Cân bằng trong khai thác bền vững Vịnh Hạ Long

Vịnh Hạ Long là điểm đến hút khách 4 mùa của Quảng Ninh. Tuy nhiên, sức hút của mỗi tuyến tham quan trên vịnh cũng có sự khác nhau, tuỳ thuộc vào dòng khách, sự đầu tư của doanh nghiệp khai thác hay mức độ hấp dẫn của cảnh điểm… Trong đó, các tuyến tham quan xa bờ giàu tiềm năng như VHL3, VHL4 giờ đây vẫn chưa phục hồi về lượng khách so với giai đoạn trước dịch Covid-19. Để có cái nhìn toàn diện về vấn đề này, nhất là về những giải pháp nhằm gia tăng sức hút với du khách trong thời gian tới, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Vũ Kiên Cường, Trưởng Ban Quản lý Vịnh Hạ Long.

- Thưa ông, các báo cáo vẫn nói rằng du khách đến các hành trình tham quan trên Vịnh thời gian qua không đồng đều, cụ thể như thế nào?

+ Khu vực Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long hiện có 8 hành trình tham quan. Lượng khách đến trải nghiệm tại các hành trình này đang không đồng đều. Khách du lịch chủ yếu tập trung tham quan tại hành trình VHL1, VHL2 vốn gần đất liền với các sản phẩm du lịch truyền thống (tham quan hang động, tắm biển, chèo kayak…). Vào những dịp nghỉ lễ, Tết, tại 2 hành trình này thường xảy ra tình trạng quá tải cục bộ tại một số điểm, như: Động Thiên Cung, hang Sửng Sốt, hang Luồn, bãi tắm Ti-Tốp… làm ảnh hưởng đến trải nghiệm của khách du lịch.

Trái ngược với đó, lượng khách đến tham quan hành trình VHL3, VHL4 tương đối thấp, chủ yếu là dòng khách lưu trú nghỉ đêm trên Vịnh Hạ Long. Đơn cử như Hang Cỏ là điểm có lượng khách cao nhất trong cả 2 hành trình trên, năm 2023 đón gần 55.000 lượt khách, năm 2024 đón trên 74.000 lượt khách. Trong khi đó, trên hành trình VHL1, động Thiên Cung 2 năm gần đây lần lượt đón trên 670.000 và 710.000 lượt khách; trên hành trình VHL2, hang Sửng Sốt 2 năm gần đây đón lần lượt hơn 1,56 triệu lượt và hơn 1,85 triệu lượt khách...

Xét về tiềm năng, hành trình VHL3 và VHL4 nằm trong khu vực có cơ hội lớn để phát triển các sản phẩm du lịch mới với cảnh quan hoang sơ, hệ sinh thái đa dạng và những điểm đến rất đặc sắc về giá trị văn hóa, lịch sử như: Khu vực Cửa Vạn, hang Tiên Ông, hang Cỏ, làng chài Vung Viêng, hang Cạp La, hang Thầy, Khu sinh thái tùng - áng Cống Đỏ…

Hơn nữa, giá vé tham quan ban ngày của hành trình VHL3, VHL4 chỉ 200.000 đồng/khách, thấp hơn giá vé tham quan ban ngày của hành trình VHL1, VHL2 là 250.000 đồng/khách. Tuy nhiên, do đặc thù khoảng cách xa bờ, thời gian di chuyển bằng tàu du lịch dài (trung bình từ 8-10 giờ/hành trình), nên nhiều năm qua, các hành trình này chủ yếu chỉ được khai thác bởi các tàu lưu trú nghỉ đêm trên vịnh, còn lượng khách đi tham quan trong ngày vẫn rất hạn chế.

- Vậy đơn vị có giải pháp gì trong việc thu hút du khách nhiều hơn đến các tuyến tham quan xa bờ trên Vịnh Hạ Long thời gian tới?

+ Việc thu hút khách, khai thác hiệu quả hành trình VHL3, VHL4 không chỉ tạo thêm sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn du khách quốc tế, mà còn tạo sự cân bằng trong bảo tồn và phát huy bền vững các giá trị của di sản, phù hợp với khuyến nghị của UNESCO. Vì vậy, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đề ra nhiều giải pháp. Trước hết, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các cơ chế chính sách (Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi danh lam thắng cảnh Vịnh Hạ Long giai đoạn đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch phát triển du lịch bền vững di sản thế giới Vịnh Hạ Long đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050; các thủ tục giao khu vực biển, giao rừng đặc dụng...), để tạo hành lang pháp lý phát triển các sản phẩm du lịch hướng tới thị trường khách có khả năng chi trả cao tại các hành trình VHL3, VHL4.

Thứ hai, tích cực phối hợp với các sở, ngành, địa phương có liên quan và các doanh nghiệp du lịch tăng cường khảo sát để xây dựng và phát triển các chương trình du lịch đặc trưng, hấp dẫn trên 2 hành trình này. Trong đó, chú trọng phát triển các dịch vụ du lịch cao cấp, có chọn lọc, có tính cạnh tranh cao, như: Tổ chức chương trình biểu diễn nghệ thuật tại các hang động, bãi cát kết hợp tổ chức tiệc nhẹ; tổ chức các tour du lịch leo núi, khám phá hang động mới trên Vịnh Hạ Long; tổ chức dịch vụ câu mực, câu cá giải trí; phát triển các show trình diễn thời trang; bổ sung các sản phẩm vui chơi giải trí dưới nước kết hợp trải nghiệm ẩm thực làng chài…

Đồng thời, chúng tôi dự kiến sẽ trình UBND tỉnh xem xét chủ trương khai thác các hành trình VHL3, VHL4 bằng xuồng cao tốc. Mục tiêu của đề xuất này là góp phần đa dạng hóa trải nghiệm của khách du lịch đến tham quan Vịnh Hạ Long, rút ngắn thời gian di chuyển, khắc phục tình trạng hiện nay do việc di chuyển bằng tàu du lịch mất nhiều thời gian, dẫn đến ít khách tham quan đi trong ngày đến các tuyến xa bờ. Việc thu hút khách đến các tuyến này cũng giảm tải cho các tuyến tham quan truyền thống gần bờ, góp phần bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên du lịch của di sản, phù hợp với quan điểm phát triển bền vững của UNESCO.

Thứ ba, tích cực phối hợp với các địa phương liên quan để mở rộng không gian du lịch, tăng cường kết nối hành trình VHL3, VHL4 đến các tuyến tham quan khu vực vịnh Bái Tử Long, vịnh Lan Hạ, nhằm thúc đẩy cơ hội phát triển và thu hút khách. Cùng với đó, tiếp tục chú trọng khâu tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến các sản phẩm, dịch vụ thuộc 2 hành trình VHL3, VHL4 trên các phương tiện thông tin đại chúng, các nền tảng mạng xã hội…

- Các tuyến tham quan VHL3, VHL4 có nhiều cảnh điểm đẹp nhưng cũng có nhiều điểm còn hạn chế. Vậy đơn vị có chủ trương, lộ trình như thế nào trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng, sản phẩm dịch vụ để thu hút du khách?

+ Bám sát chủ trương, định hướng của tỉnh về phát triển các sản phẩm du lịch mới, độc đáo, có sức cạnh tranh cao trên Vịnh Hạ Long, trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hành lang pháp lý để làm cơ sở triển khai các dự án đầu tư hạ tầng du lịch thuộc hành trình VHL3 và VHL4 như đã kể trên.

Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện thi công sửa chữa, chỉnh trang cơ sở hạ tầng đã xuống cấp tại các điểm đang đón khách tham quan thuộc 2 hành trình này, nhằm đảm bảo thuận tiện, an toàn, mỹ quan trong công tác đón tiếp, phục vụ khách du lịch.

Trong đó, tập trung triển khai cải tạo, sửa chữa khu vực Trung tâm Văn hóa nổi Cửa Vạn, Vung Viêng; chỉnh trang hệ thống cầu bến, nhà vệ sinh, nhà chờ, hệ thống đèn chiếu sáng, đường dẫn tại động Tiên Ông, hang Cỏ. Duy tu, bảo trì nâng cấp cơ sở vật chất hệ thống phao neo, phao báo hiệu tại luồng tuyến, điểm tham quan, lưu trú và hệ thống báo hiệu kết nối các điểm tham quan, lưu trú nghỉ đêm với luồng đường thuỷ nội địa tại các hành trình VHL3, VHL4; mở rộng khu vực lưu trú nghỉ đêm tại điểm lưu trú Cống Đỏ…

Rà soát, triển khai đầu tư mới cơ sở hạ tầng (cầu bến, nhà vệ sinh, nhà chờ, hệ thống đường dẫn…) tại các điểm đã nằm trong cơ cấu vé thuộc hành trình VHL3, VHL4 nhưng chưa được đầu tư, để đảm bảo đủ điều kiện đón tiếp khách, nhằm đáp ứng nhu cầu và đảm bảo quyền lợi của khách du lịch, gồm: Hồ Ba Hầm, đền Bà Men, áng Dù, rừng Trúc (hành trình VHL3); hang Thầy, hang Cặp La, khu tùng - áng Cống Đỏ (hành trình VHL4).

Đồng thời, đầu tư hạ tầng tại một số khu vực dự kiến sẽ phát triển các dịch vụ vui chơi giải trí dưới nước, góp phần nâng cao trải nghiệm của khách du lịch. Rà soát đầu tư hạ tầng luồng, tuyến giao thông đảm bảo thông tuyến, kết nối hành trình VHL3, VHL4 với các điểm du lịch thuộc khu vực vịnh Bái Tử Long và vịnh Lan Hạ (quần đảo Cát Bà, Hải Phòng).

Phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan đẩy nhanh tiến độ lắp đặt các trạm phủ sóng Internet trên Vịnh Hạ Long, đặc biệt tại các điểm tham quan thuộc hành trình VHL3, VHL4 nhằm tăng cường công tác quan trắc, giám sát tình trạng bảo tồn di sản; quản lý, giám sát, điều tiết phương tiện và khách du lịch, đồng thời phục vụ phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn và phát triển du lịch tại đây.

Với định hướng triển khai đồng bộ các giải pháp, chúng tôi tin tưởng rằng, hành trình VHL3, VHL4 sẽ trở thành những điểm nhấn hấp dẫn, không chỉ thu hút dòng khách lưu trú mà cả đối với khách tham quan đi trong ngày, góp phần giảm tải cho các khu vực trung tâm, đồng thời nâng tầm giá trị của Di sản Thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long trong mắt du khách trong nước và quốc tế.

- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!