Đưa pháp luật đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Tỉnh Quảng Ninh luôn chú trọng đưa pháp luật đến vùng đồng bào DTTS bằng những chiến dịch tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) và mạng lưới trợ giúp pháp lý (TGPL) thiết thực, sát thực tiễn.

Hoạt động tuyên truyền, PBGDPL được tổ chức đa dạng, linh hoạt theo thói quen tiếp nhận thông tin của người dân. Thay vì chỉ dựa vào các buổi hội nghị; chính quyền, MTTQ, hội, đoàn thể phối hợp với đội ngũ báo cáo viên chuyên trách triển khai các buổi tuyên truyền lưu động, chiếu phim pháp luật, sân khấu hoá các tình huống pháp luật, song song với phát tờ rơi, tài liệu ngắn gọn bằng cả tiếng phổ thông và tiếng dân tộc...

6 tháng đầu năm 2025, các ngành, địa phương đã biên soạn, phát hành 7.600 sổ tay TGPL, 39.720 tờ gấp tuyên truyền pháp luật, TGPL cho người DTTS. Qua đó giúp người dân dễ tiếp thu, nhớ lâu và biết cách vận dụng pháp luật giải quyết các vấn đề đời sống thường ngày.

Các địa phương phát huy tốt vai trò của đội ngũ trưởng thôn, bản, già làng, trưởng dòng họ, những người có uy tín trong truyền thông pháp luật. Họ là những cầu nối, truyền tải thông điệp pháp luật bằng ngôn ngữ gần gũi, phù hợp tập quán địa phương, giảm tính hình thức và tăng hiệu quả thực tế. 6 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh tổ chức 15 hội nghị, lớp tập huấn về PBGDPL cho cán bộ xã, thôn; khuyến khích lồng ghép nội dung pháp luật trong các hoạt động cộng đồng, từ họp bản đến lễ hội văn hoá, tạo thói quen tiếp xúc thường xuyên với pháp luật.

Mạng lưới TGPL được đẩy mạnh nhằm bảo đảm quyền lợi thực chất cho người dân vùng DTTS, nhất là người nghèo, người còn hạn chế về chữ viết, ngôn ngữ. Các buổi TGPL lưu động tổ chức tại trụ sở UBND xã, nhà văn hóa thôn hoặc tại hộ gia đình khi cần, đã kịp thời giải đáp thắc mắc về đất đai, chế độ chính sách, hôn nhân, gia đình, thừa kế, hỗ trợ TTHC… cho người dân. Các tổ chức hành nghề luật sư, tổ tư vấn pháp luật của các hội nghề nghiệp, Trung tâm TGPL nhà nước (Sở Tư pháp) phối hợp chặt chẽ để đưa pháp luật đến gần nhất với người dân.

Nhờ đó nhiều vụ mâu thuẫn đất đai nhỏ khu vực vùng đồng bào DTTS đã được hòa giải tại cơ sở, người dân tự nguyện thực hiện quyết định của hòa giải. Ý thức chấp hành quy định pháp luật trong ứng xử cộng đồng được nâng lên. Số lượng người tiếp cận dịch vụ TGPL tăng dần. Tình trạng tảo hôn giảm rõ rệt. Giai đoạn 2015-2020 vùng đồng bào DTTS có 1.031 người tảo hôn thì giai đoạn 2021-2025 chỉ còn hơn 500 người. Đặc biệt, việc tập trung hướng dẫn về thủ tục hồ sơ, chế độ chính sách đã giúp nhiều hộ dân được hưởng quyền lợi chính đáng, như hỗ trợ đất ở, chế độ BHXH...

Thời gian tới tỉnh tiếp tục tăng cường sản xuất tài liệu tuyên truyền song ngữ, kết hợp hình ảnh minh họa, câu chuyện thực tế về các quy định của pháp luật để người dân dễ hiểu, dễ nhớ. Đồng thời mở rộng mạng lưới tuyên truyền viên tại cơ sở, trong đó chú trọng tuyển chọn và đào tạo những người có uy tín, am hiểu phong tục, có khả năng truyền đạt bằng ngôn ngữ địa phương; tiếp tục khuyến khích xây dựng đội ngũ cộng tác viên pháp luật là nữ và thanh niên.

Xác định ứng dụng CNTT rất quan trọng trong tuyên truyền, PBGDPL ở vùng đồng bào DTTS; các ngành, địa phương của tỉnh tiếp tục phát triển kênh thông tin pháp luật trên nền tảng số, thiết kế các clip ngắn, infographic, tin nhắn SMS hướng dẫn TTHC cơ bản, đảm bảo phù hợp với thói quen sử dụng điện thoại di động phổ thông tại vùng nông thôn, vùng đồng bào DTTS.

Đưa pháp luật vào đời sống vùng đồng bào DTTS đã giúp người dân nơi đây nâng cao nhận thức pháp luật, giải quyết kịp thời nhiều tranh chấp, mâu thuẫn tại cơ sở…, góp phần giữ vững ANTT trên địa bàn.