồng Khanh (phường Hồng Gai) phấn khởi nói: “Nhiều năm làm ăn xa trở lại quê hương, tôi thấy Quảng Ninh thay đổi rõ rệt, nhất là về môi trường và hạ tầng. Đi lại thuận tiện, con em được học ở trường khang trang, chất lượng”.

Trong mọi giai đoạn, từ kháng chiến đến hòa bình, từ bao cấp đến đổi mới, tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” vẫn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt. Tinh thần ấy giúp Quảng Ninh biến khó khăn thành cơ hội, biến tiềm năng thành hiện thực. Quảng Ninh đang hiện thực hóa khát vọng trở thành tỉnh kiểu mẫu, văn minh, hiện đại, sớm trở thành thành phố trực thuộc trung ương, đóng góp xứng đáng vào sự phát triển chung của đất nước.