Củng cố y tế cơ sở - Bước đi chiến lược vì sức khỏe cộng đồng

Xây dựng nền y tế cơ sở vững mạnh, hiện đại được tỉnh Quảng Ninh xác định là nhiệm vụ then chốt, nhằm bảo đảm mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe công bằng, toàn diện và kịp thời ngay từ tuyến đầu. Những bước đi bài bản trong tinh gọn mạng lưới, đầu tư cơ sở vật chất, thu hút và phát triển nhân lực, đẩy mạnh chuyển đổi số… đã giúp ngành y tế địa phương tạo nên những chuyển biến rõ rệt, củng cố niềm tin của nhân dân vào chất lượng dịch vụ y tế cơ sở.

Khi y tế cơ sở thành điểm tựa của người bệnh

Trung tuần tháng 8, bà Bùi Thị Hoảnh (thôn Thành Dền, phường Quảng Yên) phải nhập viện trong tình trạng đau thắt lưng dữ dội, gần như không thể đi lại. Tại Trung tâm Y tế Quảng Yên, bà được chẩn đoán đau thần kinh tọa do thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Ngay trong đêm, phác đồ điều trị được triển khai. Chỉ sau một ngày, cơn đau giảm hẳn; 4 ngày sau, bà đã có thể tự đi lại và dự kiến sẽ được xuất viện trong vòng một tuần.

Bà Hoảnh cho biết: “Do cơn đau mạnh nên gia đình khá lo lắng. Nhưng khi vào điều trị tại đây, tôi được chăm sóc kỹ và điều trị rất hiệu quả. Bác sĩ tận tình, thường xuyên thăm hỏi, hướng dẫn cặn kẽ. Nhờ vậy, tôi yên tâm điều trị ngay gần nhà, không phải chuyển lên bệnh viện tuyến tỉnh như trước”.

Câu chuyện của bà Hoảnh cũng là cảm nhận chung của nhiều người dân về sự đổi thay rõ rệt tại y tế cơ sở. Những năm gần đây, Trung tâm Y tế Quảng Yên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để nâng cao chất lượng phục vụ. Một bước đột phá là đẩy mạnh chuyển đổi số. Đến nay, Trung tâm đã quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử cho 153.727/155.036 người, đạt 99,16%; triển khai 35.969 đơn thuốc điện tử liên thông quốc gia, với 52 bác sĩ được cấp mã kê đơn. Việc khám BHYT bằng CCCD/VNeID đạt 90,3%. Tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt đạt 46,5% với tổng giá trị hơn 4,4 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025.

Song song với cải cách thủ tục, Trung tâm chú trọng phát triển kỹ thuật chuyên sâu. Nhiều dịch vụ vốn chỉ thực hiện ở tuyến tỉnh nay đã triển khai tại cơ sở, như thay khớp, mổ phaco, tái tạo tổ chức khớp… Nhờ vậy, số lượng bệnh nhân đến khám ngày càng tăng, trung bình 500 lượt/ngày, cao hơn nhiều so với mức 300-350 lượt trước đây. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, trung tâm tiếp nhận 77.001 lượt khám (tăng 17% so với cùng kỳ năm 2024) và 8.987 lượt điều trị nội trú (tăng 9%).

Theo BSCKI Huỳnh Tấn Trung, Trưởng phòng Kế hoạch – Nghiệp vụ, Trung tâm Y tế Quảng Yên, bí quyết nâng cao chất lượng chính là kết hợp đồng bộ giữa công nghệ và con người. “Chúng tôi xác định nhân lực và công nghệ là hai trụ cột. Hàng năm, Trung tâm xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ, đồng thời ứng dụng công nghệ số trong quản lý hồ sơ bệnh án, đăng ký, trả kết quả trực tuyến. Các giải pháp này giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao độ chính xác và sự hài lòng của người bệnh” - Bác sĩ Trung cho biết.

Ngoài chuyên môn, Trung tâm còn quan tâm nâng cao y đức và thái độ phục vụ. 100% cán bộ, nhân viên đều được tập huấn định kỳ, ký cam kết thực hiện “Quy tắc ứng xử, nâng cao y đức, hướng tới sự hài lòng của người bệnh”. Kết quả khảo sát cho thấy mức độ hài lòng của người dân và nhân viên y tế đạt tới 98% – con số khẳng định sự nỗ lực cải thiện chất lượng dịch vụ y tế cơ sở.

Nâng chất y tế cơ sở bằng những bước đi đồng bộ

Hệ thống y tế cơ sở của Quảng Ninh hiện gồm các trung tâm y tế địa phương và trạm y tế tuyến xã, phường. Không chỉ Trung tâm Y tế Quảng Yên, những năm gần đây, bức tranh y tế cơ sở toàn tỉnh cũng có nhiều đổi thay rõ rệt. Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và chủ trương, kết luận của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Sở Y tế đã hoàn thành việc kiện toàn, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Trong đó, tiếp nhận các trạm y tế từ UBND cấp huyện về ngành y tế quản lý. Hiện toàn tỉnh còn có 171 trạm y tế. Việc sắp xếp tinh gọn bộ máy đã giúp quản lý thống nhất, tránh trùng chéo về chức năng, nhiệm vụ; khắc phục tình trạng thiếu bác sĩ, phát huy tối đa khả năng phục vụ chuyên môn khám, chữa bệnh tại bệnh viện và trạm y tế xã, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân.

Cùng với việc củng cố tổ chức, bộ máy, tỉnh ưu tiên bố trí nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế cho tuyến huyện, xã; quan tâm xây dựng, duy trì, củng cố và kiện toàn các trạm y tế đạt chuẩn theo bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã. Trong giai đoạn 2023-2025, Quảng Ninh đã dành nguồn lực lớn để sửa chữa, nâng cấp 126 trạm y tế xã, phường, thị trấn, đồng thời đề xuất xây mới 8 trạm y tế xuống cấp nghiêm trọng. Chỉ tính riêng năm 2023, tổng kinh phí đầu tư cho tuyến cơ sở đã đạt hơn 218 tỷ đồng, giúp nhiều trạm thay đổi diện mạo, đáp ứng tiêu chuẩn về cơ sở vật chất và điều kiện phục vụ. Đến nay, toàn tỉnh có 106/171 xã đạt chuẩn quốc gia về y tế xã.

Song song với đó, tỉnh quan tâm đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ. Các lớp tập huấn chuyên môn, cập nhật phác đồ điều trị, hướng dẫn kỹ năng ứng xử, nâng cao y đức được tổ chức thường xuyên. Hiện 100% trạm y tế có bác sĩ làm việc; nhiều đơn vị đã triển khai mô hình bác sĩ gia đình để quản lý sức khỏe ban đầu cho người dân ngay tại cộng đồng.

Bác sĩ Nguyễn Thị Tú Uyên, Trạm trưởng Trạm Y tế Trưng Vương (phường Vàng Danh) cho biết: “Trạm chúng tôi là một trong những đơn vị có số lượng bệnh nhân điều trị ngoại trú, đặc biệt là bệnh không lây nhiễm cao nhất trên địa bàn phường. 6 tháng đầu năm nay, Trạm đã tiếp đón, thăm khám và điều trị cho khoảng 1.800 bệnh nhân, trong đó trên 1.700 người điều trị ngoại trú. Nhiều bệnh nhân có bệnh mãn tính được quản lý, theo dõi, tái khám định kỳ ngay tại trạm. Vì vậy, người bệnh vừa tiết kiệm chi phí đi lại, vừa được chăm sóc liên tục, an toàn và hiệu quả hơn”.

Chuyển đổi số là một bước tiến quan trọng, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ. Toàn tỉnh đã số hóa hồ sơ sức khỏe cho trên 99% dân số, triển khai kê đơn thuốc điện tử tại tất cả các cơ sở công lập với hàng chục nghìn đơn thuốc được liên thông hệ thống quốc gia. Tỷ lệ khám BHYT bằng căn cước công dân gắn chip và ứng dụng VNeID đạt trên 90%; tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt đã tăng nhanh, góp phần minh bạch chi phí và giảm thời gian chờ đợi cho bệnh nhân.

Những kết quả trên là minh chứng rõ nét cho việc cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân ngay từ tuyến cơ sở. Việc củng cố mạng lưới, nâng cao năng lực nhân lực, đầu tư hạ tầng, đẩy mạnh chuyển đổi số đã và đang góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới. Đây cũng chính là bước chuẩn bị quan trọng để ngành Y tế Quảng Ninh vững tin, đồng hành cùng tỉnh trong thực hiện các mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 và hướng tới Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI.