“Concert quốc gia” - Nhịp đập mới của công nghiệp văn hóa

Không chỉ chinh phục khán giả bằng những tiết mục nghệ thuật chạm đến cảm xúc, khơi dậy mạnh mẽ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, những “concert quốc gia” còn đang góp phần kích hoạt, tạo động lực mới cho sự phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Tạo sức bật cho công nghiệp biểu diễn

Bắt nguồn từ chương trình diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, “concert quốc gia” đã trở thành cách gọi phổ biến được giới trẻ sử dụng để định danh những chương trình nghệ thuật quy mô nhà nước. Chưa bao giờ, từ khóa này “hot” đến thế. Những ngày qua, hàng loạt concert hoành tráng đã được tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Tiêu biểu, “V Concert - Rạng rỡ Việt Nam” và “V Fest - Thanh xuân rực rỡ” do VTV thực hiện, đã thu hút khoảng 25.000 khán giả trẻ đến với Trung tâm Triển lãm Việt Nam mỗi đêm; “Tổ quốc trong tim” do Báo Nhân Dân phối hợp Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức đã nhuộm đỏ sân vận động quốc gia Mỹ Đình trong màu áo của hơn 50.000 người tham dự; “Tự hào là người Việt Nam” do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, đã lấp đầy sân vận động quốc gia Mỹ Đình với hơn 30.000 khán giả…

Đây là những con số chưa từng có tiền lệ trong lịch sử tổ chức các chương trình nghệ thuật mang màu sắc chính luận. Điều này không chỉ cho thấy sự định hình xu hướng thưởng thức âm nhạc yêu nước trong công chúng, đặc biệt là giới trẻ, mà còn khẳng định sức hút và tiềm năng thúc đẩy công nghiệp văn hóa của các “concert quốc gia”. Đáng chú ý, dù là chương trình miễn phí hay có phí đều gây nên cơn “sốt vé” trên tất cả các nền tảng. Cổng đăng ký vé chương trình “Tổ quốc trong tim” đã “sập” chỉ sau 9 phút, ghi nhận khoảng 3 triệu lượt quét và 20.000 người đăng ký thành công. Đại nhạc hội “V Concert - Rạng rỡ Việt Nam” cũng “cháy vé” chỉ sau ít ngày mở bán. Từ đây, có thể nhận ra sự hình thành của một thế hệ khán giả mới sẵn sàng chịu đi và chịu chi cho những sự kiện âm nhạc chất lượng. Và sự sẵn sàng này chính là “mỏ vàng” để tạo sức bật cũng như thị trường cho ngành công nghiệp biểu diễn.

Sức nóng của những “concert quốc gia” những ngày qua đã chứng minh: Nghệ thuật chính luận khi được đầu tư xứng tầm, thực hiện công phu, truyền thông bài bản, hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu cả về nội dung tư tưởng, chất lượng nghệ thuật và giá trị kinh tế. Bên cạnh tạo việc làm, thu nhập tạm thời cho bộ máy vận hành chương trình lên tới hàng trăm, thậm chí cả nghìn người, các chương trình nghệ thuật quy mô lớn còn kéo theo sự phát triển của các dịch vụ như du lịch, lưu trú, vận tải, thời trang, bán hàng lưu động, đồ lưu niệm… Đặc biệt, vượt ra khỏi khuôn khổ thời gian, không gian của sự kiện, những giai điệu truyền cảm hứng, những khoảnh khắc “tuyệt đối điện ảnh” trong các concert còn được chia sẻ rộng rãi trên các nền tảng số, thu hút hàng triệu lượt xem và bình luận, góp phần thắt chặt tình đoàn kết, tinh thần dân tộc, đồng thời lan tỏa âm nhạc, hình ảnh Việt Nam hiện đại, hội nhập nhưng vẫn giàu bản sắc đến bạn bè thế giới. Rõ ràng, sự xuất hiện của những “concert quốc gia” đang mở ra cơ hội lớn để hình thành những sản phẩm âm nhạc “Made in Vietnam” có thể tiếp cận, kết nối khán giả trong nước và toàn cầu, đóng góp cho sự phát triển kinh tế-xã hội đất nước.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng, nếu được tổ chức chuyên nghiệp, gắn kết với các ngành dịch vụ khác và xây dựng thương hiệu lâu dài, các “concert quốc gia” sẽ không chỉ là những đêm diễn rực rỡ, mà còn là động lực phát triển bền vững cho cả công nghiệp văn hóa và hình ảnh quốc gia.

Thúc đẩy hệ sinh thái sáng tạo

Nếu như trước đây, những show âm nhạc lớn thu hút hàng vạn người thưởng thức thường chỉ là “cuộc chơi” của những doanh nghiệp lớn hay những ngôi sao giải trí tên tuổi thì giờ đây, dấu ấn của những “concert quốc gia” đã cho thấy sự nhập cuộc chủ động, tích cực và có trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, chính quyền địa phương.

Đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam chia sẻ: Những chương trình như “Tổ quốc trong tim” đã chứng minh được vai trò tiên phong và khả năng của các cơ quan truyền thông lớn trong việc kiến tạo không gian văn hóa - tinh thần có sức lan tỏa sâu rộng. Phó Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam Đỗ Thanh Hải cũng khẳng định, những chương trình như “V Concert” chính là cơ hội để những người làm truyền hình của VTV thử thách chính mình, bước một bước mới trong hành trình phát triển công nghiệp văn hóa. Hào quang và dư âm từ các “concert quốc gia” gần đây không chỉ chứng minh sức hút của sự kết hợp nghệ thuật, công nghệ, thông điệp chính luận và truyền thông đa nền tảng, mà còn cho thấy hiệu quả của chính sách xã hội hóa văn hóa, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp và cộng đồng; đồng thời, mở ra hướng đi và tạo động lực để các cơ quan nhà nước, chính quyền địa phương tham gia sâu hơn vào chuỗi sáng tạo văn hóa trong vai trò dẫn dắt, định hướng, tổ chức các hoạt động nghệ thuật quy mô lớn.

Để những “concert quốc gia” có thể đi đường dài, đóng góp tích cực cho phát triển công nghiệp văn hóa, theo Tiến sĩ Hoàng Thị Thu Hà, Giảng viên Khoa Công nghiệp văn hóa và Di sản, Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật - Đại học Quốc gia Hà Nội, bên cạnh tăng cường yếu tố chuyên nghiệp và sáng tạo trong xây dựng chương trình, sản phẩm, Việt Nam còn cần có chiến lược dài hơi với những chính sách đồng bộ để thúc đẩy hệ sinh thái sáng tạo, từ tạo điều kiện về thủ tục cấp phép tổ chức cho tới đẩy mạnh hiệu quả hợp tác công tư, tập trung đầu tư phát triển nguồn nhân lực sáng tạo, biểu diễn chất lượng cao…

Các chuyên gia truyền thông chia sẻ: Muốn đưa những concert quốc gia nói riêng, sản phẩm biểu diễn nghệ thuật nói chung trở thành mũi nhọn trong phát triển công nghiệp văn hóa, cần đầu tư phát triển thêm cơ sở hạ tầng bảo đảm tổ chức được những sự kiện nghệ thuật quy mô. Bên cạnh đó, cần đặt các chương trình nghệ thuật này trong mối liên hệ với các ngành như du lịch, thời trang, ẩm thực, thủ công mỹ nghệ, công nghiệp nội dung số… để hình thành chuỗi dịch vụ liên hoàn, tạo ra giá trị gia tăng lớn và đa dạng hóa trải nghiệm của công chúng. Đây cũng chính là cách để các lĩnh vực công nghiệp văn hóa cùng “bắt tay” nhau phát triển bền vững.