Để trẻ ra đời khỏe mạnh

Y học hiện đại với nhiều kỹ thuật mới tiên tiến giúp phát hiện sớm, can thiệp những bất thường của trẻ ngay từ khi còn trong bụng mẹ bằng phương pháp sàng lọc trước sinh và sơ sinh, qua đó phòng tránh những dị tật bẩm sinh có thể xảy ra.

Sàng lọc trước sinh là việc sử dụng các biện pháp thăm dò đặc hiệu trong thời gian mang thai để chẩn đoán xác định các trường hợp bệnh do rối loạn di truyền nhiễm sắc thể ở thai nhi, như: Hội chứng Down, hội chứng Edwards, dị tật ống thần kinh… Còn sàng lọc sơ sinh là một biện pháp dự phòng hiện đại, dùng kỹ thuật y khoa nhằm tìm kiếm để phát hiện các bệnh liên quan đến nội tiết, rối loạn di truyền ngay khi trẻ còn trong bụng mẹ hoặc vừa ra đời, cho phép phát hiện một số bệnh lý và tật, bệnh bẩm sinh.

Theo Chi cục Dân số (Sở Y tế), việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh rất quan trọng, giúp chẩn đoán các bệnh do rối loạn di truyền, từ đó chẩn đoán và đưa ra các biện pháp tư vấn cho người mẹ để kịp thời can thiệp, điều trị sớm những bất thường của trẻ, hạn chế những hậu quả nặng nề do dị tật bẩm sinh gây ra. Do đó đơn vị hết sức chú trọng tuyên truyền về vấn đề này, đây cũng được xem là nhiệm vụ quan trọng để nâng cao chất lượng dân số. Vì thế các bà mẹ khi mang thai cần tìm hiểu kỹ những kiến thức về thai nghén, về quá trình sàng lọc kể từ khi mang thai đến khi trẻ ra đời.

Bệnh viện Sản Nhi tỉnh là một trong những đơn vị chuyên sâu về chẩn đoán, sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Không chỉ đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ cho khám, sàng lọc dị tật thai nhi như máy siêu âm 4D, hệ thống máy chụp mạch xóa nền 2 bình diện (DSA), hệ thống sàng lọc trước sinh, sơ sinh, hệ thống xét nghiệm di truyền, y học phân tử…, Bệnh viện còn chú trọng đến nâng cao tay nghề, trình độ chuyên môn của các y bác sĩ. Từ tháng 7/2018 Bệnh viện Sản Nhi tỉnh đã triển khai Đơn nguyên Tim mạch nhi, thực hiện thành công nhiều kỹ thuật sàng lọc trước và sơ sinh đạt hiệu quả cao, như: Xét nghiệm Double test và Triple test; chọc ối; sàng lọc trước sinh không xâm lấn NIPT; xét nghiệm phát hiện gen bệnh Alpha - Betha Thalasemia bằng kỹ thuật PCR-RFLP… Qua đó kịp thời phát hiện các dị tật bẩm sinh của thai nhi, đảm bảo trẻ sinh ra khỏe mạnh, phát triển bình thường.

Hiện tỷ lệ phụ nữ mang thai toàn tỉnh được sàng lọc trước sinh đạt gần 99%; hơn 75% được tầm soát ít nhất 4 bệnh bẩm sinh phổ biến. Với trẻ sơ sinh, tỷ lệ sàng lọc đạt gần 80%, vượt xa chỉ tiêu quốc gia. Đặc biệt có đến 74,43% số trẻ được tầm soát ít nhất 5 bệnh bẩm sinh nguy hiểm, nhằm chủ động phòng bệnh từ sớm cho trẻ nhỏ.

Các chuyên gia, y bác sĩ đều khẳng định việc khám sức khỏe sinh sản (SKSS) tiền hôn nhân là một trong những hình thức sàng lọc đầu tiên và vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dân số. Từ khám sàng lọc SKSS tiền hôn nhân mang lại lợi ích trong việc giúp phòng ngừa, phát hiện và điều trị sớm nhiều căn bệnh nguy hiểm cũng như tránh được các hệ lụy không đáng có trong cuộc sống vợ chồng và tương lai thế hệ mai sau.

Chi cục Dân số đã đẩy mạnh việc truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi của người dân về tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Từ năm 2011 mô hình CLB “Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” được triển khai đã cung cấp kiến thức về SKSS trước hôn nhân, các biện pháp tránh thai an toàn, phòng, chữa bệnh phụ khoa, phòng chống điều trị vô sinh, làm mẹ an toàn…

6 tháng đầu năm 2025, số cặp được tư vấn khám sức khỏe tiền hôn nhân đạt 99,2%, số cặp được khám sức khỏe tiền hôn nhân đạt 91%. Điều này đã cho thấy, mỗi cặp vợ chồng đã ý thức được tầm quan trọng của tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, nhờ đó góp phần đảm bảo sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh, đảm bảo được cơ cấu, chất lượng dân số.