Non thiêng Yên Tử lan toả

Yên Tử vốn là kinh đô của Phật Giáo Việt Nam, nơi khởi nguồn của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Nơi đây gắn liền với tên tuổi và sự nghiệp lẫy lừng của Đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông, người đã từ bỏ ngai vàng về đây tu hành, giác ngộ và hóa Phật, trở thành Sơ Tổ của Thiền phái Trúc Lâm. Với việc không ngừng bảo tồn, phát huy những giá trị đặc biệt của Non thiêng Yên Tử, Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc đang đứng trước cơ hội lớn trở thành Di sản Văn hóa Thế giới, qua đó tiếp tục lan toả giá trị toàn cầu của non thiêng này ra với bạn bè quốc tế.

Có lẽ, người dân, du khách, tăng ni, phật tử thập phương chưa thể quên sự kiện trọng đại Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được cung rước, tôn trí, chiêm bái tại Cung Trúc Lâm Yên Tử. Chỉ trong 4 ngày tổ chức sự kiện, Yên Tử đã có hơn 1 triệu lượt người dân, du khách, phật tử từ khắp mọi miền đất nước và quốc tế hành hương về để dâng hương, chiêm bái, cầu an, chiêm nghiệm giáo lý Phật pháp. Số lượng người dân, du khách đến chiêm bái Xá lợi Đức Phật trong 4 ngày tương đương với lượng khách đến Yên Tử trong một năm trước. 

Du khách, tăng ni, phật tử đến đây không chỉ để chiêm bái, hành lễ với tinh thần từ bi, lan toả đức thiện, tình yêu thương, mà còn là dịp cảm nhận sâu sắc giá trị tâm linh, văn hóa, lịch sử của Khu Di tích và danh thắng Yên Tử - từng là kinh đô phật giáo của Việt Nam.

Sự kiện trọng đại này còn tạo nên một sự kết nối tương thông sâu sắc giữa Phật giáo Ấn Độ, Phật giáo thế giới với Phật giáo Việt Nam. Bởi Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông lúc tại thế đã khéo léo kế thừa, tiếp biến các tư tưởng của Đức Phật phù hợp với phong tục, văn hóa, tinh thần Việt Nam.

Không chỉ vậy, cung rước, tôn trí, chiêm bái Xá lợi Đức Phật đã góp phần quan trọng để Việt Nam củng cố thêm các tài liệu, giá trị, qua đó bảo vệ thành công hồ sơ đề cử Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa Thế giới.

Nằm trên vòng cung Đông Triều ở miền Bắc Việt Nam, chạy dài qua 3 tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Dương, hệ thống di tích lâu đời hơn 700 năm thuộc Quần thể Di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc mang giá trị đặc biệt cả về tôn giáo, văn hóa, lịch sử. Nơi đây không chỉ là biểu tượng truyền thống yêu nước, tinh thần dân tộc mà còn là quê hương của Nhà Trần, nơi khởi nguồn của Thiền phái Trúc Lâm, đóng vai trò quan trọng trong việc định hình lịch sử dân tộc Việt Nam. 

Quần thể di tích và danh thắng này là đại diện cho sức sống của một di sản văn hóa lâu đời, sống động vẫn tiếp tục phát triển cho đến ngày nay, đã được Việt Nam xây dựng hồ sơ trình UNESCO xem xét ghi danh là di sản của nhân loại. Tiếp nối truyền thống hàng ngàn năm qua, tỉnh Quảng Ninh cùng với tỉnh Bắc Giang, Hải Dương tích cực chung sức bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa, lịch sử, khảo cổ, đa dạng sinh học, địa chất cũng như các danh lam thắng cảnh đặc sắc của Quần thể Di tích, qua đó, gìn giữ, trao truyền những giá trị di sản cho thế hệ tương lai, cũng như quảng bá di sản văn hóa này ra với quốc tế. 

Để lan toả giá trị toàn cầu của Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc, vừa qua tại Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp, Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) phối hợp với Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam - Bộ Ngoại giao và UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức sự kiện quảng bá giá trị văn hóa, lịch sử, tâm linh của Quần thể di tích và danh thắng này. Trong đó, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh khẳng định, di tích được quy hoạch đồng bộ với hàng trăm chùa, đền, tháp và di vật cổ, trải rộng trên 3 tỉnh, gắn kết thành một thể thống nhất cả về không gian và tâm linh, mang ý nghĩa đặc biệt về tôn giáo, văn hóa, lịch sử đã tồn tại hơn 700 năm và trở thành một di sản văn hóa sống. Quần thể di sản này không chỉ là những công trình kiến trúc cổ kính mà còn là minh chứng sống động cho sự ra đời và phát triển của Phật giáo Trúc Lâm - thiền phái độc đáo của Việt Nam, do Phật hoàng Trần Nhân Tông sáng lập vào thế kỷ XIII.

Tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới UNESCO sẽ diễn ra tại Paris (Pháp) vào tháng 7/2025 sẽ quyết định hồ sơ đề cử Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc trở thành Di sản Văn hóa Thế giới. Hy vọng rằng hồ sơ sẽ được đón nhận và ghi danh, qua đó góp phần giữ gìn, lan toả một di sản quý giá không chỉ cho Việt Nam mà cho cả cộng đồng quốc tế, tôn vinh những giá trị văn hóa tốt đẹp của nhân loại.