"Đảm bảo chính sách học phí đến học sinh nhanh chóng, đầy đủ, công bằng"

- NĐ238 được đánh giá là bước tiến lớn trong đảm bảo an sinh giáo dục. Ông cho biết những điểm mới của nghị định này so với các quy định trước đây? + NĐ238 được ban hành thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với sự nghiệp giáo dục, là một bước tiến lớn trong việc hoàn thiện chính sách an sinh xã hội. So với Nghị định số 81/2021/NĐ-CP (NĐ81) trước đây, NĐ238 có nhiều điểm mới mang tính đột phá, trong đó có 3 điểm cốt lõi sau: Một là, mở rộng toàn diện đối tượng được miễn học phí trong hệ thống giáo dục công lập. Trước đây, chính sách phổ cập giáo dục miễn phí chỉ áp dụng cho bậc tiểu học, còn các bậc học khác chỉ miễn, giảm cho một số nhóm đối tượng đặc thù, như con em gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo. NĐ238 đã quy định tất cả học sinh từ mầm non, tiểu học đến THCS, THPT, học viên theo học chương trình GDTX cấp THCS và THPT trong các cơ sở giáo dục công lập đều được miễn học phí. Đây là một quyết sách có tác động sâu rộng đến toàn xã hội. Năm học 2025-2026 tại Quảng Ninh sẽ có khoảng 328.000 trẻ em, học sinh, học viên các trường công lập được hưởng lợi trực tiếp từ chính sách này. Con số này cho thấy quy mô và sức lan tỏa mạnh mẽ, không chỉ giảm bớt gánh nặng kinh tế cho hàng trăm nghìn gia đình, mà còn khẳng định giáo dục phổ thông là một phúc lợi xã hội cơ bản mà Nhà nước đảm bảo cho mọi công dân. Hai là, mở rộng đối tượng được Nhà nước hỗ trợ học phí cho khối trường ngoài công lập. NĐ81 trước đây chỉ hỗ trợ học phí cho một số ít học sinh có hoàn cảnh đặc biệt theo học tại trường dân lập, tư thục. NĐ238 đã thay đổi căn bản điều này, khi quy định tất cả trẻ mầm non và học sinh phổ thông đang theo học tại các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục đều được Nhà nước hỗ trợ học phí. Đây là một điểm mới vô cùng nhân văn, thể hiện sự công bằng và không phân biệt giữa người học ở các loại hình trường. Chính sách này tạo ra sự bình đẳng trong cơ hội tiếp cận giáo dục, đồng thời là một động lực mạnh mẽ thúc đẩy xã hội hóa giáo dục một cách lành mạnh. Khi gánh nặng học phí được san sẻ, các trường tư thục sẽ có điều kiện phát triển, thu hút thêm nhiều học sinh, giảm tải cho hệ thống trường công. Dự kiến trong năm học 2025-2026 toàn tỉnh có trên 45.000 học sinh các trường dân lập, tư thục được nhận hỗ trợ này, góp phần quan trọng nâng cao dân trí và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh trong giai đoạn mới. Ba là, tăng cường thẩm quyền và tính chủ động cho địa phương. NĐ238 đã trao quyền cho HĐND tỉnh được quyết định mức hỗ trợ học phí cụ thể cho học sinh trường tư thục, miễn là không vượt quá mức thu thực tế của các trường này. NĐ238 cũng không còn phân loại vùng để áp đặt khung học phí cứng nhắc như trước, mà giao cho HĐND tỉnh chủ động sắp xếp, phân loại các vùng trên địa bàn để quyết định mức thu học phí đối với trường công lập và mức hỗ trợ học phí đối với trẻ em, học sinh phổ thông trường dân lập, tư thục. Việc giao quyền tự chủ này sẽ giúp chính sách được xây dựng sát với thực tiễn kinh tế - xã hội của tỉnh hơn.

- Ông cho biết, NĐ238 sẽ mở ra những cơ hội và tác động tích cực nào cho học sinh, các gia đình trên địa bàn tỉnh?

+ Những năm qua Quảng Ninh là một trong những địa phương dành sự quan tâm và nguồn lực lớn nhất cho giáo dục. Tỉnh đã có những chính sách đi trước, thể hiện tầm nhìn chiến lược. Trong 4 năm thực hiện NĐ81, có tới 3 năm học (2021-2022, 2022-2023, 2024-2025) tỉnh thực hiện hỗ trợ 100% học phí cho trẻ mầm non và học sinh phổ thông trường công lập, cơ bản là miễn học phí. Một số đối tượng học sinh phổ thông đặc thù theo học ở các trường dân lập, tư thục cũng được tỉnh hỗ trợ học phí cao hơn mức quy định của Chính phủ... Các chính sách này đã góp phần quan trọng đảm bảo an sinh, là động lực để ngành Giáo dục tỉnh đạt nhiều thành tựu nổi bật.

NĐ238 được ban hành, đặc biệt là với cơ chế giao quyền tự chủ mạnh mẽ hơn cho địa phương, chúng tôi đánh giá đây là “cơ hội vàng” để Quảng Ninh tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong. Nghị định đã tạo ra một hành lang pháp lý vững chắc, cơ sở thuận lợi để tỉnh không chỉ tiếp tục mà còn mở rộng hơn nữa các chính sách miễn, giảm, hỗ trợ học phí đã thực hiện những năm qua. Qua đó giúp giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho các gia đình, đặc biệt là các hộ khu vực miền núi, hải đảo, vùng khó khăn, giúp họ yên tâm cho con em đến trường. Mục tiêu cao nhất là đảm bảo mọi trẻ em đều có cơ hội đến trường, không để bất kỳ ai bị bỏ lại phía sau. Đây chính là nền tảng quan trọng nhất để chúng ta tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, xây dựng một xã hội học tập, đáp ứng mục tiêu phát triển nhanh, bền vững của tỉnh.

 - Để NĐ238 sớm đi vào cuộc sống, Sở GD&ĐT đã có kế hoạch chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh như thế nào?

+ Ngay sau khi NĐ238 được ban hành, Sở GD&ĐT xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, phải được triển khai một cách khẩn trương, đồng bộ và hiệu quả. Trước hết, chúng tôi chỉ đạo các cơ sở giáo dục toàn tỉnh phổ biến ngay lập tức những điểm mới của Nghị định đến toàn thể cán bộ, giáo viên, đặc biệt là tới từng phụ huynh, học sinh. Việc này nhằm khẳng định sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đồng thời giúp người dân hiểu rõ quyền lợi chính đáng của mình để cùng tham gia giám sát việc thực hiện. Các trường học công lập được chỉ đạo dừng thu học phí để thực hiện chính sách miễn theo quy định mới. 

Để có cơ sở triển khai đầy đủ, Sở GD&ĐT đang tích cực, khẩn trương tham mưu cho UBND tỉnh để trình HĐND tỉnh tại kỳ họp gần nhất ban hành các nghị quyết cần thiết, quy định mức học phí cụ thể đối với các cơ sở giáo dục công lập và mức hỗ trợ học phí cho trẻ em, học sinh tại các trường tư thục trên địa bàn. Sở cũng tham mưu sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 68/2025/NQ-HĐND của HĐND tỉnh về các khoản thu dịch vụ, hỗ trợ giáo dục cho phù hợp với quy định của NĐ238.

Khi các nghị quyết của tỉnh được ban hành, Sở sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở Tài chính và UBND cấp xã để triển khai, đảm bảo kinh phí được cấp phát đầy đủ, chi trả hỗ trợ đúng đối tượng, đúng mục đích và kịp thời. Song song đó, Sở sẽ thiết lập một cơ chế kiểm tra, giám sát thường xuyên, công khai, minh bạch để đảm bảo chính sách học phí được triển khai thực hiện một cách nhanh chóng, đầy đủ và công bằng nhất.

- Trân trọng cảm ơn ông!