Huy động nguồn lực nâng cao đời sống kinh tế người dân vùng dân tộc thiểu số

Thời gian qua, Quảng Ninh đã tập trung nguồn lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đời sống kinh tế cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Nhờ đó, đời sống vật chất, sinh kế và khả năng tiếp cận dịch vụ cơ bản ở vùng này được cải thiện rõ rệt.

Tỉnh tổ chức triển khai quyết liệt Chương trình mục tiêu quốc gia và các nghị quyết, tạo ra nguồn lực tập trung cho vùng đồng bào DTTS. Quảng Ninh bố trí tổng vốn 786,887 tỷ đồng cho 179 dự án đầu tư hạ tầng thiết yếu do ngân sách tỉnh hỗ trợ đầu tư thuộc Chương trình năm 2025; trong đó 55 dự án thực hiện theo cơ chế Chương trình tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, 124 dự án thực hiện theo cơ chế Chương trình xây dựng nông thôn mới. Đến hết tháng 6/2025 đã giải ngân 381,319 tỷ đồng. Qua đó bước đầu hình thành các công trình giao thông, cấp nước, thương mại và truyền thông giúp kết nối vùng DTTS với thị trường và dịch vụ.

Các dự án hạ tầng giao thông nông thôn được triển khai theo Đề án cải tạo, nâng cấp, đã khởi công 70/73 dự án và hoàn thành 44/73, tương đương 72,47km/151,9km, góp phần rút ngắn thời gian vận chuyển nông sản và giảm chi phí đi lại cho người dân.

Tỉnh duy trì 100% hộ dân vùng DTTS được sử dụng điện an toàn, liên tục. Mạng viễn thông phủ sóng 4G cho toàn bộ dân số với 5.234 trạm thu phát… Điều này giúp người dân tiếp cận thông tin thị trường, dịch vụ ngân hàng số và các chương trình truyền thông hỗ trợ sản xuất một cách tốt nhất.

Nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay giải quyết việc làm vùng DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo được thực hiện hiệu quả, đáp ứng nhu cầu vốn của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình để phát triển sản xuất kinh doanh. Qua đó 6 tháng năm 2025, đã triển khai 41,9 tỷ đồng cho 461 lượt khách hàng vay vốn; doanh số thu nợ 48,5 tỷ đồng; dư nợ đến hết tháng 6/2025 đạt 302,4 tỷ đồng với 4.065 khách hàng vay vốn còn dư nợ.

Cùng với đó, phát triển sản xuất vùng đồng bào DTTS được chú trọng. Diện tích gieo trồng và sản lượng lúa, ngô, khoai, rau được duy trì, với năng suất lúa ước đạt 55,2 tạ/ha. Tổng diện tích rừng được cấp chứng nhận FSC (xác minh nguồn gốc của các sản phẩm từ gỗ và lâm sản, đảm bảo chúng được sản xuất từ nguồn nguyên liệu bền vững, tuân thủ các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và kinh tế) là 36.311ha. Điều này góp phần gia tăng giá trị sản phẩm gỗ và mở rộng thị trường tiêu thụ lâm sản cho các chủ rừng vùng DTTS. Sản lượng khai thác gỗ rừng trồng 6 tháng năm 2025 đạt 875.365m. Lĩnh vực thủy sản có lộ trình phục hồi, nâng cao năng suất nuôi trồng và khai thác.

Chương trình OCOP được tỉnh đẩy mạnh ở vùng đồng bài DTTS và miền núi góp phần tăng thu và đa dạng hóa sinh kế cho người dân. 6 tháng năm 2025, toàn tỉnh đã có 432 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó nhiều chủ thể là người DTTS.

Tỉnh cũng tích cực thực hiện công tác ổn định dân cư cho bà con. Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát đã được triển khai. Công tác quy hoạch, sắp xếp dân cư và hỗ trợ đất ở, đất sản xuất được thực hiện thông qua các đề án, chính sách đất đai, góp phần tạo nền tảng bền vững cho phát triển kinh tế hộ gia đình. Đến nay cơ bản người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi, biên giới, hải đảo đã có đất ở, đất sản xuất.

Phát triển thương mại nông thôn được củng cố. Trên địa bàn toàn tỉnh hiện có 135 chợ, 26 siêu thị, 7 trung tâm thương mại và 394 cửa hàng tiện lợi, cùng các điểm bán OCOP. Điều này tạo điều kiện lưu thông hàng hóa, tiêu thụ sản phẩm địa phương và phát triển dịch vụ tại chỗ cho người dân vùng DTTS.

Những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2025 khẳng định hiệu quả của việc tập trung nguồn lực và triển khai các giải pháp đồng bộ, thực tiễn, góp phần nâng cao đời sống vật chất và sinh kế cho đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Thu nhập bình quân đầu người của vùng DTTS, biên giới, hải đảo của Quảng Ninh năm 2024 đạt 84,147 triệu đồng/người/năm; cao hơn khoảng 1,43 lần so với thu nhập bình quân đầu người cả nước và cao hơn khoảng 3 lần so với mục tiêu chung đến năm 2025 của cả nước về nâng mức thu nhập bình quân của người DTTS.