Phải không ngừng rèn kỹ năng làm báo

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Báo chí Cách mạng là phải liên tục phát hiện, cổ vũ những nhân tố mới, đồng thời đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực xã hội, góp sức mình xây dựng xã hội theo con đường Đảng, Bác Hồ đã lựa chọn.

Nghe thì có vẻ đơn giản, nhưng thực ra đây là công việc vô cùng khó khăn của những người làm báo. Làm được điều này cần rất nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố cực kỳ quan trọng, đó là việc rèn kỹ năng làm báo.

Cuộc sống vốn dĩ đã rất phức tạp, hơn nữa khi chúng ta đang thực hiện công cuộc đổi mới, nhiều giá trị xã hội bị đảo lộn, sự tranh chấp giữa tư duy cũ, lạc hậu với tư duy mới, tiến bộ nhiều khi không rõ ràng; cái tốt, cái xấu lẫn lộn, đan xen…

Ví dụ, ở công ty A, giám đốc công ty làm sai các quy định, chi sai nguyên tắc hàng tỷ đồng. Báo chí phát hiện ra, vậy phải đấu tranh thế nào? Trước một sự việc như vậy, kỹ năng tác nghiệp của nhà báo là vô cùng quan trọng, có tính quyết định đến giá trị của tác phẩm báo chí.

Trước hết, nhà báo phải có kỹ năng phân tích, nhận định, đánh giá vấn đề. Khi tiếp cận sự việc, nhà báo phải tìm hiểu thật kỹ, nắm thật chắc bản chất của vấn đề, đặt các diễn biến của sự việc trong xu thế phát triển chung của xã hội. Việc phải tìm hiểu không chỉ dừng ở bề ngoài, mà phải tìm hiểu vấn đề một cách toàn diện, nhiều khía cạnh khác nhau. Tìm hiểu về cơ chế quản lý của ngành, về các quy định, về tính tiên tiến hay lạc hậu của quy định; tiền được chi vào đâu, vào sản xuất để đổi mới công nghệ, vào thu nhập của người lao động hay vào túi cá nhân; hệ quả của việc làm sai, chi sai là gì? Trong tác nghiệp cũng cần phải tìm hiểu cả các mối quan hệ, bản chất gia đình, xã hội của giám đốc công ty… Tìm hiểu rõ ràng rồi, lúc này ta phải đặt mình vào trong hoàn cảnh, tìm góc quy chiếu, xác định bản chất của vấn đề. Từ đó có cách nhìn đúng đắn, thậm chí phát hiện ra những bất hợp lý cần tháo gỡ trong sự đổi mới, phát triển. Trong tác nghiệp hiện nay, có không ít nhà báo viết bài theo kiểu a dua, thấy báo khác đưa thế nào thì đưa theo như vậy, chỉ thay đi mấy từ cho hoa mỹ, cho có vẻ là tác phẩm của mình.

Từ kỹ năng tiếp cận, tìm hiểu vấn đề, người làm báo phải có kỹ năng xác định thể loại, hình thành ý tưởng, bố cục cho tác phẩm báo chí. Không ít nhà báo, việc chỉ cần đưa tin thì viết thành bài dài, có "sự" rất hay để viết phóng sự thì lại viết thành phản ánh. Chọn được thể loại để viết rồi thì lại lúng túng trong kết cấu, thể hiện…

Chuyện đáng nực cười nữa là không ít nhà báo viết mãi vẫn sai chính tả, câu cú lủng củng, diễn đạt rối rắm. Biên tập sửa nát bài, nhiều khi viết lại còn nhanh hơn. Đã vậy khi báo đăng, cũng chẳng cần đọc, so lại xem bài đã được sửa thế nào để mà rút kinh nghiệm, lắm lúc còn vênh vang vì bài báo "hay" của mình. Rèn kỹ năng còn là phải liên tục học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ mọi mặt, để không bị tụt hậu…

Làm báo là một nghề đặc biệt, khó khăn, vất vả và không kém phần nguy hiểm. Rèn kỹ năng là tạo thêm nội lực cho mình, tạo cho mình niềm tin trong quá trình tác nghiệp. Ví như "công phu" càng cao thì càng vững vàng hơn trước mọi "sóng gió cuộc đời".